Rozpoczęcie i zakończenie kampanii wyborczej
Kampania wyborcza rozpoczyna się w dniu ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów, a więc wcześniejsza publiczna agitacja wyborcza jest zakazana. Kampanię wyborczą kończy natomiast cisza wyborcza (jest to okres na 24 godziny przed dniem głosowania).
Agitacja wyborcza i zakaz jej prowadzenia
Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób na daną partię lub kandydata. Można ją rozpocząć od dnia przyjęcia przez właściwy organ zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego. Każdy z potencjalnych wyborców ma prawo prowadzenia agitacji na rzecz danego kandydata lub partii po uzyskaniu pisemnej zgody pełnomocnika wyborczego. Zbieranie podpisów za korzyść finansową lub osobistą jest zabronione.
Kampanię wyborcza można prowadzić wszędzie z wyłączeniem:
1) terenów urzędów administracji rządowej i administracji samorządu terytorialnego oraz sądów;
2) terenów zakładów pracy w sposób i w formach zakłócających ich normalne funkcjonowanie;
3) terenów jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a także skoszarowanych jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;
4) terenów szkoły.
Komitetom wyborczym zabrania się organizowania loterii fantowych a także innych gier losowych, w której wygraną są nagrody pieniężne lub przedmioty o wartości wyższej niż wartość przedmiotów zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych.
Ponadto, w ramach prowadzonej agitacji wyborczej zabrania się podawania oraz dostarczania napojów alkoholowych.
Zobacz także: Poradnik wyborcy
Materiały wyborcze
Materiałem wyborczym jest każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami. Ponadto materiały wyborcze powinny zawierać wyraźne i oznaczenie komitetu od którego pochodzą. Podlegają one również ochronie prawnej a niszczenie ich jest zabronione.
Kodeks wyborczy przewiduje w jakich miejscach i na jakich obiektach można umieszczać materiały wyborcze. Na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych można umieszczać plakaty i hasła wyborcze jedynie po uzyskaniu zgody właściciela tych obiektów.
Co więcej, plakaty można umieszczać tylko w taki sposób, aby przy ich usuwaniu nie powodować szkód. Materiały wyborcze, które mogą zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo bezpieczeństwu mienia bądź bezpieczeństwu w ruchu drogowym są usuwane przez straż miejską lub policję na koszt komitetów wyborczych.
Po zakończeniu wyborów komitety są obowiązane pozbyć się wszystkich materiałów ciągu 30 dni od ich zakończenia.
Informacje nieprawdziwe w agitacji wyborczej
Jeżeli materiały wyborcze zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu może wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:
1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;
2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
3) nakazania sprostowania takich informacji;
4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Sąd okręgowy rozpoznaje taki wniosek w ciągu 24 godzin w trybie postępowania nieprocesowego.
Zobacz serwis: Wybory parlamentarne 2011
Podstawa prawna:
Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r., Nr 171, poz. 1016).