Po co stwierdzenie nabycia spadku
Stwierdzenie nabycia spadku pełni funkcję potwierdzającą stan istniejący w odniesieniu do majątku jaki pozostawił spadkodawcy. Konieczność ustalenia kręgu spadkobierców, przysługujących im udziałów, a także innych praw związanych ze spadkiem wymaga może wywołać nieraz szereg niewiadomych. Wątpliwości mogą dotyczyć kręgu spadkobierców, czy ich udziału. Wreszcie należy również uwzględnić fakt, iż część spadkobierców może spadek odrzucić. Postępowanie w ramach którego ma nastąpić potwierdzenie nabycia spadku ma za zadanie wszelkie niejasności rozwiać.
Stwierdzenie nabycia spadku pełni również funkcje dowodowe w odniesieniu do osób trzecich, które roszczą sobie prawa np. do określonych przedmiotów spadkowych. Zgodnie bowiem z art. 1027 Kodeksu cywilnego względem osoby trzeciej, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia, spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko przez stwierdzenie nabycie spadku lub zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia (sporządzony przez notariusza).
Czytaj więcej w serwisie: Spadki
Do sądu lub notariusza
W przedmiocie ustalenia kręgu spadkobierców oraz przysługujących im udziałów można zwrócić się do sądu, który rozstrzygnie o tym w ramach postępowania nieprocesowego. Możliwe jest również zwrócenie się do notariusza z wnioskiem o sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. W tym drugim jednak wypadku konieczna jest zgoda wszystkich osób uprawnionych co do spadku, a także zgodny wniosek co do przysługujących każdemu udziałów.
Jeżeli zatem w odniesieniu do kręgu osób uprawnionych lub przysługujących im udziałów istnieją wątpliwości, rozstrzygać o nich powinien sąd.
Postępowanie sądowe
Postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku będzie wszczęte na wniosek każdej osoby mającej interes prawny w stwierdzeniu nabycia spadku (art. 1025 ust. 1 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z takim wnioskiem może wystąpić do sądu nie tylko spadkobierca ustawowy, czy testamentowy. Wniosek taki może zgłosić m.in. także zapisobierca (a więc osoba, której z woli spadkodawcy służy określone prawo majątkowe związane ze spadkiem), czy nawet wierzyciel spadkodawcy albo spadkobiercy.
Wniosek taki należy złożyć we właściwym sądzie spadku, którym zgodnie z art. 628 Kodeksu postępowania cywilnego będzie sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy.
Kto powinien wziąć udział w takim postępowaniu i jak ono przebiega? Ile kosztuje wniosek do sądu?
Czytaj: Sądowe stwierdzenie nabycia spadku – cz. 2