Do tych spraw należą m.in. takie przypadki, gdy:
• sędzia jest stroną w sprawie, np. sędzia jest jednym ze spadkobierców, a orzeka w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku;
• sędzia jest z jedną ze stron związany w taki sposób, że wynik sprawy dotyczy go osobiście, np. sędzia jest jednym z wierzycieli, a powodem w sprawie jest osoba, która także jest wierzycielem;
• sędzia jest spokrewniony lub spowinowacony ze stronami postępowania, sprawa dotyczy jego małżonka albo osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, np. sędzia jest ojcem, dziadkiem, pradziadkiem, bratem, siostrą lub małżonkiem osoby, która jest stroną;
• sędzia był lub jest pełnomocnikiem Twoim lub innej strony postępowania;
• sędzia brał udział w instancji niższej w wydaniu zaskarżonego orzeczenia (por. art. 48 Kodeksu postępowania cywilnego).
Zobacz: Co warto wiedzieć o wnoszeniu pozwu do sądu?
Co zrobić, gdy sędzia sprawia wrażenie stronniczego?
Jeżeli w trakcie postępowania nabierzesz podejrzeń co do bezstronności sędziego, bądź spokojny – nie jesteś bezbronny. W tej sytuacji powinieneś złożyć wniosek o wyłączenie sędziego od udziału w sprawie, na piśmie lub ustnie do protokołu rozprawy, wraz z uzasadnieniem.
Wniosek taki powinieneś zgłosić przed rozpoczęciem rozprawy. Natomiast jeżeli zgłosisz go już po rozpoczęciu rozprawy, musisz ponadto uprawdopodobnić, że przyczyna, dla której chcesz wyłączenia sędziego od udziału w sprawie, powstała lub stała Ci się wiadoma dopiero w toku postępowania.
Na kolejnych posiedzeniach moją sprawę prowadził zawsze inny sędzia – czy jest to dopuszczalne?
W toku postępowania cywilnego może zdarzyć się, że kolejne rozprawy będą prowadzone przez różnych sędziów. Sytuacja taka jest jak najbardziej zgodna z prawem.
Pamiętaj jednak, że wyrok w Twojej sprawie może wydać wyłącznie sędzia, który uczestniczył w rozprawie poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku.
Zobacz serwis: Przed rozprawą
Tekst pochodzi z poradnika wydanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości: "Obywatel w postępowaniu cywilnym" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.