Postępowanie grupowe

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
tel./fax: +48 (22) 635 46 00
rozwiń więcej
Wprowadzenie pozwów zbiorowych ma ułatwić postępowanie. / inforCMS
Postępowania grupowe, tj. sądowe postępowania cywilne, służące jednoczesnej realizacji praw do ochrony prawnej wielu podmiotów, są już znane na całym świecie i przeżywają obecnie dynamiczny rozwój także w Europie. Od dnia 19 lipca 2010 r. jest obecne również w polskim postępowaniu, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. Nr 7, poz. 44, dalej „ustawa”).

Cel postępowania grupowego

Głównym celem postępowania grupowego jest pomoc osobom występującym z roszczeniami o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Obecnie nawet kilkaset osób poszkodowanych w wypadku, czy też przez wadliwy produkt, będzie mogło wspólnie dochodzić roszczeń w jednej sprawie sądowej.

Warunki wszczęcia postępowania grupowego

Postępowanie grupowe może zostać wszczęte przez co najmniej 10 osób, zarówno fizycznych, prawnych, jak i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (np. spółki jawne, komandytowe, partnerskie). Warunkiem wszczęcia tego postępowania jest dochodzenie roszczeń jednego rodzaju, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (np. korzystanie z usług jednego biura podróży). Jak zatem wynika z ustawy, postępowanie grupowe odnosi się tylko do przypadków, w których z grupą mamy do czynienia po stronie powodowej. 

Warto też wskazać, iż wszczęcie postępowania grupowego nie wyłącza możliwości dochodzenia swych roszczeń przez osoby, które nie przystąpiły do grupy lub z niej wystąpiły. Ustawa przewiduje, iż postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy.

Zobacz również serwis: Postępowanie sądowe

Właściwość sądu

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym jest sąd okręgowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Powództwo w postępowaniu grupowym jest wytaczane przez reprezentanta grupy, którym może być osoba będąca członkiem grupy albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących mu uprawnień. Pozew wnoszony w postępowaniu grupowym, oprócz warunków określonych w Kodeksie postępowania cywilnego, musi spełniać dodatkowe wymagania przewidziane w ustawie. Ustawodawca przewidział w postępowaniu grupowym przymus adwokacko-radcowski, który nie obowiązuje jednak, gdy powód jest adwokatem lub radcą prawnym.

Zobacz również serwis: W sądzie

Kaucja

Ustawa chroni interes pozwanego w ten sposób, iż na jego żądanie sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, sąd zarządza ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego, które zawiera m.in. informację o możliwości przystąpienia do grupy. 

O czym warto wiedzieć?

Warto dodać, że przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne. Niedopuszczalna jest również, zgodnie z ustawą, interwencja uboczna członka grupy po stronie powoda. Dla cofnięcia pozwu, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia oraz zawarcia ugody ustawodawca przewidział wymóg w postaci zgody więcej niż połowy członków grupy. 

Prawomocny wyrok ma skutek wobec wszystkich członków grupy, a wyciąg z wyroku stanowi tytuł egzekucyjny do prowadzenia egzekucji świadczenia pieniężnego przypadającego członkowi grupy lub podgrupy.

Podsumowanie

Podsumowując, wprowadzenie do polskiego prawa instytucji pozwów zbiorowych ma w założeniu spełnić określone cele, z których najważniejszymi są stworzenie możliwości rozstrzygnięcia wielu podobnych spraw różnych podmiotów w jednym postępowaniu oraz ułatwienie dostępu do sądu w sytuacji, kiedy dochodzenie roszczenia w postępowaniu grupowym jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż indywidualne występowanie z własnym roszczeniem.

Nie bez znaczenia jest również szansa na wzrost ekonomii wymiaru sprawiedliwości oraz ujednolicenie rozstrzygnięć w podobnych sprawach. Należy mieć nadzieję, iż cele, które przyświecały ustawodawcy przy przygotowywaniu ustawy zostaną zrealizowane.

Zadaj pytanie: Forum

Prawo
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...