Wskazany przepis został do kodeksu postępowania karnego dodany na mocy ustawy nowelizującej KPK i wszedł w życie z dniem 16 kwietnia 2004 r.
Zastosowanie instytucji zawiadomienia pokrzywdzonego
Przepis ten ma w istocie spełniać funkcję informacyjno-ochronną tj. ma informować (niekiedy przybierze to formę ostrzeżenia) pokrzywdzonego o fakcie “wyjścia” podejrzanego lub oskarżonego na wolność. Owo “wyjście na wolność” może być spowodowane:
- uchyleniem tymczasowego aresztowania
- nieprzedłużeniem tymczasowego aresztowania
- zmianie tymczasowego aresztowania na inny środek np. dozór lub poręczenie majątkowe
Kogo (obok pokrzywdzonego) jeszcze się powiadamia?
Należy wskazać, iż ustawodawca słusznie przyjął, iż o powyższym fakcie zawiadamia się pokrzywdzonego, a także, jeżeli zaistnieje taka sytuacja jego przedstawiciela ustawowego (np. matkę dziecka) lub osobę, pod której stałą pieczą osoba pozostaje (np. wnuczka, który opiekuje się dziadkiem).
Wskazana informacja ma postać listu z sądu składający się z pisma przewodniego oraz odpisu postanowienia sądu.
Zobacz: Czym jest areszt prewencyjny?
Czy i jak można zrezygnować z tego uprawnienia?
Należy wskazać, iż pokrzywdzony może zrezygnować z uprawnienia do otrzymania takiej informacji. Może to zrobić w formie pisma kierowanego do sądu lub prokuratury, a także w formie ustnej do protokołu przesłuchania lub protokołu rozprawy.
Uwaga końcowa
Jako uwagę końcową przedmiotowego opracowania należy wskazać, iż konstrukcja obowiązku zawiadomienia pokrzywdzonego o fakcie zwolnienia oskarżonego lub podejrzanego z tymczasowego aresztu na podstawie art. 253 § 3 Kodeksu postępowania karnego jest odwrotna do konstrukcji przyjętej w razie opuszczania zakładu karnego przez skazanego już sprawcę.
Chodzi o to, że zgodnie z art. 168a KKW (kodeksu karnego wykonawczego) pokrzywdzonego (oraz odpowiednio jego opiekunów etc.) zawiadamia się o opuszczeniu zakładu karnego przez skazanego nie z urzędu (jak w toku postępowania karnego) a na wniosek pokrzywdzonego. Informuje się go o takich zdarzeniach jak:
- zakończenie odbywania kary
- wyjściu skazanego na przepustkę
- udzielonej przerwy w wykonywaniu kary
- warunkowym przedterminowym zwolnieniu
- czasowym zezwoleniu skazanemu na opuszczenie zakładu karnego bez dozoru lub bez konwoju funkcjonariusza Służby Więziennej albo asysty innej osoby godnej zaufania ( w przypadkach określonych w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, art. 141a § 1 oraz art, art. 165 § 2 oraz art. 234 § 2 KKW).
Zobacz serwis: Więziennictwo