Postępowanie zabezpieczające
Między wniesieniem powództwa do sądu, a rozpoczęciem egzekucji minie przeważnie dużo czasu. W tym okresie pozwany ma czas na przeprowadzenie szeregu czynności, które mogą istotnie przyczynić się do utrudnienia egzekucji zasądzonych roszczeń.
Aby temu zapobiec warto skorzystać z możliwości zabezpieczenia powództwa. Taką szansę dają przepisy postępowania zabezpieczającego Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 730 tegoż kodeksu zabezpieczenie jest możliwe w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny. Żądanie zabezpieczenia możliwe jest zarówno przed wniesieniem powództwa, jak i już w trakcie samego postępowania (w ograniczonym zakresie już po uzyskaniu tytułu wykonawczego).
Możliwość zabezpieczenia istnieje w każdej sprawie cywilnej. Oznacza to, że zabezpieczenia można żądać zarówno w sprawach o roszczenia majątkowe, jak i o roszczenia niemajątkowe.
Zobacz: Do jakiego sądu wnieść pozew?
Interes prawny
Udzielenie zabezpieczenia nie jest jednak kwestią dowolności. Aby zabezpieczenie było udzielone, wnioskujący musi uprawdopodobnić swoje roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Celem zabezpieczenia jest zapewnienie wykonalności przyszłego orzeczenia.
Zgodnie z art. 7301 ust. 2 Kodeksu postępowania cywilnego interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy jego brak uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągniecie celu postępowania w sprawie.
Istnieje ryzyko, iż podejrzany przedsiębiorca po sprzedaży wchodzącej w skład spółki nieruchomości może mieć problemy z wypłacalnością. Realizacja tego ryzyka poważnie utrudni lub nawet uniemożliwi wykonanie orzeczenia zasądzającego zapłatę na rzecz powoda.
Zobacz: Zabezpieczenie powództwa - zajęcie konta
Jakie zabezpieczenia?
Zabezpieczenie w większości przypadków jest udzielony na wniosek. W ramach takiego wniosku wnioskodawca obowiązany sposobu zabezpieczenia oraz sumy zabezpieczenia (suma tylko przy sprawach o roszczenia pieniężne) – art. 736 ust. 1Kodeksu postępowania cywilnego. W sytuacji, gdy wniosek jest składany przed wniesieniem powództwa należy także przedstawić przedmiot sprawy.
Sposoby zabezpieczenia zostały uregulowane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. W odniesieniu do roszczeń pieniężnych sposoby te zostały wyczerpująco określone w treści art. 747 KPC.
Zgodnie z jego treścią zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez:
- zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;
- obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;
- ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;
- obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;
- ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
- ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.