W przypadku umowy cywilnoprawnej, jaką jest umowa zlecenia, przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Przy czym zleceniobiorca zobowiązany jest do dokonania określonych czynności na rzecz zleceniodawcy, a umowa jest jednocześnie umową starannego działania wykonywaną na rzecz i ryzyko dającego zlecenie. Co do zasady umowa zlecenia jest umową odpłatną, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby zleceniobiorca zobowiązał się do nieodpłatnego świadczenia usług.
Polecamy serwis: Ubezpieczenia
Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenia
I tak w obecnym stanie prawnym zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. Z kolei ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne, co znaczy, że zleceniobiorca jest objęty tym ubezpieczeniem tylko na wniosek, który składa się płatnikowi składek (zleceniodawcy). Wówczas płatnik jest zobowiązany zgłosić przyjmującego zlecenie również do ubezpieczenia chorobowego.
Odnośnie ubezpieczenia wypadkowego, to od 1 stycznia 2010 r. wszyscy zleceniobiorcy są nim objęci obowiązkowo, jeżeli równocześnie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Nadto obligatoryjność ubezpieczenia chorobowego istnieje bez względu na to, gdzie są wykonywane czynności wynikające ze zobowiązania, tzn. czy są wykonywane w siedzibie zleceniodawcy czy poza nią.
Przed 1 stycznia 2010 r. ubezpieczeniem wypadkowym objęci byli jedynie ci zleceniobiorcy, którzy wykonywali czynności wynikające z umowy zlecenia w siedzibie zleceniodawcy, a osoby wykonujące zobowiązanie poza siedzibą zleceniodawcy nie podlegali temu ubezpieczeniu.
Charakter umowy
Należy wiedzieć, że umowa zlecenia może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. W kwestii ubezpieczenia ma to ogromne znaczenie, bowiem obowiązek ubezpieczenia dotyczy odpłatnych umów zlecenia . Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zleceniobiorcą jest student, uczeń gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych lub szkół ponadpodstawowych, jeżeli nie ukończył 26 lat, ponieważ wtedy ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest dobrowolne (dotyczy tak samo ubezpieczenia wypadkowego). Dobrowolność ubezpieczenia z tytułu zawartej umowy zlecenia wystąpi także w razie zbiegu z innym tytułem do ubezpieczenia, jeżeli jest obowiązkowy (np. umowa o pracę).
Powyższe wskazania odnoszą się także do umowy agencyjnej oraz umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Zobacz również: Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych