Jednak decydując się na zawarcie umowy darowizny należy pamiętać o kilku warunkach, które trzeba spełnić, aby skorzystać z dobrodziejstwa zwolnienia z podatku.
Zerowa grupa podatkowa, czyli krąg osób uprawnionych do skorzystania z ulgi
Po pierwsze darowizna musi zostać dokonana w tzw. zerowej grupie podatkowej, o której tak często się obecnie słyszy. Jednak w celu uniknięcia przykrych niespodzianek trzeba dokładnie sprawdzić, czy osoba na rzecz której dokonujemy darowizny do tej grupy należy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn zalicza do tej grupy następujące osoby: małżonka, zstępnych (np. dzieci), wstępnych (np. rodzice czy dziadkowie), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Co ciekawe w grupie tej nie ma teściów, zięcia, synowej czy kuzynostwa. Dlatego też tak ważnym jest rozważenie, kto zostanie obdarowany, gdyż dokonanie darowizny na rzecz zstępnego i jego małżonka nie zwolni małżonka od konieczności zapłaty podatku.
Zobacz serwis: Umowy
Obowiązek zgłoszenia darowizny we właściwym urzędzie skarbowym
Po ustaleniu czy dana osoba należy do zerowej grupy podmiotowej należy pamiętać o kolejnym akcie staranności koniecznym do skorzystania z ulgi jakim jest termin, w którym należy otrzymaną darowiznę zgłosić.
Przedmiotowego zgłoszenia dokonuje obdarowany we właściwym dla niego urzędzie skarbowym na formularzu SD- Z2 (wyjątek: gdy przedmiotem darowizny jest nieruchomość wówczas właściwym jest urząd miejsca położenia nieruchomości). Formularze w formie elektronicznej można najczęściej znaleźć na stronach urzędów, a także w formie papierowej w ich siedzibach. Należy także pamiętać, iż termin zgłoszenia wynosi 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy darowizny.
POBIERZ WZÓR: Umowa darowizny samochodu
Ustawodawca w dwóch przypadkach przewidział zwolnienie z obowiązku zgłoszenia:
- jeżeli wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie pięciu lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, nie przekracza 9637 zł,
- jeżeli umowa darowizny została zawarta w formie aktu notarialnego – wówczas obowiązek ten zawsze będzie spoczywał na notariuszu.
Mówiąc o zawarciu umowy darowizny w formie aktu notarialnego należy pamiętać, że co do zasady przepisy Kodeksu cywilnego nakładają obowiązek zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego, ale jej niedochowanie nie powoduje nieważności umowy, jeżeli została ona wykonana. Jednak uwagi te nie dotyczą darowizny nieruchomości – ta umowa zawsze musi mieć formę aktu notarialnego – w przeciwnym wypadku jest nieważna.
Szczególne warunki darowizny środków pieniężnych
Celem uniknięcia wirtualnych darowizn środków pieniężnych ustawodawca stworzył dodatkowe obwarowania dla tego rodzaju umów. Oprócz opisanego powyżej obowiązku zgłoszenie konieczne jest udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Dowód przekazania środków pieniężnych należy załączyć do zgłoszenia SD-Z2.
Konsekwencje niedochowania opisanych obowiązków
W przypadku niedochowania powyższych obowiązków otrzymane w wyniku umowy darowizny prawa majątkowe będą opodatkowane według stawek skali podatkowej dla pierwszej grupy podatkowej. Wówczas opodatkowaniu będzie podlegała nadwyżka nad kwotą 9637 zł (kwota wolna od podatku dla pierwszej grupy podatkowej). Jednak kwota ta stanowi łączną wartość majątku nabytego od jednej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonujemy darowizny, a więc kwota ta wydaje się stosunkowo niewysoka biorąc pod uwagę okres pięciu lat.
Zobacz serwis: Podatek od darowizn
Podsumowując należy podkreślić, iż po spełnieniu opisanych powyżej warunków można skorzystać ze zwolnienia podatkowego, które jest nie tylko całkowite, ale również nieograniczone wartością przedmiotu darowizny, a w konsekwencji bardzo korzystne dla obdarowanego.