Każdy z nas zawierając umowę może ustanowić odpowiednie zabezpieczenie na wypadek niewywiązywania się dłużnika z zaciągniętego zobowiązania.
Prawo wyróżnia szereg odmian zabezpieczeń zapłaty, takich jak zabezpieczenia osobowe: poręczenia, poręczenia wekslowe, gwarancje oraz zabezpieczenia rzeczowe: zastaw, hipoteka, przewłaszczenie na zabezpieczenie.
Te pierwsze polegają na tym, iż obok dłużnika głównego występuje jeden lub kilku dłużników dodatkowych. W przypadku, gdy wierzyciel nie może zaspokoić się z majątku dłużnika, może sięgnąć do majątków pozostałych osób, które poręczyły za cudzy dług (awalista lub poręczyciel).\
POBIERZ WZÓR: Umowa poręczenia
Podstawą gwarancji jest natomiast zlecenie zawarte pomiędzy gwarantem (bankiem) a dłużnikiem stosunku podstawowego, na mocy którego gwarant jest zobowiązany do zapłaty odpowiedniej kwoty w razie niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania względem wierzyciela.
Jednakże to rozwiązanie nie eliminuje w pełni ryzyka, może się bowiem okazać, iż majątki odpowiedzialnych osobiście też nie starczają na zaspokojenie wierzyciela. Dużo większą pewność daje zabezpieczenie rzeczowe, gdzie wierzytelność jest zabezpieczona przez określony przedmiot majątkowy, z którego wierzyciel może się zaspokoić.
Warto podkreślić, iż nawet w razie zbycia przedmiotu obciążonego odpowiedzialnością rzeczową, zabezpieczenie nie wygasa, a wierzyciel może się zaspokoić z tego przedmiotu bez względu na to, czyją aktualnie będzie własnością. Ponadto wierzycielowi przysługuje pierwszeństwo zaspokojenia się z przedmiotu przed wierzycielami osobistymi.
Do najbardziej popularnych zabezpieczeń rzeczowych należą zastaw i hipoteka. Obie konstrukcje są do siebie podobne, jednakże przedmiotem zastawu mogą być jedynie rzeczy ruchome( np. samochód) natomiast przedmiotem hipoteki mogą być jedynie nieruchomości.
POBIERZ WZÓR: Przelew wierzytelności hipotecznej
W tej kategorii możemy jeszcze wyróżnić przewłaszczenie na zabezpieczenie polegające na tym, iż dłużnik przenosi na wierzyciela własność swej rzeczy z jednoczesnym zobowiązaniem wierzyciela że będzie on korzystał z tej własności tylko w granicach zakreślonych w ustawie, a także z zastrzeżeniem, że po zaspokojeniu wierzytelności wierzyciel przeniesie własność z powrotem na dłużnika.
POBIERZ WZÓR: Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie
Na koniec warto zaznaczyć że wierzyciel może mieć kilka zabezpieczeń jednej wierzytelności zarówno rzeczowych, jak i osobistych.
Więcej wzorów: Umowy w finansach