REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowelizacja KPC – najważniejsze zmiany dla stron postępowania

Karol Gorzkowski
Adwokat
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń, wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego, wzrost opłat sądowych to najważniejsze zmiany, jakie odczują strony postępowania cywilnego. Jak należy ocenić nowe przepisy?

Najnowsze zmiany w procedurze cywilnej

Ustawa rewolucjonizującą procedurę cywilną już z podpisem Prezydenta. Zmian jest wiele, lecz w niniejszym artykule koncentrujemy się na trzech najważniejszych, które bezpośrednio wpływają na sytuację stron w postępowaniu.

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń

Pierwszą i wydaje się, że najbardziej kontrowersyjną zmianą jest wprowadzenie nowego trybu doręczeń. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami jeżeli pozwany, pomimo powtórnego awizowania przesyłki, nie odbierze pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma i nie mają zastosowania przepisy przewidujące skutek doręczenia, przewodniczący zawiadomi o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Wówczas powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania sądu musi złożyć do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwrócić pismo i wskazać aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu sąd może zawiesić postępowanie.

Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa!

REKLAMA

Trudno ocenić tę zmianę pozytywnie. Po pierwsze, stanowi ona dla pozwanych łatwy sposób na uniknięcie procesu. Wystarczy bowiem, że pozwany dwukrotnie nie odbierze przesyłki, komornik nie doręczy pisma, a postępowanie będzie mogło ulec zawieszeniu. W rezultacie powód będzie musiał, przynajmniej na chwilę, zapomnieć o wyroku, jeśli nie uda mu się odnaleźć pozwanego. Po drugie, takie rozwiązanie to dodatkowe obowiązki dla komorników, którzy z uwagi na ilość spraw mają powszechny problem z prowadzeniem skutecznej egzekucji, a teraz dodatkowo będą musieli pełnić rolę dawnego woźnego sądowego niczym „ostatni w Litwie Woźny trybunału” Protazy z Pana Tadeusza. Wydaje się, że w dobie cyfryzacji zmiany w procedurze powinny przyjąć inny kierunek.

Pojawia się także pytanie o stawki komornicze za doręczanie pism sądowych. Zgodnie z nowymi przepisami za bezpośrednie i osobiste doręczenie pism przez komornika trzeba będzie zapłacić 60 zł. Jeżeli komornik po podjęciu czynności terenowych nie doręczy pisma, powód będzie mógł złożyć wniosek o ustalenie adresu zamieszkania pozwanego, co będzie kosztowało dodatkowe 40 zł. Z punktu widzenia powoda stanowi to dodatkowe obciążenie związane z wytoczeniem powództwa. Z kolei z perspektywy komornika tak ustalone stawki na pewno nie są atrakcyjne, mając zwłaszcza na uwadze, że czynności zmierzające do ustalenia adresu zamieszkania pozwanego są zazwyczaj czasochłonne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego

Pozytywnie natomiast należy ocenić, co do zasady, zmianę polegającą na wprowadzeniu posiedzenia przygotowawczego. Jeśli pozwany złoży odpowiedź na pozew lub odpowiedź ta nie zostanie złożona przy jednoczesnym braku wydania wyroku zaocznego przez sąd, przewodniczący wyznaczy posiedzenie przygotowawcze i wezwie na nie strony. Postępowanie przygotowawcze ma w swym założeniu zmierzać do rozwiązania sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, zwłaszcza rozprawy. W świetle nowelizacji, podczas posiedzenia przygotowawczego sędzia powinien wyjaśnić stanowiska stron, także w zakresie prawnych aspektów sporu, jak również może zaznajomić strony ze swoim wstępnym poglądem w sprawie, w szczególności co do ewentualnych wyników postępowania, co ma skłonić strony do polubownego rozwiązania sporu. W ramach posiedzenia przygotowawczego sąd będzie mógł również skierować strony do mediacji.

Kontrowersje wzbudzać może natomiast prezentowanie przez sędziego wstępnego poglądu w sprawie. Co prawda, pozwala to stronom zaoszczędzić czas i koszty związane z postępowaniem, jeśli na wczesnym etapie postępowania, zapoznawszy się ze stanowiskiem sędziego, strony zdecydują się na ugodę. Jednakże pobieżna ocena sprawy przez sąd przed przeprowadzeniem wszystkich dowodów może być niekiedy dla nich loterią i tu wygrywać będzie ten, którego stanowisko na początku postępowania spotka się z aprobatą sędziego. Doświadczenie życiowe pokazuje jednak, że w toku postępowania, sprawa często zmienia kierunek o 180°. Wygląda zatem na to, że ustawodawca daje prymat szybkości, a niekoniecznie jakości rozstrzygnięcia. Niemniej, takie rozwiązanie od dawna funkcjonuje w Niemczech, lecz to, czy recepcja tego rozwiązania sprawdzi się na gruncie polskim okaże się dopiero, kiedy przepisy wejdą w życie.

Wzrost opłat sądowych

Znacznym minusem zmian jest także wzrost opłat sądowych w sprawach cywilnych, zarówno stałych, jak i stosunkowych. Dla przykładu, zgodnie z nowelizacją w sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu przekraczającym 20 000 złotych opłata stosunkowa wyniesie 5%, ale nie więcej niż 200 000 złotych, czyli o 100 000 zł więcej niż obecnie.

Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów, przerzucając w znacznej mierze ciężar postępowania na strony. Cel jest zatem słuszny, lecz wykonanie może budzić duże wątpliwości.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (podpisana 24 lipca 2019 r.)

Polecamy serwis: W sądzie

Szymańczyk Roman Deresz Kancelaria Adwokacka Sp.p.
Specjalizuje się w zagadnieniach prawa gospodarczego, cywilnego i karnego
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to już koniec przestawiania zegarków? Polska prezydencja kontra biurokracja UE, w sprawie zniesienia zmian czasu

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

REKLAMA

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

Podatek migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska go zapłaci, czy będą kary?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

REKLAMA

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

REKLAMA