Elementy przedmiotowo istotne - Essentialia negotti są składnikami treści umowy, dzięki którym możemy stwierdzić z jakim typem umowy mamy do czynienie. Określają istotę czynności prawnej jaką jest np. umowa zlecenia. Istotą umowy zlecenia jest zobowiązanie się zleceniobiorcy do starannego wykonywania określonych w umowie obowiązków. W przeciwieństwie do umowy o dzieło, której istotną cechą jest zobowiązanie się przyjmującego zamówienie do osiągnięcia określonego rezultatu w postaci dzieła.

Elementy podmiotowo istotne – Accidentalia negotti są składnikami umowy, które nie wpływają na jej istotę. Przykładowo strony mogę podnieść do rangi istotnych dodatkowe kwestie - zastrzeżenie dotyczące kary umownej bądź prawa pierwokupu.

Zobacz: Umowy

Elementy przedmiotowo istotne umowy o świadczeniu usług i zlecenia

Do elementów przedmiotowo istotnych umowy o świadczeniu usług potocznie zwanej zleceniem oraz umowy zlecenia zaliczamy:

1. Oznaczenie stron – wskazanie dokładnych danych zleceniodawcy jak i zleceniobiorcy (imię i nazwisko, nazwa, adres, siedziba, KRS, NIP, PESEL).
2. Oznaczenie przedmiotu zlecenia np. opis obowiązków.
3. Zobowiązanie się zleceniobiorcy do starannego wykonywania określonych w umowie obowiązków.
4. Określenie terminu trwania umowy.
5. Określenie wynagrodzenia.
6. Zobowiązanie się zleceniodawcy do wypłaty określonego wynagrodzenia. Przy czym po przeliczeniu wynagrodzenia uzyskana stawka godzinowa nie może być niższa od minimalnej stawki godzinowej określonej w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów wynoszącej obecnie 13 zł brutto.

Z punktu widzenia zleceniodawcy i zleceniobiorcy ważne są również postanowienia dotyczące okresu wypowiedzenia umowy i działalności konkurencyjnej.

Od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie przepisy znowelizowanej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu wprowadzające minimalną stawkę godzinową dla osób pracujących w ramach umowy zlecenia (art. 734 k.c.) oraz umowy o świadczeniu usług (art. 750 k.c.). Stawka godzinowa określona przez strony w tych umowach nie może być niższa niż określona przez przepisy prawa. W przeciwnym wypadku jej wysokość będzie podwyższona do wysokości minimalnej.

Zobacz serwis: Usługi

Elementy przedmiotowo istotne umowy o dzieło

Do elementów przedmiotowo istotnych umowy o dzieło zaliczamy:

1. Oznaczenie stron – wskazanie dokładnych danych (imię i nazwisko, nazwa, adres, siedziba, KRS, NIP, PESEL).
2. Oznaczenie dzieła (rezultatu).
3. Zobowiązanie się przyjmującego zamówienie do wykonania określonego dzieła (osiągnięcia rezultatu).
4. Określenie terminu jaki ma przyjmujący zamówienie na wykonanie dzieła.
5. Określenie wynagrodzenia.
6. Zobowiązanie się zamawiającego do wypłaty określonego wynagrodzenia.

Dla zamawiającego oraz przyjmującego istotne są również postanowienia dotyczące odstąpienia od umowy, materiałów do wykonania dzieła, finalnego odebrania dzieła.

Redakcja poleca: Wideoszkolenie – Zatrudnienie na umowie zlecenia 2017 – pytania i odpowiedzi

Zgodnie z wyrokiem SA w Szczecinie z dnia 17 maja 2016 r. III AUa 353/15 „Jeżeli strony zawierają umowy o dzieło na warunkach, które nie spełniają ustawowego wymogu sprecyzowania rezultatu umowy, to jest to nieważna czynność prawna, jako pozorna w rozumieniu art. 83 § 1 KC. Takie zaś działanie, mimo zasady swobody umów, nie może podlegać akceptacji.”

Według wyroku SN z dnia 19 kwietnia 2016 r. II UK 184/15 istotnym kryterium rozróżnienia umowy zlecenia od umowy o dzieło jest sposób ustalenia wynagrodzenia.  „W odniesieniu do umowy o dzieło istnieje związek wynagrodzenia z samym dziełem - jego wartością, a nie jak w przypadku usługi rozłożonej w czasie - z jej ilością, jakością i rodzajem. Generalnie więc wynagrodzenie z umowy o dzieło określa się w sposób ryczałtowy lub kosztorysowy. Jeżeli w wykonaniu umowy jej strony stosowały jednolite stawki wynagrodzenia odpowiednie do czasu realizacji umowy, co wskazuje na zapłatę za działanie rozłożone w czasie, to mogłoby to potwierdzać, że przedmiotem spornych umów nie było wykonanie dzieła, lecz powtarzalnej pracy za wynagrodzeniem ustalonym w jednostkach czasowych, a w konsekwencji, że oczekiwania towarzyszące stronom przy zawieraniu i wykonywaniu umów nazwanych przez nie umowami o dzieło mogły się realizować wyłącznie jako elementy umowy starannego działania.”

Zobacz tez: Praca

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2016, poz. 380)
2. Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2017 r. (M.P. z 2016 r., poz. 934)