Czym jest tajemnica bankowa?
Tajemnica bankowa obejmuje wszystkie informacje, które dotyczą czynności bankowej. Chodzi tu o informacje uzyskane zarówno podczas negocjacji, jak i podczas zawierania oraz realizacji umowy. Warto zwrócić uwagę na to, że prawo do ochrony informacji dotyczącej każdego człowieka zagwarantowane zostało w art. 47 Konstytucji RP. Z kolei w art. 23 Kodeksu cywilnego objęte ochroną prawa cywilnego zostały dobra osobiste człowieka. Dobrami osobistymi są wszelkie prawa niemajątkowe, ściśle związane z osobą fizyczną. Ponadto prawa te są niezbywalne oraz skuteczne w stosunku do innych osób. Powstanie tajemnicy bankowej zawsze jest ściśle związane z osobą, której tajemnica dotyczy. Tajemnica bankowa powinna być uznawana za dobro osobiste niewyszczególnione w art. 23 k.c.
Zobowiązane do zachowania tajemnicy bankowej są osoby w nim zatrudnione oraz bank. Ponadto muszą ją zachować osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe.
Są jednak sytuacje, w których tajemnica bankowa może zostać ujawniona. W Prawie bankowym określony jest zamknięty katalog zwolnień z obowiązku zachowania tajemnicy bankowej. Zwolnienie podmiotowe z obowiązku zachowania tajemnicy przewidziane jest w art. 105 ust. 2 Pr. bank.
Zobacz też: Wypowiedzenie umowy kredytu przez bank
Informacje stanowiące tajemnicę bankową mogą zostać udostępnione na żądanie:
- Komisji Nadzoru Finansowego;
- Sądu lub prokuratora;
- Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej;
- Prezesa Najwyższej Izby Kontroli;
- Bankowego Funduszu Gwarancyjnego;
- Biegłego rewidenta;
- Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Biura Ochrony Rządu i ich posiadających pisemne upoważnienie funkcjonariuszy lub żołnierzy;
- Komornika sądowego;
- Wydawców instrumentów płatniczych niebędących bankami;
- Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych;
- koordynatora w związku z wykonywaniem przez niego nadzoru uzupełniającego nad konglomeratem finansowym w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym;
- Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
- właściwej władzy nadzorczej;
- Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
- Organu Służby Celnej;
- Funduszu oraz podmiotu, za pośrednictwem, którego realizowane będą wypłaty środków gwarantowanych (przetwarzającego dane osobowe deponentów w zakresie niezbędnym do realizacji zadań określonych w ustawie o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym);
- administracyjnego organu egzekucyjnego oraz centralnego biura łącznikowego;
- krajowego administratora;
- Rzecznika Finansowego;
- lustratorów związków rewizyjnych zrzeszających banki spółdzielcze na podstawie umowy zawartej z bankiem spółdzielczym;
- Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Udostępnienie tych informacji odbywa się w wypadkach określonych w ustawie Prawo bankowe oraz w innych ustawach (np. w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych). I tak na przykład sąd albo prokuratura może żądać ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę bankową w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Warunkiem jest to, że postępowanie toczy się przeciwko osobie fizycznej, która jest stroną umowy zawartej z bankiem, w zakresie informacji dotyczących tej osoby. Sąd może także żądać ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę bankową w związku z toczącym się postępowaniem spadkowym, o podział majątku między małżonkami, o alimenty lub a rentę o charakterze alimentacyjnym.