Księgi wieczyste
Dokonywanie rozporządzeń prawem związanym z nieruchomością należy również pamiętać o konieczności wpisu do odpowiedniej księgi wieczystej. Dotyczy to tak wpisów związanych z prawem własności, jak również z ograniczonymi prawami rzeczowymi (np. służebność, użytkowanie).
Co istotne w księdze wieczystej mogą być także ujawnione prawa, które już nie tylko prawa rzeczowe (jak np. własność) ale także prawa osobiste i roszczenia. Chodzi tutaj o ujawnienie w księdze praw najemcy i dzierżawcy wynikających z umowy najmu lub dzierżawy, roszczeń wynikających z prawa odkupu lub pierwokupu, czy też prawa dożywocia (art. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece).
Zobacz serwis: Najem i dzierżawa
W sądzie wieczystoksięgowym
Ujawnienie określonego prawa lub roszczenia w księdze wieczystej jest finałem postępowania wieczystoksięgowego w sądzie. Postępowanie w tej kwestii, określone w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, prowadzone jest w sądzie rejonowym w wydziale ksiąg wieczystych. Właściwym sądem jest sąd miejsca położenia nieruchomości.
Postępowanie wieczystoksięgowe prowadzone jest na wniosek złożony na odpowiednim urzędowym formularzu (art. 6262 ust. 1 Kodeksu postępowania cywilnego).
POBIERZ WZORY: Formularze wieczystoksięgowe
Wnioski o dokonanie wpisu do księgi wieczystej nie musi wcale składać właściciel nieruchomości. Może być to równie dobrze inna osoba, które przysługuje prawo podlegające wpisowi.
Wierzyciel, któremu przysługuje hipoteka na nieruchomości. Uprawniony z prawa podlegającego ujawnieniu w księdze (np. najemca).
W postępowaniu wieczystoksięgowym będą jednak uczestniczyć osoby, których prawa dotyczy sprawa, czyli także właściciel.
Opłaty
Oprócz tego, że wniosek musi być złożony na odpowiednim urzędowym formularzu, nie należy zapominać także o konieczności uiszczenia odpowiedniej opłaty. Jej wysokość będzie wynikała z przepisów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (art. 42 – 48 ustawy). Opłata ta będzie pobierana w stałej wysokość, a różnica będzie zależała od tego, czego dotyczy wniosek.
W przypadku wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa własności, ograniczonego prawa rzeczowego, użytkowania wieczystego, należy uiścić opłatę w wysokości 200 zł. 150 zł będzie kosztował wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej prawa osobistych i roszczeń (np. praw z umowy najmu).
W przypadku wniosku o wykreślenie określonego prawa pobierana będzie połowa opłaty należnej od wniosku o wpis. Przykładowo w takiej sytuacji, jeżeli wpis prawa własności kosztuje 200 zł, to wykreślenie tego prawa będzie kosztowało 100 zł.
Opłatę należy uiścić wraz z wnoszonym pismem.