Numer IBAN został wprowadzony rozporządzeniem nr 2560/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie płatności transgranicznych w euro. Numer IBAN ma zastosowanie w płatnościach transgranicznych. Został wprowadzony w celu ułatwienia płatności transgranicznych, wyeliminowania problemów związanych z różnymi standardami bankowości w krajach UE a w konsekwencji obniżenia kosztów płatności transgranicznych. Obniżenie kosztów płatności transgranicznych dzięki wprowadzeniu IBAN wynika z faktu iż wprowadzenie standaryzacji numeracji rachunków bankowych pozwala na szybszy i zautomatyzowany transfer środków pieniężnych w obrocie międzynarodowym. IBAN pozwala również na pełną weryfikację numeru rachunku beneficjenta.
Zobacz także: Opodatkowanie odsetek od pożyczek udzielonych za granicą
Czym są płatności transgraniczne?
Według przepisów unijnych, płatnościami transgranicznymi są:
- transgraniczne przekazy bankowe, będące transakcjami przeprowadzonymi z inicjatywy zleceniodawcy poprzez instytucję lub jej oddział w jednym Państwie Członkowskim w celu udostępnienia kwoty pieniężnej beneficjentowi w instytucji lub jej oddziale w innym Państwie Członkowskim; przy czym zleceniodawcą i beneficjentem może być ta sama osoba;
- transgraniczne elektroniczne transakcje płatnicze, do których zalicza się:
- transgraniczne przekazy środków pieniężnych dokonywane poprzez elektroniczny instrument płatności, inne niż te zamawiane i wykonywane przez instytucje,
- transgraniczne wycofanie gotówki poprzez elektroniczny instrument płatności oraz wielokrotnego użytku elektroniczne karty płatnicze w bankomatach i kasach automatycznych w pomieszczeniach wystawiającego lub instytucji, która na mocy umowy akceptuje instrument płatniczy;
- czeki transgraniczne.
Z powyższego wynika, iż numer IBAN jest potrzebny podczas dokonywania transgranicznych przekazów środków pieniężnych w sposób tradycyjny, jak i drogą elektroniczną.
Kiedy używamy IBAN
Zlecając przelew do transgraniczny należy podawać numer rachunku beneficjenta w formacie zgodnym ze standardem IBAN, a także tzw. BIC (ang. Business Identifier Code) kod identyfikujący banku. Na mocy rozporządzenia, w przypadku nie podania przez zleceniodawcę na wniosek banku numeru IBAN beneficjenta lub BIC banku beneficjenta, bank dokonujący przekazu może nałożyć na klienta dodatkowe opłaty, związane z kosztami wynikającymi z konieczności podjęcia dodatkowych czynności przez bank beneficjenta.
Polecamy serwis: Weksle
Standard NRB a IBAN
W Polsce w obrocie krajowym stosowany jest standard NRB (Numer Rachunku Bankowego). Zakłada on taki sam standard rachunku bankowego dla wszystkich banków mających siedzibę w Polsce, polegający na stosowaniu w obrocie krajowym 26 cyfrowych numerów rachunków bankowych, składających się z dwucyfrowej liczby kontrolnej, numery rozliczeniowego jednostki banku i numeru rachunku klienta nadawanego zgodnie z regułami ustalonymi w banku. Standard IBAN to nic innego jak numer NRB poprzedzony oznaczeniem kraju konta (dla Polski jest to PL).
Powyższy zapis jest właściwy dla dokumentów papierowych. W systemach elektornicznych numer rachunku bankowego zapisywany jest bez spacji.
Zobacz również: Ograniczenie egzekucji z rachunku bankowego w Niemczech