Opóźnienie
Opóźnienie występuje wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązania w ustalonym terminie lub w terminie wynikającym z właściwości zobowiązania. Natomiast, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie został oznaczony to opóźnienie będzie miało miejsce, jeżeli dłużnik nie wykona zobowiązania niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela do wykonania zobowiązania. Zatem dłużnik podpada w opóźnienie, jeżeli jest w stanie spełnić świadczenie, ale świadczenia nie spełnia.
Odpowiedzialność
Opóźnienie zwykłe ma miejsce, kiedy niewykonanie zobowiązania w terminie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Brak spełnienia świadczenia we właściwym terminie powoduje, iż zobowiązanie nie zostaje należycie wykonane. W takiej sytuacji wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia, a w przypadku świadczenia o charakterze pieniężnym również odsetek za opóźnienie nawet, jeżeli wierzyciel nie poniósł szkody a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które w dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. W takim przypadku wierzycielowi będą przysługiwały odsetki ustawowe chyba, że strony ustaliły inna stopę odsetek.
Zwłoka
Dłużnik popada w zwłokę, jeżeli nie spełnia świadczenia w oznaczonym terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczany niezwłocznie po wezwaniu do wykonania świadczenia. Opóźnienie kwalifikowane ,inaczej niż opóźnienie zwykłe ma miejsce, kiedy brak spełnienia świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Przy czym dłużnik odpowiedzialny jest nie tylko za własne działanie i zaniechanie, ale również za działanie lub zaniechanie osób z pomocą, których zobowiązanie wykonywa lub, którym wykonanie zobowiązania powierza. Jeżeli dłużnik chce wykazać, iż nie popadł w zwłokę powinien udowodnić, iż opóźnienie w spełnieniu świadczenia było następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. Skutki zwłoki są inne niż skutki opóźnienia, mianowicie wierzyciel może nadal domagać się wykonania zobowiązania i jednocześnie może żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Wierzyciel może również świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, jeżeli wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie.
Odpowiedzialność dłużnika
Dłużnik będący w zwłoce odpowiada za utratę lub uszkodzenie przedmiotu świadczenia, jeżeli przedmiotem świadczenia jest rzecz oznaczona, co do tożsamości. Dłużnik może zwolnić się z tej odpowiedzialności, jeśli wykaże ze utrata lub uszkodzenie rzeczy również nastąpiłyby, jeżeli świadczenie zostałoby spełnione we właściwym czasie.
Jeżeli dłużnik popadł w zwłokę to wierzycielowi przysługuje uprawnienie do żądania wykonania zastępczego. Oznacza to możliwość nabycia na koszt dłużnika takiej samej ilości rzeczy tego samego gatunku albo żądanie od dłużnika zapłaty ich wartości. Dotyczy to sytuacji, kiedy przedmiotem świadczenia są rzeczy oznaczone, co do gatunku. Natomiast, jeżeli świadczenie dłużnika polega na czynieniu i nie wymaga osobistego działania dłużnika wierzyciel może żądać upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika. Jeżeli świadczenie dłużnika polega na zaniechaniu wierzyciel może zadąć upoważnienia przez sąd do usunięcia na koszt dłużnika wszystkiego, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił. W wypadkach nagłych wierzyciel może bez upoważnienia sądu wykonać na koszt dłużnika lub usunąć na jego koszt to, co dłużnik wbrew zobowiązaniu czynił.