Rzecznik praw obywatelskich kontynuuje starania w celu zapewnienia osadzonym w zakładach karnych prawa do dostępu do stron internetowych instytucji unijnych. Po raz drugi RPO wystąpił w tej sprawie do kierownictwa Służby Więziennej.
- Służba Więzienna zapewniała kiedyś skazanym szerszy dostęp do stron internetowych niż obecnie
- Obejmował on nie tylko strony BIP poszczególnych polskich instytucji, ale istotne dla osób pozbawionych wolności strony Europejskiego Trybunału Praw Człowieka czy instytucji Unii Europejskiej
- Służba Więzienna twierdzi, że osoby pozbawione wolności mogą zapoznawać się z opracowaniami dot. standardów wykonywania kary, wynikających z orzecznictwa ETPCz, czy zaleceń międzynarodowych organów ds. zapobiegania torturom, które dostępne są chociażby na stronie internetowej RPO i Ministerstwa Sprawiedliwości
- Odebranie osobom przebywającym w izolacji penitencjarnej dostępu do stron internetowych instytucji unijnych powinno zostać zweryfikowane w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i obowiązującej linii orzeczniczej Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – pisze Rzecznik w ponownym wystąpieniu
Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do dyrektora generalnego Służby Więziennej gen. Jacka Kitlińskiego z prośbą o zapewnienie osadzonym w zakładach karnych i aresztach tymczasowych dostępu do stron internetowych instytucji unijnych w połowie lutego.
SW: osadzonym wystarcza dostęp do stron krajowych
W odpowiedzi zastępca dyrektora generalnego SW gen. Andrzej Leńczuk wskazał, że żaden z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w tym w szczególności przepisy Kodeksu karnego wykonawczego w części dotyczącej praw i obowiązków skazanego, nie gwarantuje osobom przebywającym w warunkach izolacji penitencjarnej nieograniczonego dostępu do stron internetowych. Zdaniem przedstawiciela Służby Więziennej osoby pozbawione wolności w dalszym ciągu mają zapewnioną możliwość zarówno uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz informacji z zakresu praw człowieka dostępnych na stronach internetowych podmiotów zobowiązanych do prowadzenia biuletynu informacji publicznej, w tym np. raportów z wizytacji realizowanych przez Krajowy Mechanizm Prewencji dostępnych na stronie BIP Rzecznika Praw Obywatelskich, dzięki czemu mają możliwość poszerzenia swojej wiedzy na temat podstawowych standardów wykonywania kar i środków przymusu.
Polecamy QUIZ: Czy znasz gwarę więzienną?
Wszystkie osoby pozbawione wolności przebywające w warunkach izolacji mają również możliwość zapoznania się z opracowaniami dotyczącymi standardów wykonywania kary pozbawienia wolności wynikających z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, czy zaleceń międzynarodowych organów ds. zapobiegania torturom, które dostępne są chociażby na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich i Ministerstwa Sprawiedliwości. Więźniowie mają również możliwość uzyskania kompleksowej wiedzy na temat działalności organów Unii Europejskiej i unijnego systemu ochrony praw człowieka, albowiem informacje tego rodzaju dostępne są do odczytu m.in. na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
RPO: osadzeni mają prawo do stron unijnych
Na odpowiedź zastępcy dyrektora generalnego SW odpowiedział zastępca RPO Wojciech Brzozowski. Przedstawił dalszą argumentację w sprawie zapewnienia osobom pozbawionym wolności dostępu do informacji zamieszczonych na stronach internetowych instytucji Unii Europejskiej. Zapewnił, że rzecznik rozumie – co wielokrotnie podkreślał – że pewne ograniczenia prawa do otrzymywania i przekazywania informacji są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w jednostkach penitencjarnych. Ograniczenia takie muszą jednak znajdować uzasadnienie w świetle celów prawowitych wskazanych w art. 10 ust. 2 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz realizować wymaganą przez ten przepis zasadę proporcjonalności.
Zastępca RPO postawił wobec tego pytanie o uzasadnienie całkowitego zakazu dostępu do stron instytucji unijnych. Jego zdaniem nie ulega przecież wątpliwości, że informacje na temat instytucji unijnych publikowane na stronach krajowych cechują się z natury rzeczy mniejszą szczegółowością i aktualnością niż dane dostępne bezpośrednio na właściwych stronach tych instytucji.
Działanie Służby Więziennej polegające na odebraniu osobom przebywającym w izolacji penitencjarnej dostępu do stron internetowych instytucji unijnych powinno – zdaniem rzecznika –zostać zweryfikowane w świetle art. 10 EKPC i obowiązującej linii orzeczniczej Trybunału.
Rzecznik dostrzega potrzebę podjęcia działań, które doprowadzą do osiągnięcia równowagi między bezpieczeństwem jednostek penitencjarnych a zapewnieniem osobom pozbawionym wolności dostępu do stron internetowych instytucji unijnych. Problem ten dotyczy również innych stron o analogicznym charakterze, takich jak zwłaszcza strony internetowe instytucji Rady Europy.