ZUS

Na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano 3 marca 2025 r. długo oczekiwane założenia projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. (nr UD204), czyli tzw. emerytury wcześniejsze. Założenia te komentuje dla infor.pl adwokat Konrad Giedrojć.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że po śmierci emeryta lub rencisty prawo do wypłaty świadczenia (emerytury lub renty) ustaje. Listonosz, który przynosi emeryturę (rentę) osoby zmarłej, nie powinien wypłacać tych pieniędzy domownikom. Taką emeryturę czy rentę należy zwrócić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ale uprawniony członek rodziny ma prawo złożyć wniosek o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.

Wymaga się od nich wyjątkowego zaangażowania, muszą sobie radzić z dużym obciążeniem fizycznym i psychicznym. Niektórzy nie są stanie pracować do osiągnięcia wieku emerytalnego. Wyjściem z tej sytuacji dla tej grupy zawodowej jest tak zwane świadczenie kompensacyjne. To odpowiednik pomostówki. Comiesięczne przelewy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mogą wynieść nawet 4 tysiące złotych. Kto może liczyć na taki przywilej? 

Pieniądze na koncie emerytalnym ZUS i na subkoncie emerytalnym ZUS mają różny status. Te pierwsze służą tylko do wypłaty emerytury. Pieniądze z subkonta emerytalnego - też, ale jeśli ubezpieczony zmarł nim został emerytem, podlegają dziedziczeniu. Tak samo, jeśli został już nawet emerytem, ale emeryturę pobierał krócej niż trzy lata. W tym drugim przypadku nie wszystkie, ale część należy się krewnym zmarłego emeryta.

Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

W sytuacji przedłużającej się choroby i wyczerpania limitu zwolnienia chorobowego można jeszcze złożyć wniosek do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne. To świadczenie przysługuje osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. 

Czasem naprawdę warto zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Nierzadko we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Na PUE/eZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił indywidualne zawiadomienia o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy 2025/2026. Otrzymali je płatnicy składek, którzy złożyli informację ZUS IWA za lata 2022, 2023 i 2024 - poinformował 10 kwietnia 2025 r. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego.

Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej wywołały oburzenie wśród seniorów. Skargi dotyczą przede wszystkim wprowadzonych limitów wieku oraz wysokości świadczeń z ZUS, które zdaniem wielu osób nie chronią wystarczająco osób starszych po śmierci małżonka. Zmiany weszły od stycznia 2025 roku, ale ich weryfikacja nastąpi dopiero w 2028 roku.

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

Nie wiadomo dlaczego rodzaj świadczeń jest zależny od wieku nabycia niepełnosprawności. Piotr o kulach od 17. roku życia, to np. renta socjalna (albo stare świadczenie pielęgnacyjne ewentualnie przejście na nowe świadczenie wspierające). Paweł o kulach od 30-ego roku to renta z tytułu niezdolności do pracy. Piotr może się starać o dodatek dopełniający (jeżeli spełni kryterium niesamodzielności). Paweł spełniając to samo kryterium nie otrzyma tego dodatku do renty chorobowej bo dodatku nie ma. Został obiecany przez rząd pół roku, ale trwają praca analityczne nad ustawą.

Nadzieja dla osób niepełnosprawnych (stopień umiarkowany i lekki) na korzystne zmiany w świadczeniu wspierającym? Mają polegać na obniżeniu progu punktów w decyzji wydawanej przez WZON (tzw. poziom potrzeby wsparcia). Obecnie próg jest tak ustawiony, że preferuje co do otrzymania świadczenia wspierającego, osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Było to 87 punktów w 2024 r. (teraz jest 78 punktów). W efekcie np. w październiku 2024 r. świadczenie to otrzymało tylko około 5%-6% osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (w całej puli beneficjentów).

Kiedy jest wypłata 13 emerytury w 2025 roku? Część emerytów otrzymała już trzynastkę w kwietniu. Inni jeszcze czekają. Dlaczego ZUS przesuwa wypłatę dodatkowej emerytury?

Wysokość nowego dodatku do renty, czyli dodatku dopełniającego wynosi 2610,72 zł miesięcznie brutto. Renciści dostaną wyrównanie w maju, na łączną kwotę w wysokości 12 870 zł brutto. Komu przysługuje i gdzie należy złożyć wniosek o dodatek?

Miało być tak. Osoba niepełnosprawna otrzymuje świadczenie wspierające w wysokości np. 30 000 zł. Za okres np. 10 miesięcy. Po otrzymaniu tych pieniędzy opiekun osoby niepełnosprawnej oddaje (do MOPS) równoważne 30 000 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Chodziło o to, aby w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego, rodzina osoby niepełnosprawnej (najczęściej stopień znaczny) miała środki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej. Finansować to miało świadczenie pielęgnacyjne, które następnie (jako pewien kredyt społeczny) trzeba zwrócić do MOPS. Taki miał być model rozliczenia między świadczeniem wspierającym a pielęgnacyjnym. W praktyce nie mamy z obu stron po 30 000 zł. Dla 2024 r. za okres 10 miesięcy otrzymywało się 29 880 zł świadczenia pielęgnacyjnego (miesięcznie 2988 zł), a maksymalna wysokość świadczenia wspierającego to za 10 miesięcy 39 180 zł (miesięcznie 3918 zł). W zależności od tempa przyznawania świadczenia wspierającego można było tak rozliczać okresy 5 miesięcy jak i np. 14 miesięcy.

ZUS zrealizował akcję wysyłkową deklaracji podatkowych PIT-40, PIT-11A i PIT-11. Jednak nie wszystkie deklaracje trafiły do adresatów. Duplikat można dostać przychodząc do ZUS. Można też wydrukować dokument, który jest umieszczony na indywidualnym koncie PUE ZUS.

W lipcu rozpoczną się pierwsze wypłaty tzw. renty wdowiej. Z Danych ZUS wynika, że od 1 stycznia 2025 r. wpłynęło 694 359 wniosków o rentę wdowią, z czego 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły wnioski złożone przez kobiety.

Od jesieni minionego roku przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku powodzi mogli skorzystać ze specjalnych form wsparcia i ulg realizowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Opolski ZUS podsumował pomoc udzieloną przedsiębiorcom poszkodowanym w powodzi z 2024 r.

Nawet jeśli senior zaczął pobierać emeryturę z ZUS jeszcze przed śmiercią, to jeśli miał zgromadzone środki na subkoncie, w ciągu dwóch lat należą się one spadkobiercom. ZUS sam z siebie jednak nie wykona w tym kierunku żadnego ruchu. Trzeba bowiem najpierw złożyć wniosek o wypłatę gwarantowaną, o czym wciąż rodzina i krewni zmarłego emeryta z reguły nie wiedzą.

Jednym z warunków przyznania emerytury pomostowej przez ZUS jest wykonywanie wcześniej prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Często jest problem z udokumentowaniem tego. Wtedy ZUS wydaje decyzję odmowną i nie przyznaje emerytury pomostowej.

Być może zupełnie nieświadomie oddajesz część swojej emerytury? Jeśli Twój roczny dochód z ZUS nie przekracza 30 tys. zł, możesz uniknąć pobierania zaliczek na podatek dochodowy – co oznacza wyższe wypłaty, także trzynastej i czternastej emerytury! Sprawdź, jak złożyć wniosek EPD-21 i nie dać się zaskoczyć niższym świadczeniom.

ZUS rozszerzył program bezpłatnej rehabilitacji leczniczej na nowe grupy osób – osoby ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego oraz te, które potrzebują wczesnej rehabilitacji powypadkowej. W ramach ww. programu można uzyskać 24 dodatkowe dni wolne od pracy, podczas których jest się poddawanym bezpłatnej rehabilitacji, która ma na celu utrzymanie lub odzyskanie zdolności do pracy po przebytej chorobie lub doznanym urazie. ZUS pokrywa przy tym nie tylko koszt samej rehabilitacji (tj. zabiegów i zajęć), ale również koszt zakwaterowania, wyżywienia i dojazdów do (i z) ośrodka rehabilitacyjnego.

Od 1 kwietnia 2025 r. rosną kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ZUS wypłaci 1636 zł. To o 205 zł więcej niż dotychczas.

Niemal od 30 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje program rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej. Co roku w ramach tego programu z bezpłatnego pobytu w ośrodkach leczniczych oraz z zabiegów i zajęć korzysta kilkadziesiąt tysięcy osób. W 2025 roku ZUS wprowadził dwa nowe profile bezpłatnej rehabilitacji: wczesną rehabilitację powypadkową oraz rehabilitację dla osób z schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego.

Od 1 marca 2025 r., seniorom, którzy ukończyli 75 lat, jak również osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji – przysługiwać będzie od ZUS dodatkowe, comiesięczne świadczenie, które według wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na rok 2025 – opiewać będzie na 348,22 zł.