Prawo do wolności religijnej skazanych jako prawo konstytucyjne
Zgodnie z art. 53 ust 1 Konstytucji każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii. Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.
Zgodnie z przytoczonym przepisem Konstytucji RP prawo do wolności religijnej skazanego obejmuje w szczególności:
1. wykonywanie praktyk religijnych;
2. bezpośrednie uczestnictwo w nabożeństwach odbywających się w zakładach karnych;
3. śledzenie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu;
4. posiadanie niezbędnych materiałów (książek, pism i innych przedmiotów) niezbędnych do wykonywania praktyk religijnych;
5. uczestniczenie w prowadzonym w zakładzie karnym nauczaniu religii;
6. umożliwieniu odbywania spotkań indywidualnych z duchownym kościoła lub innego związku wyznaniowego.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Prawo do wolności religijnej skazanych w przepisach prawa karnego wykonawczego
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności z dnia 25 sierpnia 2003 r. (Dz.U. Nr 152, poz. 1493) w „porządku wewnętrznym zakładu karnego” ustala się w szczególności także dni, godziny i miejsce odprawiania nabożeństw, odbywania spotkań religijnych oraz nauczania religii. W praktyce działanie dyrektora zakładu karnego w tym zakresie wymagać będzie jego ścisłej współpracy z przedstawicielami „kościołów” oraz „innych związków wyznaniowych”.
Zobacz serwis: Wykroczenia
Podkreślić należy, że nie ma jednolitego modelu realizowania przez skazanych omawianego powyżej prawa do wolności sumienia. Praktyka będzie zależała przede wszystkim od typu danego zakładu karnego. Zawsze jednak na administracji zakładu spoczywać będzie obowiązek stworzenia warunków, w których skazani będą mogli w jak najszerszym stopniu korzystać z przysługujących im wolności religijnych.