W trakcie 65. posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniach 19-20 listopada 2014, senatorowie przyjęli bez poprawek sejmową nowelizacją ustawy o referendach lokalnych. Jej projekt opracowała sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Referendum także dla niepełnosprawnych, chorych i starszych
Celem ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym jest doprecyzowanie regulacji dotyczących obwodów głosowania w referendum lokalnym poprzez odesłanie do właściwych przepisów ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy. Nowelizacja ma tym samym umożliwić udział w głosowaniu osobom niepełnosprawnym, chorym i starszym, przebywającym w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy społecznej oraz podobnych instytucjach. Kwestia ta powinna być uregulowana w sposób niebudzący wątpliwości w ustawie o referendum lokalnym - podkreślono w uzasadnieniu.
Nowelizacja ustawy o referendum lokalnym wprowadza obowiązek tworzenia odrębnych obwodów głosowania w referendum lokalnym w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych.
Organizacja samorządu terytorialnego
Referendum lokalne tyko w stałych obwodach głosowania
Do tej pory ustawa przewidywała przeprowadzanie referendów w stałych obwodach głosowania (analogicznych do tych tworzonych przy wyborach samorządowych) i nie zobowiązywała do tworzenia odrębnych obwodów głosowania (np. w zakładach opieki zdrowotnej). Obowiązujący art. 54 ustawy o referendum lokalnym przewiduje, iż przeprowadzenie głosowania w referendum odbywa się w stałych obwodach głosowania utworzonych w celu przeprowadzenia wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa nie przesądza o zasadach tworzenia tych obwodów odsyłając w tym zakresie do ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (art. 1 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym). Zgodnie z art. 12 § 2 Kodeksu wyborczego, podziału gminy na stałe obwody głosowania dokonuje rada gminy, w drodze uchwały, na wniosek wójta. Stały obwód głosowania powinien obejmować od 500 do 3 000 mieszkańców. W przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami obwód może obejmować mniejszą liczbę mieszkańców (art. 12 § 3 Kodeksu wyborczego).
Odrębne obwody głosowania w referendum
Na konieczność nowelizacji przepisów zwróciła uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz - wskazując, że krąg osób korzystających z praw wyborczych powinien być maksymalnie szeroki. Tworzenie obwodów do głosowania w sposób umożliwiający uczestniczenie w wyborach i referendum możliwie najszerszej grupie uprawnionych stanowi bowiem realizację jednej z podstawowych zasad prawa wyborczego - zasady powszechności ustanowionej w art. 62 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto na możliwość tworzenia odrębnych obwodów głosowania podczas referendum lokalnego wskazała Państwowa Komisja Wyborcza.
Referendum lokalne – nowe obowiązki gmin
Jak wyjaśniał sprawozdawca ustawy, senator Witold Gintowt-Dziewałtowski (PO), jej przyjęcie oznacza, że gminy będą miały obowiązek tworzenia dodatkowych obwodów głosowania w referendach, w takich miejscach jak zakłady opieki zdrowotnej, domy pomocy społecznej, zakłady karne i areszty śledcze. Natomiast ustawa nie nakłada obowiązku tworzenia odrębnych obwodów głosowania w domach studenckich i zespołach domów studenckich.
Ustawa trafi do podpisu prezydenta.
Polecamy serwis: Wybory
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 nr 21 poz. 112 ze zm.).
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.U. 2000 nr 88 poz. 985 ze zm.).
Opinia do ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym (druk senacki nr 749).