Tematy - Prawo - Sprawy publiczne, Postępowanie sądowe - INFOR.PL

Naczelny Sąd Administracyjny to sąd państwowy, sprawujący kontrolę nad działalnością administracji publicznej. Kontrola ta oznacza m.in. rozpatrywanie skarg na decyzje administracyjne.

To specjalny dokument, przyrzekający oskarżonemu pozostawanie na wolności do czasu prawomocnego zakończenia procedury karnej. W zamian za list żelazny oskarżony zobowiązuje się odpowiadać w procesie z tzw. „wolnej stopy”.

Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w demokratycznym państwie, regulującym podstawowe zasady funkcjonowania państwa, a także prawa oraz obowiązki obywateli.

Mediacja służy alternatywnemu rozwiązywaniu sporów. W wyniku mediacji porozumienie zostaje osiągnięte poprzez rozwiązanie konfliktu, a nie przez arbitralne rozstrzygnięcie sądu.

Ławnik to niezawodowy członek składu orzekającego. Gwarantuje on udział tzw. czynnika społecznego w rozpoznaniu sprawy.

Kurator jest to osoba pełniąca funkcję w ramach instytucji kurateli. W zależności od rodzaju kurateli, ma on różnego rodzaju obowiązki.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (w skrócie KRUS) jest to instytucja państwowa, odpowiedzialna za ubezpieczenie społeczne rolników. Co roku budżet państwa dokłada do KRUS miliardy złotych.

Wszczęcie, prowadzenie i zakończenie spraw sądowych wiąże się z pewnymi kosztami. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki. Koszty sądowe dzieli się na opłaty i wydatki.

Komornik jest to funkcjonariusz publiczny działający przy sądzie. Zajmuje się egzekwowaniem wyroków sądowych w postępowaniu egzekucyjnym.

Kodeks postępowania cywilnego jest zbiorem przepisów dotyczących procedury cywilnej. Jest to jeden z najważniejszych aktów prawnych w Polsce.

Klauzula wykonalności jest potwierdzeniem, że orzeczenie lub inny akt, jest wykonalny. Dopiero po nadaniu tej klauzuli dany dokument staje się tytułem wykonawczym.

Ten nadzwyczajny środek zaskarżenia pozostaje jedną z ostatnich możliwości zmiany wyroku sądu w postępowaniu karnym. Kasację rozpoznaje Sąd Najwyższy.

Jest to termin wieloznaczny. Jurysprudencja może być rozumiana jako prawoznawstwo, ale również jako specyficzna dla systemów anglosaskich nauka o prawie.

Aby dana sprawa mogła zostać rozpoznana, sąd musi się najpierw upewnić czy ma prawo do jej rozpatrzenia. Uprawnienie do sądzenia określa się mianem jurysdykcji.

Jednostka samorządu terytorialnego. Od reformy z 1999 roku obowiązuje w Polsce trójstopniowa struktura samorządu terytorialnego. W ramach tego podziału wyodrębniono gminę, powiat i województwo.

Dobra wiara – bona fides - jest to jedna z ważniejszych klauzul generalnych. Polega na świadomości osoby, że przysługuje jej jakieś prawo.

Demokracja to obecnie najpopularniejszy i najbardziej sprawiedliwy ustrój polityczny na świecie. Władzę w nim sprawują obywatele bezpośrednio lub pośrednio za pomocą swoich przedstawicieli.

Delikt występuje w kilku gałęziach prawa. W każdej z dziedzin prawa delikt wiąże się z jakimś przekroczeniem normy prawnej oraz z odpowiedzialnością za to przekroczenie.

Definicja legalna jest to ustalone znaczenie sformułowań użytych w tekstach prawnych, które uznawane są za wiążące, a tworzone przez ustawodawcę. Definicje legalne są częścią języka prawnego.

Dane osobowe są to wszelkie informacje dotyczące osoby zidentyfikowanej lub łatwo dającej się zidentyfikować. Za osobę dającą się łatwo zidentyfikować uważa się osobę, którą można zidentyfikować poprzez powołanie się na numer identyfikacyjny lub jakąś charakterystyczną dla niej cechę fizyczną.

Egzekutywa to inaczej władza wykonawcza. Jej zadaniem w państwie jest wykonywanie ustanawianego prawa. Egzekutywa została wyodrębniona wraz z monteskiuszowskim trójpodziałem władzy.

Pojęcie frekwencji nierozłącznie wiąże się z pojęciem wyborów. Frekwencja jest odsetkiem osób uprawnionych do głosowania, które uczestniczyły w głosowaniu w czasie wyborów.

Grzywna jest jedną z najłagodniejszych kar kryminalnych. Ma charakter pieniężny i orzekana jest przede wszystkim za wykroczenia i przestępstwa, również skarbowe.

W sprawach karnych orzeczenia sędziów zapadają większością głosów. Głosowanie oraz narada są tajne, a sposób sumowania głosów określają przepisy Kodeksu karnego.

Istotą interwencji głównej i ubocznej w procesie jest możliwość przystąpienia do postępowania osób, które mają interes prawny w konkretnym dla nich rozstrzygnięciu sprawy.

Inicjatywa ustawodawcza polega na uprawnieniu do przygotowania i przedłożenia projektu aktu normatywnego.

Inflacja jest zjawiskiem w gospodarce, polegającym na utracie mocy nabywczej przez pieniądz, co powoduje wzrost ogólnego poziomu cen.

Immunitet jest instytucją prawną, polegającą na wyłączeniu określonej osoby od stosowania wobec niej wybranych przepisów prawnych. Osoba posiadająca immunitet nie musi przestrzegać przepisów, do przestrzegania których zobowiązane są pozostałe osoby.

Czynny żal pozwala na złagodzenie kary a często może doprowadzić do całkowitego uniknięcia przez przestępcę odpowiedzialności karnej.

Błąd to jedna z wad oświadczenia woli. Jest to szczególny stan faktyczny, który uzasadnia pozbawienie oświadczenia woli skuteczności prawnej. Wszystkie szczególne stany faktyczne muszą być wskazane przez ustawodawcę.

Azyl polega na opiece nad cudzoziemcem, którą udziela mu państwo, do którego należy terytorium, na którym znalazł się dany obcokrajowiec.

Arbitraż jest jedną z metod rozwiązywania sporów prawnych, występuje zarówno przy kwestiach krajowych, jak również przy rozwiązywaniu sporów o randze międzynarodowej.

Apelacja jest środkiem odwoławczym, jaki przysługuje stronom postępowania od wyroku sądu pierwszej instancji. Sądem drugiej instancji, który rozpoznaje apelację jest sąd okręgowy – od wyroku sądu rejonowego oraz sąd apelacyjny – od wyroku sądu okręgowego jako pierwszej instancji.

Jeden z aktów stanu cywilnego. Przepisy prawa określają kto i kiedy może zgłosić zgon. Akt zgonu sporządzany jest na podstawie karty zgonu.

Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci ubezpieczonego, osoby pobierającej emeryturę lub rentę, osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania oraz za członka rodziny osoby wcześniej wymienionej.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad swoim bliskim.

Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Wiza krajowa uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące. Okres pobytu ustala się w granicach, o których mowa powyżej odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca. Okres ważności wizy krajowej nie może przekroczyć 1 roku.

Pod pojęciem wizy należy rozumieć zezwolenie wydane cudzoziemcowi przez organ polski lub organ, którego właściwość w tej sprawie wynika z postanowień umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską lub organ państwa obszaru Schengen, uprawniające go do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw obszaru Schengen, przejazdu przez to terytorium i pobytu na nim w czasie, w celu i na warunkach w nim określonych oraz na warunkach określonych w Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen.

Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji.

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.

Zbierane i gromadzone w badaniach statystycznych statystyki publicznej dane indywidualne i dane osobowe są poufne i podlegają szczególnej ochronie.

Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

System wykonywania kary określa sposób w jaki kara powinna być wykonana. Karę pozbawienia wolności wykonuje się w systemie programowanego oddziaływania, terapeutycznym oraz zwykłym.

Stan nadzwyczajny może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające (są to stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej). Może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa.

Skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.

Rzecznicy patentowi i aplikanci tworzą samorząd zawodowy. Przynależność rzeczników patentowych i aplikantów do Polskiej Izby Rzeczników Patentowych jest obowiązkowa.

Procedura ustawodawcza to sposób postępowania z wniesionym projektem ustawy. Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach. Prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy w czasie rozpatrywania go przez Sejm przysługuje wnioskodawcy projektu, posłom i Radzie Ministrów. Wnioskodawca może wycofać projekt ustawy w toku postępowania ustawodawczego w Sejmie do czasu zakończenia drugiego czytania projektu.

Powództwo opozycyjne umożliwia dłużnikowi żądanie pozbawienia wykonalności tytułowi wykonawczemu.

Sprawy publiczne, Postępowanie sądowe

Naczelny Sąd Administracyjny

List żelazny

Konstytucja

Mediacja

Ławnik

Kurator

KRUS

Koszty sądowe

Komornik

Kodeks postępowania cywilnego

Klauzula wykonalności

Kasacja

Jurysprudencja

Jurysdykcja

Jednostka samorządu terytorialnego

Dobra wiara

Demokracja

Delikt

Definicja legalna

Dane osobowe

Egzekutywa

Frekwencja

Grzywna

Głosowanie (przed wydaniem orzeczenia)

Interwencja główna i poboczna

Inicjatywa ustawodawcza

Inflacja

Immunitet

Czynny żal

Błąd – wada oświadczenia woli

Azyl

Arbitraż

Apelacja

Akt zgonu

Zasiłek pogrzebowy

Zasiłek opiekuńczy

Wojewoda

Wiza krajowa

Wiza [w rozumieniu ustawy o cudzoziemcach]

Waloryzacja rent i emerytur

Trybunał Konstytucyjny

Tajemnica statystyczna

Tajemnica lekarska

Systemy wykonywania kary pozbawienia wolności

Stany nadzwyczajne

Skarga konstytucyjna

Samorząd terytorialny

Samorząd rzeczników patentowych

Procedura ustawodawcza

Powództwo opozycyjne