Przeczytaj również: Jak poprawnie sporządzić umowę pożyczki
Przez umowę pożyczki, uregulowaną przepisami art. 720 - 724 kodeksu cywilnego, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Strony umowy
Stronami umowy są dający pożyczkę i biorący pożyczkę. Mogą być to zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne a również jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (np. spółka jawna, wspólnota mieszkaniowa)
Jan K. chciałby kupić komputer . Niestety nie ma wystarczającej ilości pieniędzy na ten cel. Brat Jana Łukasz Z. zarabia dobrze i ma pieniądze na zbyciu. Jan K. chciałby pożyczyć pieniądze od brata. W tym celu powinien zawrzeć umowę o pożyczki. Jan K. będzie biorącym pożyczkę (pożyczkobiorcą) a Łukasz Z. będzie dającym pożyczkę (pożyczkobiorcą).
KROK 2: Forma umowy
Kodeks cywilny nie zastrzega dla ważności umowy pożyczki żadnej konkretnej formy. Można ją więc zawrzeć zarówno w formie aktu notarialnego, w formie pisemnej jak również i ustnie.
Umowa pożyczki, której wartość jest większa niż 500 zł. powinna być zawarta na piśmie.
Jak wypadku każdej umowy, umowę pożyczki warto zawrzeć na piśmie ułatwi to ewentualne dochodzenie pieniędzy przed sądem.
Przedmiot umowy
Przedmiotem mogą być pieniądze jak również tzw. rzeczy oznaczone co do gatunku. Do tej drugiej kategorii zaliczamy m. in. następujące rzeczy- benzynę, zboże, nasiona, surowce (np. węgiel).
Przedmiotem umowy pożyczki najczęściej są pieniądze.
Czas umowy
Umowa pożyczki ze swej istoty jest umową zawieraną na określony czas. Kodeks cywilny nie podaje żadnego terminu na jaki musi być zawarta taka umowa. Umowa taka musi być zawarta jednak na czas określony. Zaś sama długość tego okresu zależy wyłącznie od woli stron.
Gdy natomiast strony nie określą w umowie terminu zwrotu umowy wtedy pożyczkobiorca musi oddać przedmiot umowy w ciągu 6 tygodni od wypowiedzenia umowy przez pożyczkobiorcę.
W umowie warto precyzyjnie określić termin spłaty pożyczki.
Wynagrodzenie czyli oprocentowanie
Umowa pożyczki nie musi być odpłatna. Znaczy to tyle że w umowie nie musi być zastrzeżonego wynagrodzenia dla dającego pożyczkę.
Roman S. pożyczył od swojego brata, Łukasza Z. 8.000 zł. Łukasz Z. nie chciał pobierać żadnych pieniędzy od swojego brata z tytułu pożyczki. Dlatego też strony umówiły się że Roman S. odda po roku 8.000 zł.
W praktyce większość umów pożyczki jest odpłatna.
Najczęstszym sposobem obliczania wynagrodzenia jest oprocentowanie. Oprocentowanie to podana w procentach część kwoty pożyczki jaka należy się dającemu pożyczkę za to że oddał swoje pieniądze innej osobie.
Oprocentowanie najczęściej określane są w skali rocznej.
Michał K. pożyczył od Mariusz P. 5.000 zł. na 5 lat oprocentowanych 6% w skali roku. Oznacza to tyle że po upływie 5 lat Michał K. będzie musiał zwrócić Mariuszowi P. 6.500 zł. Wynika to stąd że za każdy rok Mariuszowi P. należy się 300 zł (5.000 zł x 6% = 300 zł) co przemnożone przez 5 lat daje 1.500 zł. (5x 300 zł= 1.500 zł). Do kwoty pożyczki -5.000 zł trzeba zatem doliczyć 1.500 zł.. Daje to w efekcie 6.500 zł.
Obecnie w Polsce obowiązują tzw. odsetki maksymalne. Przeczytaj również: Jak obliczyć odsetki maksymalne.
Nie ma jednak przeszkód jednak żeby określić inaczej wynagrodzenie z umowy pożyczki (np. 300 zł/rocznie).
Obowiązki dającego pożyczkę
Podstawowym obowiązkiem pożyczkodawcy jest terminowe wydanie przedmiotu pożyczki.
Obowiązki biorącego pożyczkę
Pożyczkobiorca zobowiązany jest do zwrotu przedmiotu pożyczki w ustalonym przez strony terminie.
W razie gdy umowa jest odpłatna wtedy musi on również w terminie zapłacić umówiony wynagrodzenie.
Uprawnienie i odpowiedzialność dającego pożyczkę
Pożyczkobiorca może odstąpić od umowy i jednocześnie odmówić wydania przedmiotu pożyczki. Jednak aby mógł to zrobić pożyczkobiorca musi być w złej sytuacji majątkowej.
Przedawnienie roszczeń
Roszczenie biorącego pożyczkę o wydanie przedmiotu pożyczki przedawnia się z upływem 6 miesięcy, od chwili gdy przedmiot miał być wydany.
Przeczytaj również o podatku od czynności cywilno prawnych przy umowie pożyczki na wwww.ksiegowosc.infor.pl/podatki/podatki-osobiste
WZÓR UMOWY POŻYCZKI