Urlop wypoczynkowy, Szkoła

Czy po powrocie z urlopu wychowawczego należy się urlop wypoczynkowy? Jak wiadomo, urlop przedawnia się po 3 latach, a wymiar urlopu wychowawczego dla jednego z rodziców wynosi prawie 3 lata (35 miesięcy). Czy skorzystanie z tego uprawnienia może skutkować utratą urlopu?

Choć niewątpliwie, tak być nie powinno – regularne i niczym nieskrępowane picie wody przez uczniów oraz korzystanie z infrastruktury sanitarnej w szkołach – jest przedmiotem licznych kontrowersji i sprzecznych praktyk poszczególnych placówek. Szkoły niejednokrotnie wprowadzają w tym zakresie zakazy, które zamieszczają nawet w swoich regulaminach. Czy zatem – zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem – nauczyciel może zabronić uczniowi picia wody i wyjścia do toalety podczas zajęć lekcyjnych? Niestety, nawet Kuratorium Oświaty w Warszawie, nie potrafi udzielić jednoznacznej odpowiedzi na powyższe pytanie. Z przepisów regulujących podstawowe prawa dziecka oraz aktualnych zaleceń, wynika natomiast, że sprawa powinna być, nic innego, jak – oczywista. 

Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało podstawę programową nowego, obowiązkowego przedmiotu – edukacji zdrowotnej – w ramach której, uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych, od 1 września 2025 r., będą uczyć się m.in. o zdrowiu seksualnym. Do 21 listopada br. – każdy może zgłaszać do niej swoje uwagi.

Zdaniem wiceministra edukacji Pauliny Piechny-Więckiewicz na pewno trzeba uregulować kwestię dostępu do smartfonów, jeżeli chodzi o przedszkola i nauczanie początkowe. Wiceminister poinformowała też, że Ministerstwo Edukacji Narodowej analizuje sytuację dotyczącą używania telefonów komórkowych w szkołach. MEN analizuje w szczególności przepisy (i ich działanie w praktyce) obowiązujące w Norwegii, gdzie w lutym 2024 r. Norweska Dyrekcja ds. Edukacji wydała zalecenie zakazu używania przez uczniów telefonów komórkowych oraz tzw. zegarków inteligentnych w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach średnich.

Rząd przyjął projekt zmian w przepisów w trzech ustawach - o systemie oświaty, o systemie informacji oświatowej oraz w prawie oświatowym. Zmienią się m.in. zasady przeprowadzania egzaminu maturalnego i wprowadzony zostanie obowiązek zapewnienia cyfrowego odzwierciedlenia wszystkich podręczników.

Edukacja dzieci coraz częściej wiąże się z wysokimi kosztami, które stają się dużym obciążeniem dla rodzinnych budżetów. Ceny podręczników, sprzętu, zajęć pozalekcyjnych czy wycieczek stale rosną, a z roku na rok dochodzą nowe wydatki. Rodzice z niepokojem obserwują, jak rosnące koszty edukacji mogą wpływać na przyszłość ich dzieci i ich własną stabilność finansową.

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, znana jako "lex Kamilek", obowiązuje już od pewnego czasu i dotyczy roku szkolnego 2024/2025. Głównym celem nowelizacji było wzmocnienie systemowej ochrony dzieci. Część przepisów wywołała jednak pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół, utrudniając funkcjonowanie placówek oświatowych.

Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z MEN opracowało nowelizację przepisów wprowadzających nakaz sprawdzania m.in. rodziców pod kątem bycia przez nich przestępcami seksualnymi. Sprawdzali to dyrektorzy szkół i przedszkoli w rejestrach takich przestępców, a sami rodzice przynosili zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Dodatkowo musieli za te zaświadczenia płacić. Czas na zmiany tych zasad. Oficjalnie prowadzi je Ministerstwo Sprawiedliwości, ale istotną rolę pełni też Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN), do którego spłynęło dużo zawiadomień o wadliwości nowych przepisów od dyrektorów szkół i przedszkoli, nauczycieli i zbulwersowanych rodziców. 

W kwietniu 2024 r. Ministerstwo Rodziny zadeklarowało wprowadzenie nowej instytucji do prawa polskiego. To dodatkowy urlop wypoczynkowy (względem 20 albo 26 dni urlopu z kodeksu pracy). Wymiar tego urlopu wynosi 2 dni za każde 5 lat pracy (uwzględniając też okres edukacji). Nowe przepisy będą (o ile propozycję MRPiPS zaakceptuje premier Donald Tusk) adresowane tylko do opiekunów i opiekunek dzieci do lat trzech pracujący w żłobkach. Ale propozycja spowodowała dyskusję w Internecie. I podniesienie przez Internautów pytania: "Dlaczego taki urlop tylko dla opiekunek i opiekunów, czyli jednej kategorii pracowników?".

Szkoły wprowadzają zakazy wejścia rodziców do … szkół. Np. w okolice szatni albo świetlicy. To efekt ustawy Lex Kamilek i wadliwego sposobu interpretowania zapisów tej ustawy przez dyrektorów szkół. Dyrektorzy wymyślili sobie, że mają prawo zakazać rodzicom np. odprowadzenia syna albo córki pod szatnię (nie chodzi o wejście do szatni, tylko odprowadzenie dziecka pod szatnię). Z sygnałów dochodzących do redakcji wynika, że nieprzyjemności mają rodzice, którzy w ogóle chcą wejść do budynku szkoły bez zezwolenia pracownika szkoły. Rodzice rzekomo naruszają "strefy bezpieczeństwa" ustanawianie przez dyrektorów szkół.

Seria pytań o zaświadczenia przedstawiane przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą bez zaświadczenia z KRK odbierać ze szkoły wnuki?). I zaświadczenia rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi.

Letni sezon urlopowy dobiega końca, następna fala urlopowych wypoczynkowych nadejdzie zimą. A gdyby tak mieć dwa długie urlopy w roku, a wymiar czyli to, ile w sumie należy się na wypoczynek, był niezależny od stażu pracy? Tak postulują związkowcy, ale czy 35 dni urlopu wypoczynkowego w roku dla każdego to realna opcja w kodeksie pracy.

Do obowiązków pracodawcy należy udzielenie urlopu na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym. Pracownik powinien zgłosić żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Czy to wystarczy do skorzystania z urlopu na żądanie przez pracownika?

Rodzicu, już nie zrobisz zdjęcia na szkolnej uroczystości. Dzień Nauczyciela jednak z prezentami, ale za to bez zdjęć? Kto dopilnuje przestrzegania tych zasad wynikających z ministerialnych wytycznych?

Kto straci gruszę w 2024 r. Co zrobić żeby ją jednak wykorzystać, a pieniądze otrzymać w styczniu 2025? Czym są tzw. wczasy pod gruszą? Kończy się rok kalendarzowy, kiedy najlepiej wziąć urlop wypoczynkowy by zyskać dodatkowe dni wolne?

To zaświadczenie jest ważne dla pracowników etatowych, którzy w przeszłości pracowali w gospodarstwach rolnych. Taka osoba zaczynając pracę etatową np. w wieku 30 lat, miałaby prawo tylko do 10 dni urlopu wypoczynkowego. Każdy inny kolega w pracy w wieku 30 lat ma (w praktyce) prawo do 26 dni urlopu rocznie (lata studiów przeliczają się na prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego).

Taki przywilej zostanie przyznany osobom zatrudnionym na stanowisku opiekunki/opiekuna w żłobku. Dotyczy to np. pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej bądź pedagoga opiekuńczo-wychowawczego. Zmiany zapowiedziała szefowa ministerstwa rodziny. Ministerstwo to jak i cały rząd chcą dać prestiż niedocenianemu obecnie zawodowi.

W ostatnim czasie wiele się mówi o zachowaniu równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Zwolennikami doktryny „work-life-balans” nie są już tylko pracownicy, ale coraz częściej przekonują się do niej również pracodawcy, oferując co rusz nowe przywileje swoim współpracownikom. Jednym, nierzadko spotykanym jest udzielenie pracownikom dodatkowych, płatnych dni wolnych np. z okazji urodzin. Jest to jednak dobrowolność zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Przywilejem pracownika, który z pewnością pomoże zachować równowagę w życiu, jest urlop wypoczynkowy. Udzielenie go jest jednym z obowiązków pracodawcy, którego nieprzestrzeganie podlega karze grzywny. 

Do 15 sierpnia 2024 r. szkoły miały obowiązek wprowadzić tzw. standardy ochrony małoletnich na podstawie ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jednolity: Dz.U. z 2024 r., poz. 560). To tzw. „ustawa Kamilka”, zwana też „lex Kamilek”. Jednym z obowiązków pracodawców (dyrektorów szkół) wynikających z przepisów tej ustawy jest sprawdzenie, czy nauczyciele i inne osoby dopuszczone do zajęć z dziećmi (małoletnimi) nie są ujęte w rejestrach pedofili.  Osoba taka ma obowiązek przedłożenia dyrektorowi szkoły informacji z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) w zakresie wskazanych w ustawie przestępstw wykluczających pracę z dziećmi. Przepisy te budzą wątpliwości, które stara się wyjaśnić Ministerstwo Sprawiedliwości.

Uczniowie i studenci, którzy pobierają rentę rodzinną powinni pamiętać, aby złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o kontynuowanie świadczenia wraz z zaświadczeniem ze szkoły lub uczelni. ZUS przypomina, że jeśli tego nie zrobią albo zrobią to za późno - nie otrzymają renty za dany miesiąc.

Dokumenty dotyczą rodziców angażujących się w opiekę nad dziećmi taką jak: 1) wyjazd z uczniami na wycieczkę szkolną, 2) wyjście uczniów ze szkoły do teatru, do kina, na basen. Przepisy nakazują dyrektorom szkół i przedszkoli prowadzenie - tu cytat z przepisów - "dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do takiej działalności jak np. opieka nad dziećmi." W praktyce oznacza to konieczność prowadzenia akt dla rodziców, którzy np. jadą na wycieczkę z uczniami jako ich opiekunowie.

Zbliża się 30 września. Ten dzień to nie tylko koniec miesiąca czy koniec trzeciego kwartału. To także ważna data dla każdego pracodawcy i kadrowca. Jakich obowiązków dotyczy?

Kolejne zmiany w szkołach. We wtorek, 24 września 2024 roku, zajmuje się nimi Rada Ministrów. Będą wprowadzone błyskawicznie. Jest to konieczne z uwagi na sytuację popowodziową w niektórych placówkach.

Obecny rynek pracy jest otwarty na osoby niepełnosprawne. Pracodawcy zauważają wiele korzyści we współpracy z takimi pracownikami, do których zaliczyć można np.: różnego rodzaju dofinansowania, poprawę wizerunku firmy, czy zwiększenie zaangażowania pracowników i ich integrację. Przedsiębiorstwo pokazuje tym samym, że jest empatyczne otwarte i wrażliwe na drugiego człowieka. Oczywiście wraz z szeregiem profitów w parze idą obowiązki, których zobowiązani są przestrzegać pracodawcy w takiej sytuacji. Do jednych z nich należy udzielenie dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Komu przysługuje, w jakim wymiarze i jak należy udzielać dodatkowego urlopu wypoczynkowego? Na te pytania odpowiem w dalszej części tego artykułu. 

Powrót nauki zdalnej. Gdzie i na jak długo? Co z brakiem prądu i internetu na terenach poszkodowanych przez powódź? Niektórzy będą mieli przez kilka tygodni odwołane zajęcia. Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad planem awaryjnym.