Jakie kary za nawoływanie i pochwalanie przestępstwa?

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Czyn stanowi wykroczenie jeżeli jego zasięg lub skutki nie były znaczne.
Polski ustawodawca w ramach wychowawczej i prewencyjnej funkcji prawa karnego (w szerokim znaczeniu tego pojęcia) penalizuje zachowanie polegające na publicznym nawoływaniu do popełnienia przestępstwa, a także jego pochwalaniu. W zależności od zakresu i skutków działania danej osoby jej czyn może stanowić przestępstwo określone w art. 255 Kodeksu karnego albo wykroczenie określone w art. 52a Kodeksu wykroczeń. Należy wskazać różnicę między tym rodzajem czynów, a także je pokrótce scharakteryzować.

Charakterystyka przestępstwa z art. 255 Kodeksu karnego

Przepis art. 255 Kodeksu karnego przewiduje zagrożenia karne dla trzech typów zachowań:

  1. publicznego nawoływania do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego,
  2. publicznego nawoływania do popełnienia zbrodni,
  3. publicznego pochwalania przestępstwa.

Należy wskazać, iż pod pojęciem zachowania publicznego mieści się takie zachowanie, które jest dostępne dla bliżej nieokreślonej liczby osób. W zakresie potencjalnych zachowań mieszczą się zarówno wypowiedzi ustne (przemówienie, okrzyki) jak i inne zachowania danej osoby (prezentowanie haseł, wypowiedzi pisemne, obrazki).

Opisywane przestępstwo popełni osoba, która na wiecu publicznym będzie namawiać zebranych do uporczywego naruszania praw pracowniczych (art. 218 KK)

W odniesieniu do pkt. 3 zwraca uwagę niekonsekwencja ustawodawcy, który penalizuje tylko pochwałę przestępstwa („zwykłego”) a nie zawiera zwrotu o zakazie pochwalania przestępstwa karnego skarbowego (co oznacza, iż czyn ten będzie w świetle tego przepisu karalny)

Zobacz: Jaki mandat za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym?

Rodzaje kar przewidzianych za przestępstwo

Nawoływanie do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2, natomiast nawoływanie do popełnienia zbrodni zagrożone jest karą do 3 lat pozbawienia wolności.

Z kolei należy wskazać, iż publiczne pochwalanie przestępstwa zagrożone jest karą grzywny do 180 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do roku. Zgodnie z powyżej poczynionymi uwagami, wydaje się natomiast iż bezkarne pozostaje pochwalanie przestępstwa karno skarbowego.

Charakterystyka wykroczenia określonego w art. 52a Kodeksu wykroczeń

Wskazany przepis ma nowe brzmienie od 8 czerwca 2010 r. wprowadzony Art. 5 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz.U. Nr 206, poz. 1589)

Należy wskazać, iż przepis ten również penalizuje trzy rodzaje zachowań polegających na:

  1. publicznym nawoływaniu do popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego,
  2. publicznym nawoływaniu do przeciwdziałania przemocą aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej,
  3. publicznym pochwalaniu popełnienia przestępstwa.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż pkt 1 i 3 są tożsame z przesłankami czynu zabronionym określonego jako przestępstwo z art. 255 KK. Decyzją ustawodawcy czyn stanowi wykroczenie jeżeli zasięg czynu albo jego skutki nie były znaczne, w innym przypadku zaś jest wykroczeniem.

Z kolei pkt 2 art. 52a Kodeksu wykroczeń zawiera nowy rodzaj wykroczenia polegającego na publicznym nawoływaniu do przeciwdziałania przemocą aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Należy wskazać, iż aby uznać że dane zachowanie spełnia przesłanki określone w tym przepisie musi ono:

  • mieć charakter publicznego nawoływania do czynu,
  • nawoływać do przeciwdziałania przemocą (a nie żadnym innym środkiem),
  • nawoływać do działania przeciwko aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym akt ten musi być wyraźnie określony.

Decyzją ustawodawcy wszystkie rodzaje zachowań stanowiących wykroczenie zagrożone są karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

Zobacz serwis: Wykroczenia

Prawo
Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

Płaca minimalna 2025: Ile wyniesie na rękę, czyli netto?
17 lip 2024

Jaka będzie płaca minimalna w 2025 roku? Rząd zaproponował, aby od 1 stycznia 2025 r. najniższe wynagrodzenie za pracę wyniosło 4626 zł brutto. Ta propozycja ma duże szanse na wejście w życie, bo Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała wspólnego stanowiska w tej sprawie. Zobaczmy, ile to jest netto, czyli "na rękę".

Inflacja w sklepach wyższa niż oblicza GUS. Handlowcy przerzucą w wakacje na klientów cały VAT podwyższony w kwietniu
17 lip 2024

Przeanalizowano ponad 71,4 tys. cen detalicznych w czerwcu 2024 roku. Jakie wyniki? Otóż codzienne zakupy podrożały w porównaniu do czerwca 2023 roku średnio o 3,1%. W maju podwyżka (cały czas w porównaniu do analogicznego miesiąca w roku poprzednim) wyniosła 2,9%, w kwietniu – 2,4%, a w marcu – 2,1%. To już trwała tendencja. Kolejny miesiąc z rzędu ceny konsekwentnie idą w górę. W grudniu 2024 r. inflacja może dojść do poziomu 4-5%. A ceny w sklepach mogą wzrosnąć jeszcze wyżej. W 2025 roku inflacja może być wyższa niż w 2024 r. Spadek inflacji jest prognozowany dopiero na 2026 rok – o ile oczywiście nie będzie żadnych poważnych zawirowań. Do tego eksperci przypominają, że obecna walka cenowa między dyskontami spowalnia poziom i tempo wzrostu cen. Ale jednocześnie ostrzegają, że w czasie wakacji sklepy mogą przerzucić całość odmrożonego w kwietniu podatku VAT na swoich klientów.

Andrzej Duda. Ile zostało prezydentowi do końca kadencji?
17 lip 2024

Kiedy prezydent Andrzej Duda kończy kadencję? Kiedy są wybory prezydenckie?

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawę o asystencji osobistej. Co mówi pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami?
17 lip 2024

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawowe uregulowanie asystencji osobistej. Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, przekazał, że projekt przepisów jest już na ostatniej prostej. Upowszechnienie się asystencji osobistej pozwoliłoby sporej grupie osób z niepełnosprawnościami na bardziej aktywne życie, także pod względem zawodowym.

Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
17 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

pokaż więcej
Proszę czekać...