Nie zawsze wiadomość o śmierci uprawnionego dociera do świadczeniodawcy w odpowiednim momencie, co sprawia iż emerytura nadal jest przekazywana. Pomimo tego brak jest możliwości ich zatrzymania przez następców prawnych spadkodawcy. Świadczenie jest nienależne i w przypadku powzięcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wiadomości o tym, będzie musiało zostać zwrócone.
W takiej sytuacji ZUS nie tylko będzie mógł skutecznie żądać od banku zwrotu danej kwoty, ale również domagać się udzielenia informacji na temat osób, które jako nieuprawnione do świadczeń emerytalnych, korzystały z konta zmarłego posiadacza.
POBIERZ WZORY: Umowy w finansach
Od kogo ZUS zażąda zwrotu
W pierwszej kolejności świadczeniodawca zwróci się do banku, w którym zmarły posiadacz miał rachunek. Na podstawie art. 55 ust. 1 pkt. 2 Prawa bankowego instytucja finansowa ma obowiązek zwrócić żądającemu organowi kwotę równą wpłatom na rachunku, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunku.
Co oczywiste bank nie będzie mógł tego uczynić, jeżeli wartość nienależnych świadczeń emerytalnych będzie przekraczać wartość wkładu na rachunku. W takiej sytuacji bank będzie zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty wtedy, gdy przed otrzymaniem wniosku organu dokonał z tego rachunku wypłat innym uprawnionym osobom. Bank będzie musiał w terminie 30 dni poinformować o tym fakcie organ oraz wskazać osoby, które pobrały wypłaty.
Jan wystąpił do banku z żądaniem wypłaty środków na pokrycie pogrzebu, przedstawiając jednocześnie rachunki z jego organizacji. Bank na podstawie art. 55 ust. 1 pkt. 1 żądane środki wypłacił.
Wtedy też organ będzie mógł swoje roszczenia skierować do wskazanej osoby. Wypłata świadczeń emerytalnych, czy rentowych po śmierci uprawnionego jest świadczeniem nienależnym, a zatem wobec osoba, która pobrała te środki, będzie zobowiązana do ich zwrotu na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 – 414 Kodeksu cywilnego).
POBIERZ WZÓR: Umowa o prowadzenie rachunku bieżącego
Kwestie spadkowe
Co ważne, nienależne świadczenia emerytalne, czy rentowe nie będą wchodzić również w skład spadku, jako że były przypisane osobiście osobie spadkodawcy i nie są dziedziczne.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe ( Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.).