Waloryzacja

Emeryci nie doczekali się w od września 2024 roku drugiej waloryzacji, choć inflacja od lipca mocno przyspieszyła i w październiku nawet sięgnęła 5 procent. Skutki ponownego szybkiego wzrostu cen po części zrekompensuje im dopiero roczna waloryzacja emerytur od 1 marca. Wiadomo, że nie będzie ona tak wysoka jak w ostatnich latach, zwłaszcza w 2023 roku.

1,5 roku trwała dyskusja w Senacie o zrównaniu zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego. Autor pomysłu wycofał się z niego. Dlaczego w ogóle zastanawiano się nad tym? Chodzi o to, że zasiłek pielęgnacyjny nie jest automatycznie waloryzowany – inaczej jest z dodatkiem pielęgnacyjnym. Zasiłek pielęgnacyjny od 2019 roku ma wartość 215,84 zł. I także na 2025 r. nie został podniesiony. Otrzymuje ten zasiłek milion osób.

Świadczenie wspierające 4183,74 zł albo 4134.39 zł. W zależności od wskaźnika waloryzacji.  W temacie waloryzacji renty socjalnej w 2025 r. pojawiają się dwa szacunki wskaźnika waloryzacji: 6,78% (z czerwca 2024 r.) albo 5,52% (wyliczenia Dziennika Gazeta Prawna).

Rząd proponuje możliwość ponownego przeliczenia przez ZUS emerytur i rent rodzinnych z lat 2009-2019. Chodzi o świadczenia przyznawane przez okres 10 lat w czerwcu każdego z tych lat. Problemy wynikające z tego rozwiąże "hurtowo" specustawa. To korzystne rozwiązanie dla 100 000 osób. Ustawa uwzględnia w ich emeryturach i rentach dodatkową waloryzację kwartalną, a nie tylko wyłącznie roczną. 

Z uwagi na trudną sytuację budżetową (straty powodziowe zwiększyły trudności) tylko osoby mające świadczenia waloryzowane automatycznie (bez decyzji polityków) zyskają w 2025 r. Liderem korzyści jest świadczenie pielęgnacyjne, które zyskało na ogromnej podwyżce pensji minimalnej (10%!). Przegrani to zasiłek pielęgnacyjny (0 zł podwyżki), zasiłek rodzinny (0 zł podwyżki). Najnowszym przegranym jest chyba bon senioralny (2150 zł). To nowe świadczenie zawiera zapisy wykluczające jego otrzymanie, gdy opiekun emeryta ma przyznane świadczenie pielęgnacyjne.

W sprawie tej opis stanu funkcjonowania matki wg skali Dorothy Barthel wynosił 40 pkt. Nie można z tego wnioskować, że wykonywanie prostych czynności pielęgnacyjnych przez osobę niepełnosprawną wyklucza świadczenie pielęgnacyjne. Osoba niepełnosprawna mogła sama zjeść (na łóżku) śniadanie, umyć sobie sama zęby i twarz. Ale tylko na łóżku. Sama do łazienki czy po schodach przejść nie mogła. Ostatecznie NSA przyznał świadczenie pielęgnacyjne 2988 zł.

Na posiedzeniu Rady Ministrów we wtorek 10 września rząd zajął się przygotowaniem gruntu prawnego pod drugą waloryzację emerytur – dodatkową w roku. Przepisy dadzą ma taką możliwość, a nawet nałożą obowiązek gdy inflacja przekroczy 5 procent. Członkowie rządu projekt ustawy ocenili pozytywnie, ale do Sejmu kierować go nie zamierzają. Dlaczego?

Dodatkowa waloryzacja emerytur i rent w 2025 r.? Rada Ministrów omówiła projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Chodzi o wprowadzenie tzw. interwencyjnej waloryzacji świadczeń.

Waloryzacja emerytur w 2025 roku wyniesie tylko 6,78 procent. To niemal o połowę mniej niż w ostatnich latach. Wskaźnik nie wyglądałby źle gdyby inflacja w Polsce była taka jak w pierwszej połowie 2024 roku. Tymczasem urosła do 4,2 w lipcu. Nie będzie wzrostu emerytur przez zwolnienie z podatku. Realizowana przez rząd procedura nadmiernego deficytu źle teź rokuje dla 13. i 14. emerytur.

Kwoty zasiłków rodzinnych, dodatków, a także kryteriów dochodowych nie wzrosną od 1 listopada 2024 r. Tak wynika z projektu rozporządzenia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Co to może oznaczać w praktyce? Kiedy możliwa jest najbliższa waloryzacja?

ZUS dokonał waloryzacji stanu kont i subkont osób ubezpieczonych. Kwoty tam zapisane są podstawą obliczenia wysokości emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego. Ubezpieczeni w informacji o stanie konta znajdą symulację hipotetycznej emerytury.

Dobra wiadomość dla opiekunów osób niepełnosprawnych (w znaczeniu lepsza niż wiadomości dla budżetówki o 4,1% podwyżki). Świadczenie pielęgnacyjne wzrośnie w 2025 r. nie o 7,6%, a przeszło 9%. W artykule przyjmujemy do obliczeń korzystniejszą wykładnię przepisów, że podwyżkę świadczenia pielęgnacyjnego na 2025 r. obliczamy na podstawie minimalnego wynagrodzenia 4242 zł brutto (na 1 stycznia 2024 r.), a nie 4300 zł brutto (na 1 lipca 2024 r.). 

W przyszłym roku emerytury i renty wzrosną o co najmniej 6,78%. Rząd zaproponuje Radzie Dialogu Społecznego pozostawienie zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 roku na ustawowym poziomie. Jakie to będą kwoty? 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał waloryzacji stanu kont i subkont osób ubezpieczonych. Dane wynikające z przeprowadzonej waloryzacji ubezpieczeni mogą sprawdzić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

3516,95 zł – taka była wysokość przeciętnej emerytury w pierwszym kwartale 2024 r. Stabilna sytuacja na rynku pracy przełożyła się na dobrą kondycję finansową FUS. Najliczniejszą grupą ubezpieczonych obcokrajowców są obywatele Ukrainy.

Ogłasza się, że wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2023 r. wynosi 114,87 %, obwieściła właśnie minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Obwieszczenie ukazało się 22 maja 2024 r. w Monitorze Polskim w poz. 382.
Konta emerytalne ZUS zostaną zwaloryzowane o 14,87 procent. To oznacza, że każde 100 tys. zł, które są na nich w tej chwili z dnia na dzień zamieni się na nich w 114,78 tys. zł.

Od 1 czerwca 2024 r. wzrośnie wysokość zasiłku dla bezrobotnych. Jaka jest kwota świadczenia po waloryzacji? Od czego zależy wysokość otrzymywanej pomocy? Jak długo przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Są cztery (prawdopodobne) przyczyny braku waloryzacji i podwyżki świadczeń rodzinnych. "Poszkodowani" to: zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego; świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny; zapomogi i świadczenia wypłacane przez gminy; jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka; 5) świadczenie rodzicielskie.

Zazwyczaj gdy ostatnia grupa dostawałą emerytury z marcową waloryzacją, ZUS zaczynał wysyłkę listów z decyzjami w tej sprawie. Potem jednak przyszły trzynaste emerytury i Zakład odkładał wysyłkę aż do wypłaty trzynastek. Ostatnie trzynastki w tym roku trafiły już do emerytów, a listów z ZUS nie ma. Okazuje się, że główny ciężar wysyłki przesunięty został na maj, a listy ZUS wysyłał będzie aż do połowy tego miesiąca. Na wyjaśnienie dlaczego nowa emerytura wynosi tyle ile marcowy lub kwietniowy przelew lub przekaz czasami więc trzeba więc jeszcze poczekać.

Drugiej waloryzacji emerytur w 2024 roku nie ma się co spodziewać, bo prawdopodobieństwo, że inflacja w pierwszej połowie przekroczy 5 procent jest tylko matematyczne, a w rzeczywistości – nierealne. Oznacza to, że także w 2025 roku, od 1 marca waloryzacja emerytur i rent odbędzie się na dotychczasowych zasadach: pod uwagę będzie brana średnioroczna inflacja za cały 2024 rok oraz średnia krajowa.

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Szokuje, że: 1) trzeba zarabiać do 674 zł na osobę, by dostać zasiłek rodzinny; 2) Podstawowa kwota tego zasiłku to 95 zł; 3) Nie będzie waloryzacji tych kwot w warunkach wysokiej inflacji. Jest to już prawie pewne bo rząd odsłonił karty i opublikował projekt rozporządzenia w tej sprawie. W mojej ocenie projekt nie będzie się niczym różnił od finalnego rozporządzenia regulującego okres zasiłkowy: 1 listopada 2024 r. do 31 października 2025 r. 

Od wielu lat nie były waloryzowane świadczenia rodzinne. W 2024 roku muszą zostać podwyższone. Jest to nakaz ustawowy. A pierwszy termin ustawowy to 15 maj 2024 r.

Świadczenie pielęgnacyjne podlega corocznej waloryzacji. Nie inaczej jest w 2024 r. 

O braku znaczenia w najbliższych latach przepisów o dodatkowej waloryzacji decyduje inflacja. Dodatkową waloryzację rząd przeprowadzi, gdy inflacja za pierwsze pół roku przekroczy 5%. Obecnie ostatnie miesięczne wskaźniki są poniżej 2%.