Postępowanie grupowe

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
tel./fax: +48 (22) 635 46 00
rozwiń więcej
Wprowadzenie pozwów zbiorowych ma ułatwić postępowanie. / inforCMS
Postępowania grupowe, tj. sądowe postępowania cywilne, służące jednoczesnej realizacji praw do ochrony prawnej wielu podmiotów, są już znane na całym świecie i przeżywają obecnie dynamiczny rozwój także w Europie. Od dnia 19 lipca 2010 r. jest obecne również w polskim postępowaniu, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. Nr 7, poz. 44, dalej „ustawa”).

Cel postępowania grupowego

Głównym celem postępowania grupowego jest pomoc osobom występującym z roszczeniami o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Obecnie nawet kilkaset osób poszkodowanych w wypadku, czy też przez wadliwy produkt, będzie mogło wspólnie dochodzić roszczeń w jednej sprawie sądowej.

Warunki wszczęcia postępowania grupowego

Postępowanie grupowe może zostać wszczęte przez co najmniej 10 osób, zarówno fizycznych, prawnych, jak i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (np. spółki jawne, komandytowe, partnerskie). Warunkiem wszczęcia tego postępowania jest dochodzenie roszczeń jednego rodzaju, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (np. korzystanie z usług jednego biura podróży). Jak zatem wynika z ustawy, postępowanie grupowe odnosi się tylko do przypadków, w których z grupą mamy do czynienia po stronie powodowej. 

Warto też wskazać, iż wszczęcie postępowania grupowego nie wyłącza możliwości dochodzenia swych roszczeń przez osoby, które nie przystąpiły do grupy lub z niej wystąpiły. Ustawa przewiduje, iż postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy.

Zobacz również serwis: Postępowanie sądowe

Właściwość sądu

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym jest sąd okręgowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Powództwo w postępowaniu grupowym jest wytaczane przez reprezentanta grupy, którym może być osoba będąca członkiem grupy albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących mu uprawnień. Pozew wnoszony w postępowaniu grupowym, oprócz warunków określonych w Kodeksie postępowania cywilnego, musi spełniać dodatkowe wymagania przewidziane w ustawie. Ustawodawca przewidział w postępowaniu grupowym przymus adwokacko-radcowski, który nie obowiązuje jednak, gdy powód jest adwokatem lub radcą prawnym.

Zobacz również serwis: W sądzie

Kaucja

Ustawa chroni interes pozwanego w ten sposób, iż na jego żądanie sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, sąd zarządza ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego, które zawiera m.in. informację o możliwości przystąpienia do grupy. 

O czym warto wiedzieć?

Warto dodać, że przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne. Niedopuszczalna jest również, zgodnie z ustawą, interwencja uboczna członka grupy po stronie powoda. Dla cofnięcia pozwu, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia oraz zawarcia ugody ustawodawca przewidział wymóg w postaci zgody więcej niż połowy członków grupy. 

Prawomocny wyrok ma skutek wobec wszystkich członków grupy, a wyciąg z wyroku stanowi tytuł egzekucyjny do prowadzenia egzekucji świadczenia pieniężnego przypadającego członkowi grupy lub podgrupy.

Podsumowanie

Podsumowując, wprowadzenie do polskiego prawa instytucji pozwów zbiorowych ma w założeniu spełnić określone cele, z których najważniejszymi są stworzenie możliwości rozstrzygnięcia wielu podobnych spraw różnych podmiotów w jednym postępowaniu oraz ułatwienie dostępu do sądu w sytuacji, kiedy dochodzenie roszczenia w postępowaniu grupowym jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż indywidualne występowanie z własnym roszczeniem.

Nie bez znaczenia jest również szansa na wzrost ekonomii wymiaru sprawiedliwości oraz ujednolicenie rozstrzygnięć w podobnych sprawach. Należy mieć nadzieję, iż cele, które przyświecały ustawodawcy przy przygotowywaniu ustawy zostaną zrealizowane.

Zadaj pytanie: Forum

Prawo
Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

Płaca minimalna 2025: Ile wyniesie na rękę, czyli netto?
17 lip 2024

Jaka będzie płaca minimalna w 2025 roku? Rząd zaproponował, aby od 1 stycznia 2025 r. najniższe wynagrodzenie za pracę wyniosło 4626 zł brutto. Ta propozycja ma duże szanse na wejście w życie, bo Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała wspólnego stanowiska w tej sprawie. Zobaczmy, ile to jest netto, czyli "na rękę".

Inflacja w sklepach wyższa niż oblicza GUS. Handlowcy przerzucą w wakacje na klientów cały VAT podwyższony w kwietniu
17 lip 2024

Przeanalizowano ponad 71,4 tys. cen detalicznych w czerwcu 2024 roku. Jakie wyniki? Otóż codzienne zakupy podrożały w porównaniu do czerwca 2023 roku średnio o 3,1%. W maju podwyżka (cały czas w porównaniu do analogicznego miesiąca w roku poprzednim) wyniosła 2,9%, w kwietniu – 2,4%, a w marcu – 2,1%. To już trwała tendencja. Kolejny miesiąc z rzędu ceny konsekwentnie idą w górę. W grudniu 2024 r. inflacja może dojść do poziomu 4-5%. A ceny w sklepach mogą wzrosnąć jeszcze wyżej. W 2025 roku inflacja może być wyższa niż w 2024 r. Spadek inflacji jest prognozowany dopiero na 2026 rok – o ile oczywiście nie będzie żadnych poważnych zawirowań. Do tego eksperci przypominają, że obecna walka cenowa między dyskontami spowalnia poziom i tempo wzrostu cen. Ale jednocześnie ostrzegają, że w czasie wakacji sklepy mogą przerzucić całość odmrożonego w kwietniu podatku VAT na swoich klientów.

Andrzej Duda. Ile zostało prezydentowi do końca kadencji?
17 lip 2024

Kiedy prezydent Andrzej Duda kończy kadencję? Kiedy są wybory prezydenckie?

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawę o asystencji osobistej. Co mówi pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami?
17 lip 2024

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawowe uregulowanie asystencji osobistej. Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, przekazał, że projekt przepisów jest już na ostatniej prostej. Upowszechnienie się asystencji osobistej pozwoliłoby sporej grupie osób z niepełnosprawnościami na bardziej aktywne życie, także pod względem zawodowym.

Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
17 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

pokaż więcej
Proszę czekać...