Tematy - Prawo - Zobowiązania podatkowe - INFOR.PL

Prawidłowe wszczęcie postępowania podatkowego jest istotne dla ustalenia właściwego terminu na załatwienie konkretnej sprawy. Ponadto ma ono znaczenie dla innych kwestii, takich jak chociażby ustalenie stron.

Od 1 stycznia 2009 roku obowiązuje zasada, zgodnie z którą decyzja nieostateczna, nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Może być jednak inaczej jeśli decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Nawet decyzja ostateczna, a więc taka od której nie służy już żaden środek odwoławczy, może zostać uchylona lub zmieniona po zaistnieniu pewnych przesłanek. Jest to tym samym nadzwyczajny tryb wzruszania decyzji. W jego stosowaniu istnieją jednak pewne istotne ograniczenia.

Katalog środków dowodowych jakie mogą być wykorzystane w postępowaniu podatkowym jest niezwykle szeroki. Niemałą rolę odgrywa przy tym inicjatywa oraz chęć kooperacji jaką przejawiają strony postępowania.

Decyzje podejmowane w trakcie postępowania podatkowego powinny być bezstronne. Realizacji tego celu służą między innymi przepisy regulujące kwestie wyłączenia pracowników organów podatkowych od udziału w konkretnych sprawach.

W postępowaniu podatkowym występują sytuacje, kiedy konieczne jest osobiste stawiennictwo strony lub innych osób przed organem podatkowym. Osoby te nie zawsze jednak muszą dopełniać tego obowiązku, nawet jeśli doręczone im wezwanie jest prawidłowe.

Nową instytucją na gruncie przepisów regulujących postępowanie podatkowe jest możliwość przeprowadzenia rozprawy. Jednym z jej głównych celów jest zagwarantowanie stronie czynnego udziału w postępowaniu. Może ona być jednak stosowana tylko w postępowaniu odwoławczym.

Wznowienie postępowania jest jednym z tak zwanych nadzwyczajnych trybów postępowania podatkowego. Znajduje on zastosowanie w odniesieniu do decyzji ostatecznych, które jednakże są dotknięte jedną z wad wyliczonych przez ustawodawcę.

Od decyzji podatkowej wydanej przez organ pierwszej instancji, strona może się odwołać. Podobną instytucją w wypadku postanowień jest zażalenie. Zasady korzystania z tych dwóch instytucji różnią się od siebie. Co więcej, zażalenie możliwe jest tylko w wyraźnie określonych przypadkach.

Nawet ostateczna decyzja może zostać uznana za nieważną, jeśli okaże się, że została ona wydana z naruszeniem przepisów formalnych lub materialnych. Postępowanie w tym zakresie może zostać wszczęte zarówno z urzędu jak i na wniosek strony.

Właścicielami Spółki jawnej są 2 osoby fizyczne zamieszkałe w Polsce, po 50 % udziałów Spółki. Poza Spółką nie prowadzą innej działalności gospodarczej Zarówno Spółka jak również jej właściciele nie mają żadnych powiązań kapitałowych, ani nie uczestniczą w zarządzaniu w innych podmiotach krajowych i zagranicznych.

Choć zasadniczo koszty postępowania przed organami podatkowymi ponosi Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina, to w pewnych sytuacjach może nimi zostać obciążona także strona oraz inne podmioty.

Organami podatkowymi właściwymi miejscowo w sprawach dotyczących stwierdzenia nadpłaty podatków na wniosek podatnika złożony w przypadkach, o których mowa w art. 75 § 1 ordynacji podatkowej, są:

Organy podatkowe, które na podstawie odrębnych przepisów są właściwe do ustalania lub określania zobowiązań z tytułu podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, zwanych dalej "podatkami", są właściwe w poniższych sprawach.

Właściwość miejscowa organów podatkowych w przypadku zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę właściwości miejscowej w trakcie roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego jest określona przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. Nr 165 poz.1371 z późn. zm.).

Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się w sprawach:
1. opłaty targowej - według miejsca położenia targowiska;
2. opłaty miejscowej - według położenia miejscowości, w której jest pobierana opłata;
3. opłaty administracyjnej, o której mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych - według siedziby organu, który dokonał czynności urzędowej.

Zgodnie z ustawą o pcc organem podatkowym właściwym rzeczowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych jest naczelnik urzędu skarbowego. Natomiast naczelnik którego urzędu skarbowego jest właściwy miejscowo w sprawach pcc od umów, których przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Polski lub prawa majątkowe wykonywane w kraju - ustala się wg poniższych zasad.

Właściwym dla podatnika organem podatkowym w przypadku podatku od towarów i usług (VAT) jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach podatku od spadków i darowizn ustala się według poniższych, dość skomplikowanych zasad.

Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ustala się przede wszystkim według miejsca zamieszkania osoby fizycznej - o ile mieszka na stałe w Polsce (rezydent). Natomiast jeżeli osoba fizyczna nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (nierezydent) właściwość miejscową w zakresie PIT ustala się wg miejsca pobytu tej osoby.

W sprawach podatku dochodowego od osób prawnych właściwy miejscowo jest organ podatkowy według adresu siedziby wynikającej:
1) z odpowiedniego rejestru lub
2) ze statutu lub umowy, jeżeli adres siedziby nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze.

Podatnik powinien znać właściwy dla danego rozliczenia podatkowego urząd skarbowy i do niego składać deklaracje podatkowe oraz wpłacać podatki. Mimo, że najczęściej praktyka organów podatkowych w przypadkach pomyłek co do właściwości urzędu jest korzystna dla podatników, warto nie popełniać takich błędów.

W naszym systemie podatkowym mamy do czynienia z dwiema instancjami organów podatkowych.

Co roku Departament Administracji Podatkowej (Wydział Kontroli Podatkowej) Ministerstwa Finansów opracowuje wytyczne (priorytety) kontroli podatkowej dla podległych organów podatkowych. Warto wiedzieć, co budzi szczególne zainteresowanie kontrolujących urzędników skarbowych. Jako, że ostatnie priorytety zostały sformułowane w 2009 roku należy domniemywać, że są one równie ważne i w 2010 roku.

Obok stwierdzenia nieważności oraz uchylenia decyzji istnieją również sytuacje, w których wydana przez organ podatkowy decyzja wygasa. Najczęściej dzieje się tak z powodu niedopełnienia przez stronę postępowania podatkowego wymaganych warunków.

W toku postępowania podatkowego mogą wyniknąć sytuacje, w których dalsze kontynuowanie postępowania staje pod znakiem zapytania. Aby uniknąć podejmowania pochopnych decyzji przez organy podatkowe, ustawodawca przewidział instytucję zawieszenia postępowania.

Przebieg kontroli kontrolujący dokumentuje w protokole. Stan faktyczny może być ponadto utrwalony za pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk lub na informatycznych nośnikach danych.

Zarówno kontrolujący, jak i kontrolowani mają ściśle określone przepisami ordynacji podatkowej prawa i obowiązki.

Zasadą jest, że czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego wskazanej, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Przepisy ordynacji podatkowej stanowią, że kontrola podatkowa powinna zostać zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli.

Przedsiębiorcy mają możliwość złożenia sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania kontroli, rozpoczętej z naruszeniem przepisów o konieczności zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia.

Kontrolując urzędnik powinien mieć imienne upoważnienie do kontroli i ważną legitymację służbową. Te dokumenty powinieneś obejrzeć.

Kontrolę podatkową podejmuje się wyłącznie z urzędu. Nie możesz zatem żądać, by fiskus skontrolował Ciebie lub np. Twojego sąsiada.

Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Ustawodawca wyposażył organy podatkowe w środki dyscyplinujące uczestników postępowania podatkowego. Środkami tymi są kary porządkowe. Ustawodawca dość szczegółowo określił możliwość oraz zasady ich stosowania.

W toku postępowania podatkowego przeprowadzający je organ wydaje decyzje i postanowienia. Akty te różnią się nie tylko zakresem merytorycznym, ale również środkami odwoławczymi jakie przysługują stronie jeśli jest ona niezadowolona z ich treści.

Podatnik który poniósł szkodę w wyniku błędnej lub bezprawnej decyzji fiskusa nie jest bezbronny. Odpowiedzialność za tą szkodę ponieść może zarówno organ podatkowy, jak i urzędnik, który dopuścił się błędu.

Postępowanie podatkowe jest jawne dla jego stron. Mają one prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Na organie podatkowym ciąży obowiązek umożliwienia korzystania z tego uprawnienia.

Ustawodawca określił jakie podmioty mogą występować w charakterze strony postępowania podatkowego. W pewnych przypadkach muszą one być reprezentowane przez swoich przedstawicieli lub kuratorów. Niemal zawsze jest natomiast możliwe ustanowienie pełnomocnika.

Zgodnie z art. 306l ordynacji podatkowej organ podatkowy na wniosek podatnika wydaje zaświadczenie o jego miejscu zamieszkania lub siedzibie dla celów podatkowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (certyfikat rezydencji).

Jedną z zasad postępowania podatkowego jest tak zwana zasada pisemności, zgodnie z którą sprawy powinny być załatwiane w formie pisemnej. Ponadto ustawodawca określił szczegółowe zasady dokumentowania najistotniejszych czynności.

Z oczywistych względów w sprawach podatkowych bardzo istotne jest względnie szybkie wyjaśnienie zaistniałych wątpliwości. Ustawodawca wziął to pod uwagę określając stosowne terminy, w których postępowanie powinno zostać ukończone oraz wyposażając strony w środki dyscyplinujące organy podatkowe w tej materii.

W postępowaniu podatkowym spotkać można się z terminami ustawowymi, czyli wynikającymi z konkretnych przepisów oraz urzędowymi, to jest takimi, które wyznacza sam organ podatkowy. Zarówno pierwsze z nich jak i drugie mają charakter prekluzyjny, a więc określona czynność może być skutecznie wykonana tylko w przewidzianych ramach czasowych. Wyjątkiem jest tu możliwość przywrócenia terminu.

Jednym z ważniejszych środków dowodowych jakie mogą być wykorzystane w postępowaniu podatkowym jest przesłuchanie świadków. Należy pamiętać, że istnieją kategorie osób, które nie mogą występować w roli świadków oraz takich które mogą odmówić składania zeznań.

Tak banalna z pozoru kwestia jaką są doręczenia pism, ma często bardzo doniosłe skutki dla wyniku całego postępowania podatkowego. Dzieje się tak między innymi dlatego, że od chwili doręczenia liczone są z reguły terminy na dokonanie określonych czynności.

Trybunał Konstytucyjny orzekł 7 lipca 2009 r., że przepisy trzech rozporządzeń Ministra Finansów wyznaczały podmioty podatku akcyzowego inne niż określone w ustawie, czyli wkroczyły w materię ustawową. Z tego względu są niezgodne z art. 64 ust. 3 w związku z art. 84 i 217 konstytucji.

W tytułowej kwestii Minister Finansów wydał 12 lutego 2009 r. interpretację ogólną. Dotyczy ona również zasad liczenia obniżonych odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.

Spółka ma na kilku kontach rozrachunkowych nierozliczone drobne salda figurujące w księgach już od kilku lat. Kontrahenci nie odpowiadają na wysyłane potwierdzenia. Czy spółka może zlikwidować te salda? Jeśli tak, to jak to zrobić i czy należy to jakoś udokumentować?

Organ egzekucyjny może dokonać zajęcia rzeczy lub praw majątkowych osobie, która nie jest dłużnikiem. W takim przypadku osoba ta ma prawo wystąpić z wnioskiem do organu prowadzącego egzekucję o wyłączenie spod egzekucji.

Jeżeli podatnik nie zapłacił podatku, najpierw organ podatkowy wyśle mu pisemne upomnienie. W piśmie tym wezwie do zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami za zwłokę i kosztami upomnienia. W wezwaniu organ podatkowy pouczy ponadto podatnika, iż nieuregulowanie zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania upomnienia, spowoduje skierowanie sprawy do postępowania egzekucyjnego.

Zobowiązania podatkowe

Wszczęcie postępowania podatkowego

Wykonanie decyzji podatkowej

Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej

Dowody w postępowaniu podatkowym

Wyłączenie pracownika lub organu podatkowego

Wezwania

Rozprawa w postępowaniu podatkowym

Wznowienie postępowania

Odwołania i zażalenia

Stwierdzenie nieważnosci decyzji

Czy spółka jawna powinna zmienić urząd skarbowy na tzw. wyspecjalizowany

Koszty postępowania

Właściwość miejscowa organów podatkowych w sprawach dotyczących stwierdzenia nadpłaty podatków

Właściwość rzeczowa organów podatkowych w sprawach związanych ze stosowaniem ulg w spłacie zobowiązań podatkowych

Właściwość miejscowa organów podatkowych w razie zmiany właściwości miejscowej w trakcie roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego

Właściwość miejscowa w zakresie opłat lokalnych oraz w sprawach odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta

Właściwość miejscowa organów podatkowych - podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

Właściwość miejscowa organów podatkowych w przypadku rozliczania VAT

Właściwość miejscowa organów podatkowych - podatek od spadków i darowizn

Właściwość miejscowa organów podatkowych - podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

Właściwość miejscowa organów podatkowych - podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

Właściwość rzeczowa i miejscowa organów podatkowych - zasady ogólne i spory o właściwość

Organy podatkowe - właściwość wg instancji

Co szczególnie kontroluje fiskus (2009-2010)

Wygaśnięcie decyzji

Zawieszenie postępowania

Protokół i zakończenie kontroli

Prawa i obowiązki podczas kontroli

Gdzie jest prowadzona kontrola podatkowa

Ile może trwać kontrola podatkowa

Możesz sprzeciwić się kontroli jeżeli nie otrzymasz zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia

Sprawdź kontrolujących urzędników

Wszczęcie kontroli podatkowej

Kontrola podatkowa - cele i podmioty

Kary porządkowe

Decyzje i postanowienia

Odpowiedzialność organów podatkowych za szkodę wyrządzoną podatnikowi

Udostępnianie akt

Strony, przedstawiciele i pełnomocnicy

Certyfikaty rezydencji podatkowej

Protokoły i adnotacje

Terminy załatwienia spraw

Przywracanie terminów

Świadkowie w postępowaniu podatkowym

Doręczenia w postępowaniu podatkowym

Podatnika może określać tylko ustawa

Kiedy urząd może wszcząć postępowanie podatkowe po kontroli podatkowej

Czy można spisać nierozliczone zobowiązania i należności

Wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji

Wszczęcie egzekucji administracyjnej