Wiele osób myśli, że w przypadku otrzymania wezwania do stawienia się na rozprawie, strony mają bezwzględny obowiązek uczestnictwa w tej rozprawie. Na wstępnie należy rozwiać wszelkie wątpliwości – tak nie jest. O tym czy strona powinna stawić się na rozprawie decyduje sąd.
Konsekwencje niestawiennictwa strony na rozprawie różnią się od konsekwencji niestawiennictwa świadka na rozprawie.Świadek ma obowiązek stawienia się na rozprawie na wezwanie sądu, w przeciwnym wypadku sąd może nałożyć na niego karę grzywny lub nawet zarządzić jego przymusowe doprowadzenie.
Jeżeli w wezwaniu nie ma wzmianki, która nakazywałaby stronie osobiste stawiennictwo na rozprawie, nie ma ona obowiązku w niej uczestnictwa i nie spotkają ją żadnego sankcje karne z tego tytułu. W wypadku, gdy któraś ze stron będzie nie obecna sędzia sam przedstawi jej wnioski, twierdzenia i dowody znajdujące się w aktach sprawy. Zasadą jest, że nieobecność strony nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania.
Konsekwencje niestawiennictwa
W niektórych przypadkach nieobecność strony na rozprawie może poskutkować zastosowaniem określonych sankcji. W takim wypadku warto zażądać przeprowadzenia rozprawy bez własnego udziału co pozwoli ci na uchylenie się od negatywnych konsekwencji.
W przypadku gdy na rozprawie nie stawiła się żadna ze stron lub w razie niestawiennictwa powoda, gdy nie żądał rozpoznania sprawy w jego nieobecność, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, sąd może (ale nie musi) zawiesić postępowanie z urzędu.
Zobacz również: Pozwy
Co do zasady wobec strony, która nie stawi się na rozprawie mimo takiego obowiązku, nie stosuje się kary grzywny. Wyjątek stanowi tutaj postępowanie w sprawach małżeńskich gdzie nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie mimo obowiązku może spotkać się z karą grzywny, jednak sąd nie może zarządzić przymusowego doprowadzenia strony.
Jak stanowi art. 339 Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli pozwany nie stawił się na rozprawie, sąd wydaje wyrok zaoczny. Przy wydawaniu tego wyroku sędzia przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub pismach procesowych, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości lub zostały przytoczone w celu obejścia prawa.
W przypadku gdy pozwany zażądał by rozprawę przeprowadzić pod jego nieobecność albo złożył już wyjaśnienia ustnie lub na piśmie, nie można mówić o wyroku zaocznym.
Nieobecność stron w trakcie rozprawy nie stanowi przeszkody do ogłoszenia wyroku.
Podsumowując, konsekwencją niestawiennictwa strony na rozprawie może być:
- zawieszenie postępowania;
- wydanie przez sąd wyroku zaocznego;
- kara grzywny ale tylko w opisanym wyżej przypadku.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 z późn. zm.)