REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym zajmuje się ławnik sądowy, kto może nim zostać i ile zarabia?

Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Czym zajmuje się ławnik sądowy, kto może nim zostać i ile zarabia?/ fot. Fotolia
Czym zajmuje się ławnik sądowy, kto może nim zostać i ile zarabia?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ławnik to przedstawiciel społeczeństwa w wymiarze sprawiedliwości, który bierze udział w wydawaniu wyroków przez sąd. Sprawdź jakie wymogi należy spełnić aby zostać ławnikiem i ile można na tym zarobić!

Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jest zagwarantowany w Konstytucji RP, a konkretnie w art.182. Przejawia się on m.in. w udziale ławnika w wymierzaniu sprawiedliwości przez sąd. Ławnik to niezawodowy członek składu orzekającego - obywatel biorący udział w orzekaniu, a nie będący sędzią. Należy jednak zaznaczyć, że pomimo braku zawodowego przygotowania ławnicy mają równe prawa z sędziami i asesorami sądowymi.

REKLAMA

W jakich sprawach bierze udział ławnik?

Z uwagi na doniosłą rolę ławnika w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, biorą oni udział w wielu kategoriach spraw. Jak wynika z Kodeksu postępowania cywilnego, w sprawach cywilnych z zakresu prawa pracy i stosunków rodzinnych, w pierwszej instancji bierze udział sędzia (przewodniczący) oraz dwóch ławników.

Sprawy z zakresu prawa pracy muszą dotyczyć:

  • ustalenia istnienia, nawiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, uznania bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, przywrócenia do pracy i przywrócenia poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzonych roszczeń i odszkodowań w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy;
  • naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu i roszczeń z tym związanych;
  • odszkodowania lub zadośćuczynienia w wyniku stosowania mobbingu.

W przypadku spraw z zakresu prawa pracy od ławników wymaga się doświadczenia i wiedzy w sprawach pracowniczych - patrz. art. 158 ustawy o ustroju sądów powszechnych.

Sprawy z zakresu stosunków rodzinnych to sprawy o:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • rozwód;
  • separację;
  • ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa;
  • rozwiązanie przysposobienia.

Ławnicy występują także m.in. w sprawach karnych. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania karnego, w sprawach o zbrodnie sąd orzeka w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.

Zbrodnia to przestępstwo zagrożone karą od 3 lat pozbawienia wolności albo karą surowszą. Zbrodnią jest np. zabójstwo.

W przypadku spraw szczególnie skomplikowanych sąd pierwszej instancji może postanowić o rozpoznaniu jej w składzie dwóch sędziów i trzech ławników. Ten skład jest obligatoryjny w przypadku orzekania w sprawach o przestępstwa zagrożone karą dożywotniego pozbawienia wolności.

Kto może zostać ławnikiem?

Wymogi jakie należy spełnić aby zostać ławnikiem zostały określone w ustawie prawo o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z art. 158 tej ustawy, ławnikiem może zostać ten kto:

  • posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
  • jest nieskazitelnego charakteru;
  • ukończył 30 lat;
  • jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu kandydowania co najmniej od roku;
  • nie przekroczył 70 lat;
  • jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika;
  • posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

W ostatnim punkcie zaszła zmiana, która powstała na skutek wejścia w życie reformy oświaty, w tym wprowadzenia szkół branżowych. Od dnia 1 września 2017 r. możliwość zostania ławnikiem mają osoby, które uzyskają wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

Wskazane wyżej wymogi muszą zostać spełnione łącznie.

Kto nie może zostać ławnikiem?

Ustawodawca przewidział grupę osób, które nie mogą zostać ławnikami sądowymi. Zgodnie z art. 159 wspomnianej ustawy, ławnikiem nie może zostać:

  • osoba zatrudniona w sądzie powszechnym, innych sądach lub w prokuraturze;
  • osoba wchodząca w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
  • Policjant i osoby zajmujące się ściganiem przestępstw i wykroczeń;
  • adwokat i aplikant adwokacki,;
  • radca prawny i aplikant radcowski;
  • duchowny;
  • żołnierz;
  • funkcjonariusz Służby Więziennej;
  • radny gminy, powiatu, województwa.

Ławnikiem w jednym sądzie nie może zostać też osoba, która pełni już funkcję ławnika w innym sądzie - nie można być ławnikiem w więcej niż jednym sądzie.

Kto wybiera ławników?

Ławnicy do sądów okręgowych i rejonowych wybiera właściwa miejscowo rada gminy, w głosowaniu tajnym. Liczba ławników wybieranych przez gminy jest określana odpowiednio przez kolegium sądu okręgowego lub po zasięgnięciu opinii prezesa sądu rejonowego.

Zobacz również: Gmina

Kandydatów na ławników może zgłosić do rady gminy: prezes właściwego sądu, stowarzyszenie, organizacja społeczna/zawodowa (oprócz partii politycznych), a także co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze, zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru. Kandydatów zgłasza się do dnia 30 czerwca ostatniego roku kadencji.

Kadencja ławnika trwa 4 lata. Kadencja obecnych ławników kończy się w 2019 r.

Ile zarabia ławnik?

REKLAMA

Trzeba to na początku zaznaczyć - nie są to duże pieniądze. Ławnik otrzymuje rekompensatę pieniężną za czas wykonywania czynności w sądzie. Od 1 stycznia 2017 r. rekompensata wynosi ok. 76 zł za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika. Ławnik jednak może zostać wyznaczony do udziału w sprawach do 12 dni w roku. Liczba tych dni może zostać zwiększona przez prezesa sądu tylko z ważnych powodów.

Oznacza to, że ławnik, który przepracuje te 12 dni, zarobi w ciągu roku ok. 912 zł. Nie ma możliwości zwiększenia tej kwoty m.in. ze względu na zakaz sprawowania funkcji ławnika w więcej niż jednym sądzie.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2062 z późn. zm.)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd: Przez zasadę (ex tunc) ZUS przegrywa z emerytami w sądach [Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Zapadają kolejne wyroki w sprawie ponownego przeliczenia przez ZUS emerytur w wykonaniu wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. na korzyść osób poszkodowanych przez niekonstytucyjne przepisy z 2013 r. Sądy powołują się na rozróżnienie miedzy ex tunc (niekonstytucyjność przepisu od samego początku jego obowiązywania) i ex nunc (niekonstytucyjność na przyszłość). Zasada ex tunc oznacza, że krzywdzący emerytów przepis nie obowiązuje od 2013 r. (od samego początku) i trzeba przeliczyć wstecznie emeryturę pokrzywdzonym.

Do 30.000,00 złotych kary grozi pracodawcy za zawarcie zlecenia z własnym pracownikiem. Umowa zlecenia 2025 – jakie zmiany?

Umowa zlecenia jest potocznie nazywana śmieciówką. Jednak nie zawsze pełni ona negatywną rolę. Czasami w praktyce jest zawierana równolegle do umowy o pracę. Jednak zawarcie takiej umowy z własnym pracownikiem może grozić pracodawcy karą w wysokości nawet do 30.000 zł.

Stopa referencyjna NBP zamiast WIBOR-u w umowie kredytu konsumenckiego. Czy to legalne?

Jeszcze kilka miesięcy temu byliśmy świadkami masowej rezygnacji banków z używania wskaźnika referencyjnego WIBOR jako podstawy do określania oprocentowania w umowach kredytów o zmiennym oprocentowaniu. Banki najprawdopodobniej uznały, że bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie stopy referencyjnej NBP jako podstawy określania oprocentowania w nowych umowach kredytów konsumenckich.

Do 28 marca 2025 r. nauczyciele mogą składać wnioski o bon na zakup laptopa [wzór wniosku i załącznika]

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i podstawowych klas I-III mogą składać wnioski o otrzymanie bonu o wartości 2500 zł brutto na zakup laptopa. Realizacja zakupu sprzętu będzie możliwa do końca roku.

REKLAMA

Do 400 tys. zł za bezzasadny pozew. To będzie koniec uciszania krytyki (np. władzy) pozwami sądowymi? Projekt ustawy anty-SLAPP już gotowy

Unia Europejska nałożyła na kraje członkowskie obowiązek implementacji przepisów przeciwdziałających SLAPP do 7 maja 2026 r. Polska przystąpiła do tego procesu, a projekt ustawy anty-SLAPP przygotowany już został przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości. Jakie zmiany wprowadzą nowe przepisy - wyjaśnia adwokat Tymoteusz Paprocki.

Zasiłki z MOPS dla osoby z niepełnosprawnością w 2025 r. [FAQ]

Zasiłek stały okresowy i celowy to ważne świadczenia, o które mogą ubiegać się m.in. osoby z niepełnosprawnościami. Ośrodki pomocy społecznej wypłacają też świadczenia rodzinne, w tym zasiłek pielęgnacyjny. Na jakich zasadach można otrzymywać takie wsparcie? Jakie są kryteria na 2025 rok? Prezentujemy odpowiedzi na często zadawane pytania.

Zmiany w VAT w 2025 r.? Organizacje pozarządowe mogą być już niedługo opodatkowane na nowych zasadach

Nad jakimi zmianami dotyczącymi wolontariatu pracuje obecnie ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego Adriana Porowska? Co będą mogły zyskać osoby będące wolontariuszami? Czy szykują się duże zmiany w VAT dla organizacji pozarządowych? Powołano specjalny zespół.

Dobrowolny ZUS dla samozatrudnionych. 3 powody, dlaczego to zły pomysł

Dobrowolny ZUS dla osób prowadzących działalność gospodarczą może zaburzyć dostęp do ubezpieczeń społecznych, destabilizować system finansowy i prowadzić do ubóstwa wśród samozatrudnionych. Ponadto, może zwiększyć obciążenia państwowego budżetu.

REKLAMA

Znów można dostać 2500 zł na zakup laptopa. Bony trafią do określonej grupy uprawnionych. Trzeba złożyć wniosek, a wypłaty ruszą w kwietniu

Kolejna grupa uprawnionych może składać wnioski o przyznanie bonu o wartości 2500 zł na zakup laptopa. Jest na to miesiąc. Wypłaty ruszą w kwietniu. To kolejna odsłona programu rozwoju kompetencji cyfrowych nauczycieli.

Program bezpłatnej rehabilitacji. W 2025 roku ZUS uruchomi nowe profile rehabilitacji. Kto może wystąpić o skierowanie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w 2025 r. uruchomi nowe profile rehabilitacyjne. W przesłanej we wtorek informacji prasowej ZUS przypomniał, że program bezpłatnej rehabilitacji jest skierowany do osób aktywnych zawodowo, którym z powodu przebytej choroby lub urazu grozi utrata zdolności do pracy, ale rokują jej odzyskanie po odbyciu rehabilitacji.

REKLAMA