Umowa użyczenia jest umową nieodpłatną. Użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nieoznaczony na używanie oddanej mu rzeczy.
POBIERZ WZÓR: Umowa użyczenia
Brak wynagrodzenia
Podkreślić należy, że biorący rzecz do używania nie może być zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Cechą charakterystyczną umowy użyczenia jest bowiem nieodpłatność.
W wyniku zawarcia takiej umowy przedsiębiorca może bezpłatnie dysponować przedmiotem użyczenia na cele prowadzonej działalności gospodarczej, co niewątpliwie oznacza powstanie po jego stronie określonych korzyści. Przedsiębiorca uzyskuje zatem tzw. nieodpłatne świadczenie.
Stanowi ono przychód będący podstawą opodatkowania w podatku dochodowym. Przychodami z działalności gospodarczej są bowiem także wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Przychód u przedsiębiorcy
W praktyce działalności gospodarczej często dochodzi do zawarcia umowy użyczenia nieruchomości lub jej części.
Przedsiębiorca, który na potrzeby prowadzonej działalności korzysta nieodpłatnie z cudzej nieruchomości, osiąga przychód do opodatkowania w postaci nieodpłatnego świadczenia.
Jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie budynku lub lokalu, wartość świadczeń ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu. Prawo nie określa zasad ustalania równowartości czynszu.
Ważne, aby wartość ta zbliżona była do cen rynkowych.
PAMIĘTAJ!!! Warto sprawdzić, jakie stawki za wynajem są uzyskiwane za podobne nieruchomości na rynku lokalnym. Można to ustalić przeglądając ogłoszenia w prasie lub Internecie. Podatnik nie musi samodzielnie ustalać wartości czynszowej, może w tym celu posłużyć się opinią rzeczoznawcy.
W rodzinie bez podatku
Użyczenie nieruchomości na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą nie zawsze powoduje powstanie przychodu do opodatkowania.
Gdy użyczającymi są osoby z I i II grupy podatkowej wtedy przychody z użyczenia nie podlegają opodatkowaniu.
I grupa podatkowa obejmuje małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Do II grupy ustawodawca zaliczył natomiast: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Oznacza to, że dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych nie ustala się przychodu w przypadku umowy użyczenia zawartej w rodzinie.
Matka zawarła z córką umowę użyczenia. Przedmiotem umowy jest część lokalu mieszkalnego, którą matka użyczyła córce w związku z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. W tej sytuacji córka nie musi ustalać przychodu z działalności, gdyż umowa została zawarta z osobą, która należy do I grupy podatkowej. Przychód do opodatkowania nie powstanie także u matki, gdyż nieruchomość używana jest na potrzeby członka rodziny.
Na zasadach najmu
W wyniku zawarcia umowy użyczenia nieruchomości zgodnie z ogólną zasadą przychód powstaje nie tylko u biorącego w użyczenie, ale również po stronie użyczającego.
Przychodu nie ustala się jednak w przypadku, gdy udostępnianie lokali lub budynków następuje na rzecz osób pozostających z podatnikiem w stosunku pracy, dla których wartość czynszowa stanowi nieodpłatne świadczenie.
Przychód do opodatkowanie nie powstanie również u właściciela nieruchomości, który używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na cele działalności publicznej.
W takich wypadkach wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.
Użyczenie ruchomości
W praktyce działalności gospodarczej przedsiębiorcy na podstawie umowy użyczenia często korzystają również z cudzych ruchomości. Również w takiej sytuacji powstaje u przedsiębiorcy przychód.
Ustala się go na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnieniu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Przychód nie powstanie w sytuacji, jeżeli umowa użyczenia została zawarta z osobą zaliczoną do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Przedsiębiorca korzystający z cudzej rzeczy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zwykłe koszty jej utrzymania.
Więcej na temat podatków czytaj na www.ksiegowosc.infor.pl/podatki/podatki-osobiste