Kilkanaście przepisów z wydanego w 2013 r. rozporządzenia MS w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych zaskarżyła do TK Krajowa Rada Kuratorów (KRK). Kwestionowane rozporządzenie w sposób bardzo istotny zmienia zakres obowiązków kuratorów sądowych, powodując nie tylko wzrost liczby wykonywanych zadań, ale także stopnia ich skomplikowania, czasochłonności i kosztów ich realizacji - napisała we wniosku KRK. Dodała, że taka sytuacja w sposób wyjątkowo niekorzystny zmieniła warunki pracy kuratorów sądowych.
Zobacz również: Jakie są obowiązki kuratora wobec skazanego?
Dozór kuratora sądowego
Wniosek KRK w tej sprawie trafił do Trybunału w czerwcu zeszłego roku. Odnosi się on m.in. do zasad kwalifikowania osób - wobec których sprawowany jest dozór - do trzech grup ryzyka powrotu do przestępstwa:
- grupy obniżonego ryzyka (A),
- grupy podstawowej (B) i
- grupy podwyższonego ryzyka (C).
W rozporządzeniu wymieniono wiele przesłanek, na podstawie których można zaliczyć skazanego do określonej grupy. Jak wskazała Rada, brak jednak było podstaw prawnych dla uregulowania takiej kwestii w rozporządzeniu. Ponadto, jak dodała, "nie wskazano także podstaw naukowych, w tym empirycznych, klasyfikowania skazanych do grup ryzyka". Tymczasem, jak zaznaczono we wniosku, zaliczenie skazanego do określonej grupy wiąże się dla niego z różnym stopniem dolegliwości - np. inną częstotliwością odwiedzin skazanego przez kuratora. "Kwestionowane przepisy rozporządzenia stanowią władcze formy oddziaływania funkcjonariusza publicznego na obywatela, które zgodnie z orzecznictwem TK objęte są zakazem regulowania w rozporządzeniu" - napisała KRK.
Uprawnienia kierownika kuratorów
Krajowa Rada Kuratorów zaskarżyła także inne z regulacji rozporządzenia. Zakwestionowała m.in. szczegółowe uprawnienia kierowników działających przy sądach zespołów kuratorskiej służby sądowej. Zdaniem Rady uprawnienia tych kierowników mają charakter wyłącznie administracyjny i żaden z przepisów ustawy o kuratorach "nie pozwala zasadnie domniemywać kompetencji merytorycznych kierownika zespołu do ingerencji w pracę poszczególnych kuratorów sądowych". Natomiast rozporządzenie - jak zaznaczyła KRK - umożliwia kierownikowi ingerencję w wykonywanie obowiązków przez kuratora np. poprzez wydawanie zaleceń odnośnie częstotliwości kontaktów ze skazanym.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Zakres kontroli kuratora sądowego
Prokuratura Generalna w przekazanym TK stanowisku oceniła, że niezgodny z ustawą zasadniczą jest jedynie przepis rozporządzenia dotyczący kwalifikacji skazanych. "Należy zgodzić się z wnioskodawcą, iż kwalifikowanie skazanych oddanych pod dozór do grup ryzyka powrotu do przestępstwa nie znajduje podstaw w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, a tym samym jest to regulacja o charakterze samoistnym" - napisała PG.
Z kolei konstytucyjności rozporządzenia broni resort sprawiedliwości. "Kwalifikowanie skazanych do poszczególnych grup ryzyka nie stanowi samoistnej regulacji, ale służy określeniu szczegółowych oddziaływań na skazanego w okresie próby" - napisało MS.
Wtorkowej rozprawie TK w dniu 16 grudnia 2014 roku przewodniczył będzie sędzia Leon Kieres, sprawozdawcą będzie sędzia Marek Kotlinowski.
Polecamy serwis: Sprawy karne