Postanowienia ogólne

Nie zawsze możemy przewidzieć jakieś nagłe wydarzenia, które potrafią całkowicie zmienić nasze życie. Zawierając umowy (w tym także w biznesie) do jakiegoś stopnia ryzykujemy i jest to normalne. Czasami jednak nie będzie można nawet przewidzieć przejawów oraz skutków takiego ryzyka, ponieważ zachodzą zdarzenia praktycznie nieprzewidywalne. Prawo zawiera stosowne regulacje w takich sytuacjach.

Jest wiele różnych umów, które można zawrzeć. Część z nich to umowy nazwane, a inne to nienazwane. Specyficzną umową jest umowa przedwstępna. Ma ona na celu zawarcie w przyszłości kolejnej, docelowej, konkretnej umowy, która ma być podstawą określonych praw i zobowiązań. Nie każdy bowiem jest w stanie zawrzeć planowaną umowę już teraz, ale chciałby uczynić konkretne przygotowania do tego.

Nieszczęścia chodzą po ludziach. Tak brzmi pewne przysłowie. Czasami w życiu zdarzają się niemiłe wydarzenia, problemy, które niespodziewanie potrafią się pojawić oraz utrudnić wykonanie zobowiązań umownych przez jedną ze stron. Niekiedy będą one mogły zostać uznane za vis maior, czyli tak zwaną siłę wyższą.

Kary umowne są popularną metodą wzmocnienia pozycji wierzyciela i zmobilizowanie dłużnika do prawidłowego i terminowego wykonania zobowiązania. Przy pomocy kary umownej można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (art. 483 Kodeksu cywilnego). Zapłata kary umownej co do zasady nie zwalnia przy tym dłużnika z konieczności wykonania zobowiązania. Jakie wymagania należy spełnić, by prawidłowo zastrzec karę umowną?

Orzecznictwo TSUE dotyczące kwestii stosowania klauzul obywatelstwa w sporcie nie zaczęło się i nie zakończyło wyrokiem w sprawie Bosman. Nie ulega jednak wątpliwości, że jest to wyrok szczególny, który zapoczątkował ogromne zmiany w realiach funkcjonowania współczesnego sportu.

Podstawę prawną dla możliwości zastrzeżenia w stosunkach zobowiązaniowych między stronami kar umownych stanowią art. 483 i dalsze Kodeksu Cywilnego. Niniejszy artykuł nie stanowi rozprawy teoretycznej na temat przepisów kodeksowych. Poniższe opracowanie poświęcone jest praktycznym aspektom stosowania kar umownych w stosunkach zobowiązaniowych łączących strony.

Rozróżnienie zaliczki od zadatku stanowi bardzo istotną kwestię w przypadku zawierania umowy, która wymaga poniesienia przez wykonawcę czy zleceniobiorcę wydatków. Wybór może być kluczowy przy rozliczeniu ewentualnego rozwiązania umowy.

Czy możliwe jest rozwiązanie umowy ze względu na stan epidemii? Jakie kroki mogą podjąć przedsiębiorcy, którzy chcą zmienić zawarte już umowy?

Zdarza się, iż w przypadku niedotrzymania warunków umowy nasz kontrahent może sięgnąć po kary umowne. Odpowiadając na pytanie jak uniknąć kary umownej w pierwszej kolejności należy ustalić czy kara umowna odpowiada prawu.

Nawet w przypadku zastrzeżenia wysokiej kary umownej, sąd może zmniejszyć jej wysokość. Nazywa się to miarkowaniem kary umownej. Sąd miarkuje karę umowną, jeśli okaże się, że jest ona rażąco wygórowana, ma niewielki związek z faktyczną realizacją zlecenia, wierzyciel nie poniósł szkody.

W wielu umowach wysokość kar umownych jest ustalana w oderwaniu od wartości całej umowy oraz zobowiązania. Zastrzeżenie określonej wysokości kary umownej nie ma jednak charakteru bezwzględnego i kara umowna rażąco wygórowana podlega zmniejszeniu.

Forma dokumentowa jest najmniej sformalizowaną zwykłą formą oświadczenia woli. Dla zachowania formy dokumentowej wystarczy złożenie oświadczenia woli w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie w dokumencie, którym jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.

Ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz.U. 2016.2255) wprowadziła szereg o różnym oddziaływaniu zmian w obowiązujących przepisach prawa. Jedną ze wprowadzonych zmian jest nowelizacja art. 115 kodeksu cywilnego będącego jednym z przepisów regulujących zasady obliczania terminów dla dokonania czynności prawa cywilnego. Wspomniany przepis reguluje zasady obliczania upływu ram czasowych.

Zwracamy uwagę na wprowadzoną do polskiego prawa – na mocy zmiany przepisów, które weszły w życie w dniu 8 września 2016 r. – nową formę czynności prawnej, formę dokumentową.

Kara umowna stanowi substytut odszkodowania i przysługuje wierzycielowi w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zastrzeżenie kary umownej przez strony jest opcjonalne. Wiele osób decyduje się na ten krok, ponieważ jest to solidne zabezpieczenie.

Kiedy dłużnik spóźnia się z zapłatą należności odsetki stanowią główne zabezpieczenie dla wierzyciela. W pierwszej kolejności zastosowanie mają odsetki ustalone w ramach stosunku cywilnoprawnego np. w umowie. Jeżeli w dokumencie nie ma takiego postanowienia należy sięgnąć po przepisy dotyczące odsetek ustawowych, odsetek za opóźnienie oraz odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Skutki prawne ustanowienia zadatku aktualizują się w sytuacji, gdy dłużnik nie wykonuje swojego zobowiązania z przyczyn, za które ponosi wyłączną odpowiedzialność. Jak ustanowienie zadatku wpływa na dalszy los umowy?

Zadatek to postanowienie umowne o określonych skutkach prawnych albo konkretna suma pieniężna/ przedmiot dane przy zawarciu umowy. Jak więc skutecznie ustanowić zadatek? Czym charakteryzuje się zadatek?

Odsetki ustawowe to termin używany powszechnie przez uczestników obrotu gospodarczego. Jakie są podstawowe mechanizmy rządzące instytucją odsetek ustawowych za opóźnienie? Poniżej najważniejsze zagadnienia związane z odsetkami ustawowymi.

Zaliczka, w przeciwieństwie do zadatku, podlega – w razie niewykonania umowy zobowiązaniowej przez jedną ze stron - zwrotowi. Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia zaliczki. Czym jest więc zaliczka na gruncie umów zobowiązaniowych?

Zadatek i zaliczka to dwie formy płatności, występujące w prawie cywilnym. Skutki wręczenia zadatku i zaliczki są różne, mimo to wskazane instytucje bardzo często są ze sobą mylone. W jakiej wysokości wpłacać zadatek, a może warto wybrać zaliczkę?

Wprowadzenie nowej - dokumentowej formy czynności prawnej, zakłada przyjęta przez rząd nowelizacja ustawy – Kodeks cywilny. Dokumentowa forma czynności prawnej ma zaistnieć w obrocie prawnym obok formy pisemnej, szczególnej formy pisemnej (z datą pewną lub podpisem notarialnie poświadczonych) oraz aktu notarialnego. Kiedy konieczne będzie jej zachowanie?

Opóźnienie i zwłoka to dwa różne pojęcia zdefiniowane w kodeksie cywilnym, w części zobowiązania. Poniżej krótkie wskazówki, jakie kroki należy podjąć w sytuacji, gdy druga strona zawartej przez nas umowy wzajemnej dopuszcza się zwłoki w wykonaniu swojego zobowiązania.

Do przeniesienia wierzytelności nie jest wymagana zgoda dłużnika, a jedynie zawiadomienie go o dokonaniu transakcji. Wraz z przeniesieniem wierzytelności, na firmę windykacyjną przechodzą wszelkie prawa z nią związane.

Wadium stanowi zabezpieczenie przedmiotu aukcji oraz warunek udziału w aukcji lub przetargu i jest traktowane jako środek ochrony interesów oferenta wyłączając odpowiedzialność majątkową. Po zakończeniu aukcji wadium podlega zwrotowi na rzecz wszystkich uczestników.

W przypadku, gdy umowa została zawarta dla wyzysku drugiej strony, nie jest ona bezwzględnie nieważna. Strona pokrzywdzona może żądać jej zmiany.

Żądanie odsetek dotyczy co do zasady świadczeń pieniężnych. Aby żądanie było słuszne musi mieć swoją podstawę w umowie lub też w ustawie.

Zawierając umowę strony mogą ułożyć ją w dowolny sposób, co jest rezultatem swobody umów. Należy pamiętać o konsekwencjach prawnych, jakie wiążą się z poszczególnymi rodzajami umów.

Przepisy kodeksu cywilnego ustalają określone terminy wypowiedzenia dla umów agencyjnych zawartych na czas nieokreślony. Strony mogą rozwiązać umowę za porozumieniem.

Przyczyny rozwiązania umowy mogą być rozmaite i wiązać się m.in. z upływem terminu, na który umowa została zawarta. Możliwe jest także wcześniejsze wypowiedzenie umowy przez jedną ze stron lub za porozumieniem.

Roszczenie o zapłatę prowizji powiązane jest z „sukcesem” agenta, polegającym na zawarciu skutecznej umowy z klientem.

Przepisy określające wynagrodzenie są niezbędnym elementem umowy agencyjnej. Co wynagrodzenie przybiera charakter prowizji. Strony mogą jednak inaczej umówić się co do wynagrodzenia.

Odpowiedzialność del credere może być modyfikowana treścią umowy. Granice takiej modyfikacji wyznaczają jednak ustawowe ramy. Jak kształtuje się odpowiedzialność del credere agenta?

W ramach umowy agent może przyjąć odpowiedzialność za wykonanie umowy przez osobę trzecią. Przyjęcie takiej odpowiedzialności wiąże się jednak z dodatkowym wynagrodzeniem. Przybiera ono postać prowizji del credere.

Umowa agencyjna powinna przewidywać szczegółowy zakres obowiązków agenta. Będzie to istotne m.in. z punktu widzenia odpowiedzialności kontraktowej. O czym warto pamiętać przy tworzeniu zapisów umowy?

Umowa agencyjna co do zasady łączy dwóch przedsiębiorców, z których jeden (agent) działania na korzyść drugiego (zleceniodawcy). W zamian otrzymuje wynagrodzenie uzależnione od rezultatów jego pracy.

Umowa agencyjna pozwala rozszerzyć zakres terytorialny działalności przedsiębiorcy. Jest ona wygodnym sposobem prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem osób trzecich.

Nie w każdej sytuacji można będzie domagać się odsetek. Podstawa żądania musi bowiem wynikać co do zasady z czynności prawnej, ustawy lub orzeczenia sądu.

Prowizja agenta jest uzależniona od skuteczności jego działań. Roszczenie o zapłatę powstaje co do zasady jedynie w przypadku zawarcia umowy.

Wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia przez dłużnika. Nie ma przy tym znaczenia to, czy wierzyciel poniósł jakąś szkodę. Od jakiego momentu można zacząć naliczać odsetki?

Sposoby zawierania umów zostały uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego. Wyróżniane są cztery sposoby zawarcia umowy: oferta, negocjacje, aukcja i przetarg.

Prawo przewiduje bezwzględną nieważność czynności dokonanych przez osoby znajdujące się w stanie bądź wyłączonej świadomości, bądź wyłączonej swobody.

Prawo cywilne traktuje złożenie oświadczenia dla pozoru, jako jedną z tzw. wad oświadczenia woli. Jednym ze skutków pozorności może być nieważność całej czynności.

Euro 2012 poza emocjami piłkarskimi przyniesie ze sobą możliwość zarobku na przebywających u nas zagranicznych kibicach. Turniej o mistrzostwo Europy zgromadzi wielu kibiców przede wszystkim z Europy, często posługujących się walutą Euro. Jak zawierać umowy w europejskiej walucie?

Co zrobić, gdy chcemy odstąpić od umowy? Na co zwrócić uwagę przy zawieraniu kontraktu? Zapoznaj się z poniższym poradnikiem.

Zastrzeżenie kary umownej, odsetek, czy zadatku może być wygodnym sposobem na zabezpieczenie wykonania umowy. Co warto wiedzieć o dodatkowych zastrzeżeniach umownych?

Jakie skutki wywołuje zmiana wierzyciela? Czy w każdej sytuacji jest możliwa? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym tekście.

Przedawnienie roszczenia oznacza, że nie może ono być przymusowo dochodzone. Dłużnik z jednej strony od spełnienia roszczenia może się uchylić. Z drugiej, jeżeli roszczenie spełni, nie może domagać się jego zwrotu.

Kara umowna to dogodny sposób zabezpieczenia świadczeń niepieniężnych. Winny będzie musiał zapłacić określoną sumę niezależnie od tego, czy spowodował szkodę.

Aby pociągnąć kontrahenta do odpowiedzialności za niewykonanie umowy lub nieprawidłowe wykonanie umowy trzeba będzie wykazać szkody. Można tego uniknąć zastrzegając karę umowną.

Czy niespodziewane złe wydarzenia muszą oznaczać naszą stratę?

Umowa przedwstępna – przepisy, orzecznictwo, przykłady

Niespodziewane nieszczęścia, problemy - czyli czym jest siła wyższa w polskim prawie?

Kary umowne – jak zapisać w umowie, aby były skuteczne?

Orzecznictwo TSUE a stosowanie klauzul obywatelstwa w sporcie

Kary umowne – zastosowanie, formułowanie, ograniczenia

Czym różni się zaliczka od zadatku?

Rozwiązanie umowy ze względu na stan epidemii - czy jest możliwe?

Jak uniknąć kary umownej?

Miarkowanie kary umownej

Zmniejszenie kary umownej z powodu rażącego wygórowania

Dokumentowa forma oświadczenia woli

Upływ terminu w sobotę – zmiany w prawie cywilnym 2017

Forma dokumentowa jako forma czynności prawnych

Skutki zastrzeżenia kary umownej

Odsetki ustawowe w 2017 r.

Skutki prawne zadatku

Skuteczne ustanowienie zadatku

Odsetki ustawowe za opóźnienie

Zaliczka w umowie przedwstępnej

Zadatek czy zaliczka – co przepada?

Kiedy konieczne jest zachowanie dokumentowej formy czynności prawnej?

Opóźnienie a zwłoka w umowach wzajemnych

Przeniesienie wierzytelności bez zgody konsumenta

Obowiązek wniesienia wadium

Wyzysk w prawie cywilnym i jego skutki

Kiedy można domagać się odsetek? (cz. 2)

Jaką umowę wybrać?

Rozwiązanie umowy agencyjnej (cz. 2)

Rozwiązanie umowy agencyjnej (cz. 1)

Kiedy agentowi należy się prowizja? (cz. 2)

Jak określić wynagrodzenie w umowie agencyjnej?

Prowizja del credere (cz. 2)

Prowizja del credere (cz. 1)

Umowa agencyjna: zadania agenta

Co warto wiedzieć o umowie agencji?

Umowa agencyjna czyli sposób na rozwój biznesu

Kiedy można domagać się odsetek? (cz. 1)

Kiedy agentowi należy się prowizja? (cz. 1)

Jaki jest sposób naliczania odsetek?

W jaki sposób zawrzeć umowę? (cz. 1)

Skutki braku świadomości i wyłączenia swobody przy zawieraniu umów

Pozorność czyli wada oświadczenia woli

ME 2012: zawieranie umów w walucie Euro

Jak zawierać umowy we Włoszech?

Jak zabezpieczyć wykonanie zawieranej umowy?

Zmiana wierzyciela i jej skutki prawne

Skutki przedawnienia w prawie cywilnym

Dlaczego zastrzeganie kary umownej się opłaca? – cz. 2

Dlaczego zastrzeganie kary umownej się opłaca?