Czy i jak mam przedstawiać sądowi dowody na poparcie swoich twierdzeń?
Postępowanie cywilne rządzi się specyficzną zasadą dowodową. Powód i pozwany, tudzież wnioskodawca i uczestnik, muszą sami dostarczać dowody sądowi. W zasadzie sąd nie prowadzi z urzędu postępowania dowodowego. Sam musisz dostarczyć sądowi dowody na poparcie swoich twierdzeń. W tym celu możesz składać wnioski dowodowe:
1. pisemnie – w pozwie, odpowiedzi na pozew, wniosku, odpowiedzi na wniosek, ewentualnie w osobnych pismach procesowych składanych w toku postępowania;
2. ustnie – na rozprawie.
Jak powinien wyglądać wniosek dowodowy?
Każdy wniosek dowodowy powinien zawierać określenie, jaki dowód powinien zostać przeprowadzony przez sąd oraz na jaką okoliczność (tzn. co chcesz za pomocą tego dowodu wykazać).
Augustyn wniósł do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie. Chciał udowodnić przed sądem, że od 30 lat włada nieruchomością jak właściciel, m.in. płacąc podatki i regulując wszelkie opłaty. W tym celu przedłożył wyciągi z rachunku bankowego i złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z tych dokumentów na okoliczność opłacania podatków. Ma to udowodnić fakt zasiedzenia.
Przed sądem mogą być przeprowadzone dowody w różnorakiej formie: z dokumentów, z zeznań świadków, z oględzin miejsca (np. nieruchomości), z opinii biegłych, z przesłuchania stron itp.
Zobacz: Czy strony mają obowiązek dostarczania dowodów?
Czy sąd musi uwzględnić mój wniosek dowodowy?
Sąd musi uwzględnić Twój wniosek dowodowy, chyba że uzna, że dana kwestia została już w sposób dostateczny udowodniona lub Twój dowód zmierza jedynie do spowodowania zwłoki w postępowaniu. Podobnie niedopuszczalne jest prowadzenie dowodów na fakt, który nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Do kiedy mogę składać wnioski dowodowe?
Wnioski dowodowe można składać do końca postępowania w pierwszej instancji. Kiedy sprawa jest w drugiej instancji, zgłaszanie nowych dowodów jest co do zasady wykluczone. Możesz powołać się na nie jedynie, gdy zgłosisz je w środku odwoławczym i pod warunkiem, że wykażesz, iż wcześniejsze ich powołanie było niemożliwe lub że potrzeba ich powołania wynikła już w toku postępowania apelacyjnego.
Będąc powodem pamiętaj, że w sprawach gospodarczych (czyli między przedsiębiorcami) masz obowiązek powołać wszystkie dowody już w pozwie, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w czasie postępowania, chyba że wykażesz, że powołanie określonych dowodów w pozwie nie było możliwe lub taka potrzeba wynikła później. W takim przypadku nowe dowody możesz powołać w terminie 2 tygodni od dnia, w którym powołanie dowodu stało się możliwe lub wynikła potrzeba jego powołania.
Zobacz serwis: Sprawy gospodarcze
Tekst pochodzi z poradnika wydanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości: "Obywatel w postępowaniu cywilnym" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.