Osoba fizyczna

Jest to prawne określenie każdego człowieka, który występuje jako podmiot w stosunkach cywilnoprawnych.

Początek i koniec osoby fizycznej wyznaczają fakty biologiczne - urodzenie się i śmierć.

Każda żyjąca osoba fizyczna posiada bezwarunkową zdolność prawną, czyli od momentu urodzenia może być podmiotem praw i obowiązków wynikających ze stosunków cywilnoprawnych.

Aby jednak mogła samodzielnie kształtować swoją sytuację prawną poprzez składanie oświadczeń woli, musi nabyć zdolność do czynności prawnych. Do tego czasu jest zastępowana w obrocie cywilnoprawnym przez przedstawicieli ustawowych (rodziców lub opiekunów).

Zdolność do czynności prawnych w pełnym zakresie nabywa się wraz z ukończeniem 18. roku życia.

Wyjątek stanowią kobiety, które ukończyły 16 lat i zawarły związek małżeński za zgodą sądu opiekuńczego. Nabywają one pełną zdolność do czynności prawnych w chwili jego zawarcia.

Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły 13 lat oraz ubezwłasnowolnione całkowicie. Dokonana przez nie czynność prawna, poza umowami powszechnie zawieranymi w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego (jak np. zakupy), jest nieważna.

Ci, którzy ukończyli 13 lat, ale nie ukończyli 18 lat, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo, mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych.

Oznacza to, że ważność umowy zawartej przez taką osobę, w drodze której zaciąga ona zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, wymaga zgody jej przedstawiciela ustawowego. Nie dotyczy to umów zawieranych w drobnych sprawach życia codziennego.

Osoby posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych mogą też bez zgody przedstawiciela ustawowego rozporządzać swoim zarobkiem, pod warunkiem że sąd opiekuńczy z ważnych powodów nie postanowi inaczej.

Istotne dla osoby fizycznej jest określenie jej stanu cywilnego, ponieważ na tym fakcie opierają się niektóre stosunki cywilnoprawne, jak np. obowiązek alimentacyjny i dziedziczenie ustawowe.

Osoba fizyczna może mieć tylko jedno miejsce zamieszkania, którym jest miejscowość, w której przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Koniec bytu osoby fizycznej następuje z chwilą oznaczoną w akcie zgonu lub w sądowym stwierdzeniu zgonu albo w postanowieniu sądu o uznaniu osoby zaginionej za zmarłą.

Prawo
Do kiedy Dobry start 2024? Do jakiego wieku dziecka przysługuje?
02 lip 2024

Do kiedy wniosek o Dobry start 300+ można składać w 2024 roku? Kiedy będzie wypłata 300 zł, gdy wniosek zostanie złożony w lipcu lub sierpniu? Do jakiego wieku dziecka przysługuje 300+?

Akcja CBA na uczelniach prywatnych w Łodzi, Krakowie i Katowicach. W tle korupcja, nieprawidłowości i nawet 200 tys. zł
01 lip 2024

Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego przeprowadzili operację na terenie Warszawy, Łodzi, Rzeszowa i Katowic, zatrzymując trzech mężczyzn i jedną kobietę. Śledztwo dotyczy nieprawidłowości na niepublicznych uczelniach wyższych, a także działalności zorganizowanej grupy przestępczej.

Sygnalista w szkole. Kto może nim być i jak go chronić?
01 lip 2024

Kim jest sygnalista w szkole? Kogo dotyczą nowe obowiązki związane z ustawą o ochronie sygnalistów? Jakie działania powinni podjąć dyrektorzy placówek oświatowych?

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Czy to zachęci emerytów do pracy?
01 lip 2024

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Taki pomysł trafił do Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej Czy ma szansę na realizację i czy mógłby zachęcić emerytów do pracy?

Zmiany w terminarzu wypłat 800 plus. Sprawdź, czym zaskoczy cię lipiec 2024 r. Data przelewu zmieni się trzykrotnie.
01 lip 2024

Przelewy 800 plus są wykonywane transzami i trafiają na konta uprawnionych w ściśle określonych terminach. Jednak w terminarzu wypłat zdarzają się zmiany. Tak właśnie jest w lipcu 2024 r.

Odszkodowanie za opóźniony lot - jakie prawa Ci przysługują?
01 lip 2024

Podróże lotnicze z każdym rokiem stają się coraz bardziej popularne. Spora dostępność połączeń lotniczych i atrakcyjne ceny biletów zachęcają nas do zwiedzania świata i odkrywania nowych miejsc. Wybierając się w podróż na pokładzie samolotu, warto mieć jednak świadomość, że podczas niej mogą pojawić się pewne zakłócenia, za które przewidziana jest rekompensata. Jeżeli bowiem nasz lot będzie opóźniony lub odwołany, możemy domagać się odszkodowania od linii lotniczych.

Ochrona i wysokość odszkodowania dla sygnalisty [WYWIAD]
01 lip 2024

Sygnaliście przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku. - Sygnalista ma możliwość udowodnienia konieczności wyższego odszkodowania, tym samym […] ma on prawo do pełnego odszkodowania, w zależności od zakresu szkody, który zależeć będzie od zastosowanych przez podmiot działań odwetowych, przykładowo np. od wartości utraconych przez pracownika zarobków. - Paweł Galec, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, pozytywnie ocenia określenie wysokości odszkodowania dla sygnalisty.

Dopilnuj tej rzeczy, aby nie opóźnić pieniędzy z ZUS
01 lip 2024

Nieaktualny adres, zmienione konto bankowe. Brak aktualizacji adresu czy numeru konta może skutkować zwrotem pieniędzy do ZUS czy nieotrzymaniem ważnej informacji. Kiedy trzeba to zgłosić do placówki? 

Sygnalista dokona ujawnienia publicznego, jeśli pracodawca nie wdroży procedur w terminie? [WYWIAD]
01 lip 2024

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie z dniem 25 września 2024 r. Co jeśli pracodawca nie wdroży w terminie procedury dokonywania zgłoszeń wewnętrznych? - Rzeczywiście przepisy dotyczące funkcjonowania procedur zgłoszeń zewnętrznych czyli do Rzecznika Praw Obywatelskich bądź właściwych organów publicznych wchodzą w życie 3 miesiące później czyli 25 grudnia 2024 r. Przepisy dotyczące ujawnienia publicznego wchodzą w życie natomiast z dniem 25 września br. - tłumaczy Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?
01 lip 2024

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

pokaż więcej
Proszę czekać...