Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024 r. odbywają się w Polsce w niedzielę 9 czerwca 2024 r. między godziną 7:00 a 21:00. Jak głosować w Polsce? Jak oddać ważny głos? Ile kart do głosowania wręczy nam komisja?
- Kto może głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce
- Gdzie można głosować?
- Głosowanie na wniosek o zmianę miejsca głosowania
- Głosowanie na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania
- Głosowanie w kraju wyborców stale zamieszkałych za granicą
- Dopisywanie wyborców do spisów w dniu głosowania
- Jak oddać ważny głos?
Kto może głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce
Oddać głos w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce ma prawo obywatel polski, który:
1) najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat;
2) nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
3) nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu;
4) nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Wyborca taki musi być ujęty w spisie wyborców w urzędzie gminy. Można być ujętym tylko w jednym takim spisie.
Ponadto w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce mogą głosować (a także kandydować) obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi (spełniający ww. warunki dot. wieku, praw publicznych, praw wyborczych i braku ubezwłasnowolnienia), którzy są ujęci w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.
Gdzie można głosować?
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce w 2024 roku można głosować:
1) w miejscu stałego zamieszkania w Polsce.
2) poza miejscem stałego zamieszkania.
W tym pierwszym przypadku w spisie wyborców sporządzanym dla stałego obwodu głosowania zostanie ujęty wyborca:
− zameldowany na pobyt stały na obszarze danej gminy,
− ujęty na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania,
− nigdzie niezamieszkały stale przebywający na obszarze gminy ujęty na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania na obszarze tej gminy.
Oprócz tego można też głosować w tych wyborach w obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich,
Głosowanie na wniosek o zmianę miejsca głosowania
Wyborca:
− czasowo przebywający poza miejscem zameldowania na pobyt stały (w tym wyborca zameldowany na pobyt czasowy),
− czasowo przebywający poza miejscem zamieszkania (tj. ujęcia na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania),
− nieujęty w żadnym stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców
może wziąć udział w głosowaniu w miejscu czasowego pobytu, jeżeli w okresie od dnia 26 kwietnia 2024 r. do dnia 6 czerwca 2024 r. złoży wniosek o zmianę miejsca głosowania.
We wniosku tym trzeba podać:
− nazwisko i imię (imiona),
− numer PESEL wnioskodawcy,
− obywatelstwo,
− adres przebywania w dniu wyborów.
Wniosek może zostać złożony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem do urzędu gminy właściwego dla wybranego stałego obwodu głosowania na obszarze gminy, w której wyborca przebywać będzie w dniu wyborów lub w postaci elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl.
Wyborca, który zmienił miejsce głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty w spisie.
Żołnierze pełniący zasadniczą służbę wojskową albo odbywający ćwiczenia wojskowe, a także ratownicy odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania, policjanci z jednostek skoszarowanych, funkcjonariusze Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniący służbę w systemie skoszarowanym, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu w miejscu odbywania służby, powinni złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania.
Wniosek ten składać można było w urzędzie gminy w terminie od dnia 26 kwietnia 2024 r. do dnia 6 czerwca 2024 r.
Także w tym przypadku wyborca, który złożył wniosek o zmianę miejsca głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty w spisie.
Głosowanie na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania
Wyborca, który zamierza zmienić miejsce pobytu przed dniem wyborów, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim.
Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania składać można było w dowolnie wybranym urzędzie gminy w terminie od dnia 26 kwietnia 2024 r. do dnia 6 czerwca 2024 r. Wniosek składa się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem. Zaświadczenie o prawie do głosowania wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę, w urzędzie gminy, w którym złożono wniosek.
W przypadku upoważnienia innej osoby do odbioru zaświadczenia wyborca sporządza wniosek o wydanie zaświadczenia i upoważnienie (może to być jeden dokument), w którym wskazuje swoje imię (imiona) i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, informację, w jakich wyborach wyborca jest uprawiony do głosowania, a także dane osoby upoważnionej do odebrania zaświadczenia.
Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty w spisie.
PKW zwraca szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.
Głosowanie w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów, a także w domach studenckich
Wyborcy, którzy będą przebywać w dniu wyborów w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, zostaną ujęci w spisach wyborców sporządzonych dla obwodów głosowania utworzonych w tych jednostkach i będą mogli głosować w tych obwodach. Wyborcy ujęci w spisie wyborców w wyżej wymienionych jednostkach zostaną z urzędu skreśleni ze spisu w miejscu stałego zamieszkania.
Wyborcy, którzy przybędą do wyżej wymienionych jednostek przed dniem wyborów, a nie będzie ich w spisie wyborców, zostaną dopisani do spisu wyborców przez obwodową komisję wyborczą w dniu głosowania. Wyborcy, którzy przybędą do wyżej wymienionych jednostek w dniu głosowania, będą mogli głosować w obwodach utworzonych w tych jednostkach tylko na podstawie zaświadczeń o prawie do głosowania.
Głosowanie w kraju wyborców stale zamieszkałych za granicą
Wyborca stale zamieszkały za granicą, który będzie przebywał w Polsce w dniu wyborów, w celu wzięcia udziału w głosowaniu powinien złożyć w terminie od dnia 26 kwietnia 2024 r. do dnia 6 czerwca 2024 r. wniosek o zmianę miejsca głosowania.
We wniosku podaje się:
- nazwisko i imiona,
- obywatelstwo,
- numer PESEL wnioskodawcy,
- adres przebywania w dniu wyborów.
Wniosek taki może zostać złożony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem do urzędu gminy właściwego dla wybranego stałego obwodu głosowania na obszarze gminy, w której wyborca przebywać będzie w dniu wyborów lub w postaci elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl.
Wyborca stale zamieszkały za granicą może również głosować na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego przez konsula lub gminę, o ile został na swój wniosek ujęty w spisie wyborców w obwodzie głosowania utworzonym odpowiednio za granicą lub w kraju.
Dopisywanie wyborców do spisów w dniu głosowania
W dniu wyborów obwodowe komisje wyborcze dopisują do spisu wyborców jedynie tych wyborców, którzy:
- przedłożą zaświadczenie o prawie do głosowania,
- zostali pominięci w spisie wyborców, jeżeli urząd gminy potwierdzi, że pominięcie w spisie jest wynikiem omyłki,
- zostali skreśleni ze spisu wyborców dla danego obwodu głosowania w związku z wpisaniem do spisu wyborców w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym lub areszcie śledczym, jeżeli udokumentują, że opuścili tę placówkę przed dniem wyborów;
- chcą głosować w obwodzie utworzonym w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym lub areszcie śledczym, a przybyli do tej jednostki przed dniem wyborów.
Jak oddać ważny głos?
Jak informuje Państwowa Komisja Wyborcza w najbliższych wyborach do europarlamentu otrzymamy jedną kartę do głosowania.
Ważne! Koniecznie sprawdź, czy na karcie do głosowania (w prawym dolnym rogu) są dwie pieczęcie: obwodowej komisji wyborczej i (wydrukowany odcisk pieczęci) okręgowej komisji wyborczej. Bez tych pieczęci karta jest nieważna i głos na niej oddany nie będzie ważny.
Na tej karcie można zagłosować zaznaczając znak X tylko w jednej kratce (w obrębie jednej kratki) przy nazwisku kandydata z tylko jednej listy.
Postawienie większej liczby znaków X przy nazwiskach więcej niż jednego kandydata (albo niepostawienia żadnego znaku X) spowoduje, że taki głos będzie nieważny.
Zasady oddania ważnego głosu będą też wydrukowane na dole karty do głosowania.
oprac. Paweł Huczko