Uproszczenie postępowania powoduje, że akt oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie. Wówczas przypisanie właściwej kwalifikacji prawnej zarzucanego czynu spoczywa na sądzie.
Zobacz: Pozew o ustalenie
Przed wyznaczeniem rozprawy głównej Sąd wyznacza posiedzenie pojednawcze, które prowadzi sędzia. Zamiast posiedzenia na sali rozpraw z udziałem sędziego – za zgodą stron można skierować postępowanie do mediatora. Istotą tego etapu postępowania jest bowiem nakłonienie stron do porozumienia się rozumianego jako wynik ugody, dokonanego z udziałem stron w celu trwałego rozwiązania zaistniałego konfliktu społecznego. Celem postępowania pojednawczego nie jest jednak merytoryczne rozpoznanie sprawy. Nie jest więc dopuszczalne przeprowadzanie dowodów, a wysłuchanie stron prezentujących swe stanowisko nie może prowadzić do potwierdzania lub odrzucania zarzutów zawartych w skardze prywatnej.
W toku posiedzenia pojednawczego lub w wyniku mediacji dopuszczalne jest objęcie zakresem ugody również innych spraw z oskarżenia prywatnego, toczących się pomiędzy tymi samymi stronami. W przypadku pojednania się stron – postępowanie umarza się. Ugoda zawarta na posiedzeniu pojednawczym jest tytułem egzekucji sądowej po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności. Postępowanie umarza się również wtedy jeśli oskarżyciel i jego pełnomocnik nie stawili się bez usprawiedliwienia na posiedzenie pojednawcze. Natomiast w przypadku niestawiennictwa oskarżonego – Sąd wyznacza rozprawę.
Oskarżony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej wnieść przeciwko oskarżycielowi prywatnemu będącemu pokrzywdzonym wzajemny akt oskarżenia o ścigany z oskarżenia prywatnego czyn, pozostający w związku z czynem mu zarzucanym. Sąd rozpoznaje wówczas łącznie obie sprawy. Oskarżenie wzajemne jest niedopuszczalne, jeżeli prokurator wcześniej wszczął postępowanie albo przyłączył się do postępowania.
Dysponentem postępowania z oskarżenia prywatnego na każdym jego etapie jest oskarżyciel. Oznacza to, że w każdej chwili może on odstąpić od oskarżenia, a postępowanie zostaje wówczas umorzone. Jeśli odstąpienie następuje po otwarciu przewodu sądowego – umorzenie postępowania wymaga zgody oskarżonego.
Jeżeli oskarżony, któremu doręczono wezwanie, nie stawi się na rozprawę główną, sąd może prowadzić postępowanie bez jego udziału, a jeżeli nie stawił się również obrońca - wydać wyrok zaoczny. Wyrok zaoczny doręcza się oskarżonemu. W terminie 7 dni od doręczenia odpisu wyroku zaocznego oskarżony może wnieść sprzeciw, w którym powinien usprawiedliwić swoją nieobecność na rozprawie. Może on połączyć ze sprzeciwem wniosek o uzasadnienie wyroku na wypadek nieprzyjęcia lub nieuwzględnienia sprzeciwu.
Wymóg szybkości rozpoznania tego typu spraw powoduje również, że każdorazowa przerwa pomiędzy rozprawami nie może trwać dłużej niż 21 dni.
Po przeprowadzeniu rozprawy Sąd wydaje wyrok. W zakresie wyroku oraz sposobów jego zaskarżenia stosuje się ogólne przepisy kodeksu postępowania karnego.