Rodzaje pełnomocnictw
Zgodnie z kodeksem cywilnym pełnomocnictwo do dokonania czynności prawnej może być:
1) pełnomocnictwem ogólnym, które upoważnia pełnomocnika do dokonywania czynności zwykłego zarządu; należy zaznaczyć, że nie ma katalogu czynności zwykłego zarządu, dlatego w każdym przypadku okoliczności danej sprawy oceniane z punktu widzenia zasad prawidłowej gospodarki decydują czy dana czynność prawna mieści się w granicach zwykłego zarządu czy też jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd,
2) pełnomocnictwem rodzajowym, które jest umocowaniem do dokonywania określonego rodzaju czynności prawnych przekraczających zwykły zarząd, oraz
3) pełnomocnictwem szczególnym, które jest umocowaniem do dokonania poszczególnej czynności przekraczającej zwykły zarząd.
Pełnomocnictwem specjalnym jest prokura, której udzielić może jedynie przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców i której udzielenie i odwołanie przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić do właściwego rejestru przedsiębiorców. Prokura z mocy samego prawa umocowuje do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, przy czym do zbycia przedsiębiorstwa oraz oddania przedsiębiorstwa do czasowego korzystania, a także do zbycia i obciążenia nieruchomości prokurent musi legitymować się pełnomocnictwem szczególnym, upoważniającym do dokonania danej czynności.
POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej
Forma pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo ogólne upoważniające do dokonywana czynności zwykłego zarządu powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
Jeżeli natomiast do ważności czynności prawnej wymagana jest forma pisemna albo forma szczególna, a więc forma z poświadczeniem podpisu, forma z datą pewną lub forma aktu notarialnego, pełnomocnictwo do dokonania takiej czynności powinno być udzielone w takiej samej formie.
Odwołanie i wygaśnięcie pełnomocnictwa
Co do zasady pełnomocnictwo może być odwołane przez mocodawcę w każdym czasie. W skutek odwołania pełnomocnictwo wygasa. Pełnomocnictwo wygasa ponadto w przypadku zrzeczenia się pełnomocnictwa przez pełnomocnika, upływu czasu, na który pełnomocnictwo było udzielone, dokonania czynności, której dotyczyło umocowanie, śmierci mocodawcy lub pełnomocnika, utraty przez osobę prawną, będącą pełnomocnikiem lub mocodawcą, osobowości prawnej, oraz w przypadku wygaśnięcia stosunku prawnego, który był podstawą pełnomocnictwa.
Zobacz: Konsument i umowy
Po wygaśnięciu pełnomocnictwa pełnomocnik ma obowiązek zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa.
Czynności prawne dokonane przez pełnomocnika po wygaśnięciu umocowania, ale w jego pierwotnych granicach, są ważne, chyba że druga strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub mogła się o tym łatwo dowiedzieć.
Czynności dokonane przez rzekomego pełnomocnika
Jeżeli pełnomocnik zawierający umowę nie ma umocowania lub przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w imieniu której została zawarta. Druga strona umowy może wyznaczyć osobie, w imieniu której umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy, a po bezskutecznym upływie wskazanego terminu staje się wolna od zobowiązania.
Jednostronna czynność prawna dokonana przez rzekomego pełnomocnika jest natomiast zawsze nieważna.