Choć rzadko zdajemy sobie z tego sprawę, większość naszych społecznych relacji jest regulowana przez umowy. Nasz stosunek pracy jest regulowany przez umowę (kontrakt), robiąc zakupy zawieramy umowę kupna-sprzedaży, korzystamy z dostaw energii elektrycznej, wody, usług telefonicznych w naszych domach na mocy zawartej umowy z danym przedsiębiorstwem.
Również kiedy jedziemy na wakacje, nasz stosunek z biurem podróży, z hotelem, przewoźnikiem regulowany jest przez kontrakty. Rzecz jasna zazwyczaj nie jest konieczne, abyśmy znali szczegółowe przepisy dotyczących każdego rodzaju umów, niemniej ogólna wiedza jest każdemu z nas niezbędna do uniknięcia wielu nieporozumień i problemów.
Oto kilka ważniejszych zasad dotyczących najpopularniejszych w naszym życiu rodzajów umów:
Przeczytaj, zanim podpiszesz
To pierwsza i najważniejsza zasada. Choć lektura kilkustronicowego dokumentu pisanego drobnym maczkiem zazwyczaj jest mało przyjemna, to jednak jest niezbędna do tego, abyśmy poznali nasze prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy.
Contratti di fornitura,
czyli umowy z dostawcami (prądu, gazu, wody, połączeń telefonicznych itp.)
Umowy z przedsiębiorstwami dostarczającymi gaz, wodę, prąd, połączenie telefoniczne najczęściej zawierane są poprzez podpisanie gotowych i przedłożonych przez dostawcę formularzy. Warunki dostawy są z góry określone i nie podlegają zmianom. Ze względu na ochronę praw konsumenckich dostawca musi trzymać się ściśle określonych przez prawo zasad. Często do domu przesyłana nam zostaje broszura zawierająca ogólne zasady umowy (condizioni generali del contratto). Warunki standardowych umów zazwyczaj są również zamieszczone na stronie internetowej danego przedsiębiorstwa. Koniecznie należy się z nimi zapoznać, przed podpisaniem umowy, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek (np. dotyczących zmiany opłat, bo wygaśnięciu promocji lub opłat związanej z dzierżawieniem aparatów).
I contratti a distanza,
czyli umowy zawierane na odległość
Obecnie wiele umów można zawrzeć przez internet.
Kontraktem na odległość nazywamy umowę, która nie zostaje zawarta podczas bezpośredniego spotkania obu stron.
Zawierając umowę na odległość należy sprawdzić, czy firma lub osoba, z którą planujemy zawrzeć umowę podał nam wszystkie niezbędne dane, a więc adres siedziby firmy (indirizzo della sede legale), opis sprzedawanego produktu lub usługi, warunki umowy, sposób i czas w którym zostaną dostarczone oraz warunki składnia reklamacji i rozwiązania umowy i oczywiście cenę produktu/usługi w promocji, po jej wygaśnięciu i ewentualne informacje o dodatkowych opłatach.
Zobacz również: Mandat we Włoszech - co robić?
Prawo do odstąpienia od umowy (il diritto di recesso)
Może zdarzyć się, że pożałujemy jakiegoś zakupu dokonanego przez internet. Np. jeśli po dłuższym zastanowieniu uznaliśmy, że jednak nie jest nam potrzebny abonament, który właśnie zgodziliśmy się zamówić przez telefon. Prawo przewiduje możliwość odstąpienia od umów zawartych na odległość, bez ponoszenia żadnych opłat. Musimy jednak pamiętać, że nasza rezygnację musimy złożyć w określonym przez prawo czasie.
Możemy odstąpić od umowy zawartej na odległość w ciągu 10 dni od momentu jej zawarcia (w przypadku, kiedy nie poinformowano nas o możliwości odstąpienia od umowy czas ten wydłuża się do 60 dni). Wniosek informujący o chęci rezygnacji z umowy należy przesłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru (lettera raccomandata con ricevuta di ritorno).
W przypadku zakupów na odległość należy zwrócić produkt sprzedawcy w nienaruszonym stanie.
Prawo nie przewiduje jednak możliwości zwrotu prenumeraty czasopism i gazet codziennych oraz oprogramowania do komputera, jeśli otworzyliśmy opakowanie.
Po upływie terminu umożliwiającego odstąpienie od umowy, rezygnując z danej usługi czy abonamentu zazwyczaj trzeba ponieść koszty, przewidziane w kontrakcie, za jego rozwiązanie.
Sprzedaż bezpośrednia: gwarancje
W przypadku zakupów bezpośrednio wykonywanych w sklepie nie ma możliwości zwrotu towaru, dlatego, że się po prostu „rozmyśliliśmy” i stwierdziliśmy, że dany produkt nie jest nam potrzebny.
Natomiast wszystkie artykuły są objęte gwarancją i w momencie zakupu muszą spełniać kryteria użytkowania przewidziane przez prawo (muszą być w nienaruszonym stanie, działające, itd.)
W przypadku, kiedy z powodów defektów fabrycznych, produkt przestanie działać poprawnie lub zepsuje się przysługuje nam jego naprawa lub wymiana na nowy.
Klient jest zobowiązany do poinformowania sprzedawcy o ewentualnym defekcie produktu w ciągu dwóch miesięcy od momentu jego zakupu. Oczywiście, aby móc skorzystać z praw konsumenta wynikających z gwarancji musimy zachować paragon zakupu.
Zobacz również serwis: Gwarancja
Rozwiązanie umowy (la disdetta)
Wiele umów, zwłaszcza tych dotyczących usług przewiduje automatyczne jej przedłużenie.
W takich przypadkach, jeżeli nie chcemy już korzystać z danej usługi musimy w okresie zaznaczonym w umowie wysłać pisemną rezygnację. W przypadku standardowych umów usług telefonicznych, aby uniknąć automatycznego wznowienia umowy rezygnację musimy złożyć w ciągu 30 dni przed upływem terminu umowy. Na odstąpienie od polisy ubezpieczeniowej mamy zazwyczaj od 30 do 60 dni, a w przypadku umów najmu 6 miesięcy - „Disdette” należy wysłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
W przypadku, kiedy rezygnacja zostanie wysłana po terminie zastrzeżonym w umowie, kontrakt zostanie automatycznie wznowiony.
Przypomnijmy, że we Włoszech tak jak w większości krajów europejskich nieznajomość prawa nie jest żadną podstawą do składania reklamacji, zatem w interesie każdego obywatela, jest zaznajomienie się przynajmniej z najważniejszymi przepisami.
Ponieważ wiele nieprzyjemności wynika z tego, że niejednokrotnie „po fakcie” orientujemy się, że warunki umowy nie są tak korzystne, jak się spodziewaliśmy, warto bardzo wnikliwie przeczytać umowę przed jej podpisaniem, a przypadku, kiedy jakieś jej klauzule są dla nas niejasne, zwrócić się o poradę do prawnika, doradcy podatkowego lub stowarzyszenia ds. praw konsumentów.
Zobacz również: Kiedy konsumenci mogą liczyć na bezpłatną pomoc prawną?
Stranieri in Italia