Na skutek otrzymanych od dłużnika wiadomości wierzyciel może skutecznie wszcząć egzekucję do określonych składników jego majątku w celu zaspokojenia należności pieniężnej wynikającej z tytułu wykonawczego.
Warunkiem dopuszczalności wyjawienia majątku jest ujemny wynik przeprowadzonej przeciwko dłużnikowi egzekucji, w której wierzyciel nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej wierzytelności. Wierzyciel powinien to wykazać, przedstawiając tytuł wykonawczy, z którego wynikałoby, że wierzytelność nie została zaspokojona, oraz protokół z dokonanego przez komornika zajęcia stwierdzający, że brak jest ruchomości podlegających zajęciu lub przypadających mu wierzytelności i innych praw majątkowych albo że zajęte rzeczy nie wystarczą na zaspokojenie wierzytelności ze względu na niską ich wartość bądź też z powodu zgłoszenia przez osoby trzecie praw uzasadniających zwolnienie od egzekucji. Nie będzie bezskuteczności egzekucji, jeżeli postępowanie nie zostało przeprowadzone prawidłowo albo na żądanie wierzyciela nie zajęto wszystkich ruchomości, lecz tylko przez niego wskazane.
Jeżeli dłużnik pracuje zarobkowo, a jego wynagrodzenie za pracę jest tak niskie, że jest wolne od zajęcia lub nie zaspokoi wierzytelności, to okoliczność ta powinna też wynikać z protokołu komornika bądź przedstawionego zaświadczenia z zakładu pracy dłużnika.
Przed wszczęciem egzekucji wierzyciel może żądać wyjawienia majątku, jeżeli uprawdopodobni, że nie uzyska w pełni zaspokojenia swej należności ze znanego mu majątku dłużnika albo z przypadających dłużnikowi bieżących świadczeń periodycznych za okres sześciu miesięcy. Uprawdopodobnienie stwarza dla dłużnika niekorzystną sytuację, bo nie stanowi udowodnienia. Chodzi tu jednak o sytuacje wymagające szybkiego działania. W uprawdopodobnieniu wierzyciela powinny mieścić się fakty dotyczące majątku dłużnika i wysokości jego zarobków.
Dłużnik może złożyć wykaz majątku na piśmie lub ustnie do protokołu sądowego i wymienić w nim wszystkie rzeczy ruchome i nieruchome z wyszczególnieniem miejsca, gdzie się znajdują, przypadające mu wierzytelności i inne prawa majątkowe z określeniem dowodów. Powinien bliżej określić wierzytelności, podać imię i nazwisko dłużnika wierzytelności, jej wysokość i dokument, na którym się opiera.
Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwionej przyczyny nie stawi się do sądu w celu złożenia wykazu lub przyrzeczenia albo stawiwszy się wykazu nie złoży lub odmówi odpowiedzi na zadane mu pytanie albo odmówi złożenia przyrzeczenia, sąd może skazać go na grzywnę lub nakazać przymusowe doprowadzenie oraz może zastosować areszt nieprzekraczający miesiąca.
Źródło: www.forum.prawnikow.pl