Czym jest sankcja kredytu darmowego i jakie znaczenie ma to orzeczenie dla kredytobiorców w Polsce? Rozmawiamy z Stanisławem Rachelskim, radcą prawnym, ekspertem w dziedzinie prawa finansowego i kredytowego, o wyroku TSUE w sprawie C-714/22. Wyrok ten dotyczy błędnego wskazania Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania (RRSO) i jego konsekwencji dla konsumentów.
- Czym jest sankcja kredytu darmowego
- Znaczenie RRSO
- Wyrok TSUE w sprawie C-714/22 ważny także dla polskich konsumentów
Czym jest sankcja kredytu darmowego
Panie Mecenasie, czym jest sankcja kredytu darmowego i dlaczego jest tak ważna dla kredytobiorców?
Stanisław Rachelski: Sankcja kredytu darmowego, w skrócie SKD, to mechanizm ochronny przewidziany w ustawie o kredycie konsumenckim. Jej głównym celem jest zabezpieczenie konsumentów przed nieuczciwymi praktykami banków i instytucji finansowych. W praktyce oznacza to, że jeśli instytucja kredytowa naruszy określone przepisy – na przykład błędnie wskaże RRSO w umowie – kredytobiorca ma prawo odzyskać pobrane od niego nienależne środki. W efekcie kredyt staje się "darmowy" – konsument zwraca jedynie kwotę kapitału, bez odsetek i dodatkowych opłat.
Znaczenie RRSO
Jaką rolę odgrywa tutaj RRSO i dlaczego jej poprawne określenie jest tak istotne?
Stanisław Rachelski: Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania to kluczowy wskaźnik w każdej umowie kredytowej. Pokazuje całkowity koszt kredytu w ujęciu procentowym w skali roku. Dzięki niej konsument może łatwo porównać oferty różnych instytucji finansowych i podjąć świadomą decyzję. Błędne podanie RRSO, na przykład nieuwzględnienie wszystkich kosztów kredytu, to naruszenie prawa konsumenta do rzetelnej informacji. TSUE w swoim wyroku podkreślił, że takie działanie wprowadza konsumenta w błąd co do rzeczywistego zakresu jego zobowiązań.
Wyrok TSUE w sprawie C-714/22 ważny także dla polskich konsumentów
Wyrok TSUE wydany 21 marca 2024 r. w sprawie C-714/22 dotyczył Profi Credit Bułgaria. Co w nim ustalono?
Stanisław Rachelski: TSUE jednoznacznie stwierdził, że w przypadku, gdy w umowie kredytowej RRSO nie zostało poprawnie określone, konsument ma prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Innymi słowy, taka umowa powinna być traktowana jako pozbawiona odsetek i dodatkowych opłat. Konsument zwraca wyłącznie kapitał. Trybunał podkreślił również, że precyzyjne wskazanie RRSO jest fundamentem ochrony praw konsumentów, a sankcja kredytu darmowego działa tu jako skuteczny środek odstraszający wobec instytucji naruszających przepisy.
Czy ten wyrok ma znaczenie również dla polskich konsumentów?
Stanisław Rachelski: Absolutnie tak. Wyrok TSUE wyznacza kierunek dla krajowych sądów w całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Już teraz widzimy, że podobne kwestie są rozpatrywane przez polskie sądy. Jednym z przykładów są pytania prejudycjalne dotyczące terminów składania oświadczeń o zastosowaniu SKD i możliwości naliczania odsetek od kredytowanych kosztów. Odpowiedzi TSUE na te pytania mogą mieć kluczowe znaczenie dla konsumentów w Polsce, którzy chcą dochodzić swoich praw.
Co mogą zrobić konsumenci, którzy podejrzewają, że ich umowa kredytowa zawiera błędnie określoną RRSO?
Stanisław Rachelski: Przede wszystkim zachęcam, aby dokładnie przeanalizować swoją umowę kredytową. Jeśli ktoś ma wątpliwości, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej. W naszej kancelarii oferujemy bezpłatną analizę takich umów. Na podstawie tego typu dokumentów często okazuje się, że konsumenci mają prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego, co może oznaczać odzyskanie znacznych kwot.
Jakie kroki powinien podjąć konsument, jeśli chce sprawdzić swoją umowę?
Stanisław Rachelski: Wystarczy przesłać kopię umowy kredytowej na adres naszej kancelarii: kancelaria@rachelski.pl. Dokonamy wstępnej analizy i poinformujemy, czy istnieje możliwość zastosowania sankcji kredytu darmowego. To szybki i prosty sposób, by dowiedzieć się, czy konsument ma szansę odzyskać swoje pieniądze.
Dziękujemy za rozmowę i cenne wskazówki.