Zgodnie z wyrokiem SA w Gdańsku z dnia 7 kwietnia 2016 r., III AUa 1942/15 przedmiotem umowy o świadczenie usług jest obowiązek starannego działania i cyklicznego wykonywania umówionych czynności. Umowa ta obejmuje szeroki zakres umów szczególnych (np. umowa przewozu, agencyjna, rachunku bankowego). Zgodnie z art. 750 kodeksu cywilnego do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane szczegółowo odrębnymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Jeżeli forma umowy o świadczeniu usług nie została zastrzeżona przez przepis ustawy (np. tak jak w umowie leasingu forma pisemna pod rygorem nieważności), w ramach swobody umów możliwe jest dowolne kształtowanie tego stosunku prawnego. Przykładem jest umowa o świadczeniu usług telekomunikacyjnych, która może być zawarta pisemnie jak i ustnie, chociażby przez telefon.
Zobacz: Konsument i umowy
Od 1 stycznia 2017 r. przy zawieranych umowach o świadczeniu usług obowiązuje minimalna stawka godzinowa przysługująca świadczącemu usługi. Określona jest w Obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów i wynosi 13 zł brutto.
Roszczenia z umowy o świadczenie usług
Zgodnie z art. 742 k.c. usługodawcy przysługuje zwrot wydatków, które poczynił w celu należytego wykonania usługi, wraz z odsetkami ustawowymi. Do zwrotu wydatków zobowiązany jest usługobiorca, który powinien również zwolnić usługodawcę od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym.
Zwrot wydatków przysługuje również w związku z wypowiedzeniem umowy o świadczeniu usług. Zgodnie z art. 746 § 1 k.c. usługobiorca może wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić usługodawcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania usługi. W razie odpłatnej usługi obowiązany jest uiścić usługodawcy część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.
W związku z powyższym usługodawcy przysługuje roszczenie o zwrot wydatków, które poczynił w celu należytego wykonania usługi, roszczenie o zwrot części wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom (w razie wypowiedzenia umowy) oraz roszczenie o naprawienie szkody powstałej w związku z wypowiedzeniem umowy bez ważnego powodu. Powyższych roszczeń możemy dochodzić na drodze sądowej, po uprzednim wezwaniu usługobiorcy do zapłaty. W umowie o świadczeniu usług zazwyczaj zastrzeżona jest kara umowna, którą usługobiorca musi zapłacić w przypadku wypowiedzenia umowy.
Zgodnie z art. 746 § 2 k.c. usługodawca również może wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Jednakże gdy usługa jest odpłatna, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, usługodawca jest odpowiedzialny za szkodę. W związku z tym usługobiorcy przysługuje roszczenie o naprawienie szkody powstałej w związku z wypowiedzeniem umowy.
Roszczenia z umowy o świadczenie usług przedawniają się z upływem lat dwóch. Dotyczy to w szczególności roszczeń o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków, roszczeń z tytułu zaliczek oraz roszczeń z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.
Polecamy: Wideoszkolenie – Zatrudnienie na umowie zlecenia 2017 – pytania i odpowiedzi
Nieterminowa opłata za usługi
W związku z nieterminową opłatą za świadczenie usług usługodawcy przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie wskazane w art. 481 k.c. Odsetki za opóźnienie naliczane są od pierwszego dnia następującego po dniu wyznaczonym do zapłaty świadczenia i aktualnie wynoszą 7%.
W przypadku transakcji handlowych, których przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi pomiędzy przedsiębiorcami, gdy wierzyciel spełni świadczenie i nie otrzyma zapłaty w terminie określonym w umowie, bez wezwania do zapłaty, nabywa prawo do odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Wynoszą one obecnie 9,5 %.
Zobacz: Odsetki ustawowe w 2017 r.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2016, poz. 380)
- Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. 2016, poz. 684)
- Wyrok SA w Gdańsku z dnia 7 kwietnia 2016 r., III AUa 1942/15