Dziecko a zdolność do dokonywania czynności prawnych
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego dziecko, które nie ukończyło 13 lat nie ma zdolności do czynności prawnych. Zaś małoletni, którzy ukończyli 13 lat, ale nie ukończyli lat 18 mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Przy obliczaniu wieku, wyjątkowo termin kończy się z rozpoczęciem dnia oznaczonego datą urodzin tej osoby, czyli dziecko mające urodziny 15 sierpnia, skończy 13 lat o północy z 14 na 15 sierpnia.
Dzieci na zakupach
Zakres uprawnień do zawierania czynności prawnych przez dzieci uzależniony jest od zakresu posiadanej przez nie zdolności do czynności prawnych.
Wszystkie czynności prawne dokonywane przez osoby nie mające zdolności do czynności prawnych są nieważne. Jedyny wyjątek odnosi się do umów powszechnie zawieranych w drobnych sprawach życia codziennego. Ma on na celu złagodzenie skutków bezwzględnej nieważności czynności. Umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie tej osoby.
Jeśli dziecko samodzielnie kupi bilet albo lizaka, to umowa taka będzie skuteczna, chyba że sprzedawca zażądał wyższej ceny np. 10 zł za lizaka, który kosztuje 1 zł.
Dziecko, które ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych może samo dokonywać czynności prawnych, w których zaciąga zobowiązania albo rozporządza swoim prawem, ale do ich ważności wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego. Jeśli zaś osoba pomiędzy 13 a 18 rokiem życia zawarła umowę bez wymaganej zgody, to ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez przedstawiciela ustawowego. Przepisy nie wymagają zgody do ważności umów zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego.
POBIERZ WZORY: Umowy sprzedaży
Nie ulega wątpliwościom, że zakres drobnych umów będzie różny w zależności od wieku dziecka, jak i możliwości finansowych jego rodziców czy opiekunów. Niewątpliwie jednak chodzi przede wszystkim o kupno żywności, książek, artykułów do szkoły itp. Wszystkie zakupy towarów niepotrzebnych w codziennym życiu czy o wyższej wartości powinny być dokonywane w towarzystwie rodziców lub opiekunów.
Jeśli dziecko samodzielnie kupi odtwarzacz mp3 czy telewizor to niezadowoleni z zakupu rodzice, mogą udać się do sklepu z paragonem, oddać sprzęt i żądać zwrotu pieniędzy.
Zobacz również: Małoletni jako strona umowy
Przedmioty do swobodnego użytku
Kodeks cywilny przewiduje dla przedstawiciela ustawowego możliwość przekazania osobom z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych przedmiotów do swobodnego użytku. Co do zasady osoby te uzyskują pełną zdolność w zakresie czynności prawnych dotyczących tych przedmiotów.
Dziecko może za uzbieranie kieszonkowe kupić towary o większej wartości a ważność takiej czynności nie jest zależna od zgody czy potwierdzenia umowy przez przedstawiciela ustawowego.
Agnieszka Galiszewska (Kęsoń)
Zobacz również serwis: Umowy