Spadkobierca

Gdy spadkobierca pozostawił kilka testamentów pojawiają się komplikacje z prawidłowym podziałem masy spadkowej. Jak ocenia się, który z testamentów powinien być wiążący?

Do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia praw do spadku można występować bez ograniczeń czasowych. U notariusza można sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, o ile otwarcie spadku (czyli śmierć spadkodawcy) nastąpiło po 30 czerwca 1984 r.

Akt poświadczenia dziedziczenia wydawany jest przez notariusza i istnieje obok sądowego stwierdzenia nabycia spadku.

Spadkobiercy mogą potwierdzić swoje prawa do spadku w sądzie (prawomocnym postanowieniem sądu stwierdzającym nabycie spadku) lub u notariusza (zarejestrowanym akt poświadczenia dziedziczenia). Są jednak pewne sytuacje, kiedy notariusz nie sporządzi tego aktu. Jakie to sytuacje?

Zasadą jest, że nikt nie może odmawiać zeznań w charakterze świadka. Na obowiązek ten składają się obowiązek osobistego stawiennictwa w sądzie w wyznaczonym terminie, obowiązek składania zeznań oraz obowiązek złożenia przyrzeczenia.

Testamenty szczególne to formy testamentów, które mogą być sporządzone w okolicznościach przewidzianych w ustawie, uzasadniających odstąpienie od wykorzystania zwykłych form testamentu.

Spadkobierca to podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków po osobie zmarłej.

Dział spadku polega na określeniu wartości całego majątku i jego podziale pomiędzy poszczególnych spadkobierców.

Aby uniknąć przejęcia obowiązku podatkowego w spadku, spadkobiercy mogą wnioskować do organu podatkowego o odroczenie terminu płatności podatku, zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub rozłożenie zapłaty powyższych należności na raty, bądź umorzenie ich w całości lub w części, jak również umorzenie opłaty prolongacyjnej.

Testament jest jednostronną czynnością prawną, a spisanie testamentu nie oznacza braku możliwości jego zmiany. Wręcz przeciwnie, odwołanie testamentu jest zawsze możliwe aż do śmierci testatora.

Pytanie to w zasadzie można by skwitować jednym zdaniem – nie każdy testament napisany na komputerze jest ważny. I tu należy sprecyzować o jaki testament chodzi.

Istnieją dwie drogi do stwierdzenia nabycia spadku przez spadkobierców. Orzeczenie sądowe i poświadczenie dziedziczenia przez notariusza są to dwa dokumenty posiadające taką samą doniosłość prawną. U notariusza zapłacimy za poświadczenie więcej niż za stwierdzenie w sądzie, ale dokument otrzymamy od ręki.

Czy można pozbawić spadkobiercę zachowku? Co do zasady na to pytanie można udzielić odpowiedzi twierdzącej. Należy jednak wziąć pod uwagę, że jest tu wiele wyjątków. 

Co do zasady nieważna z mocy prawa jest umowa o spadek po osobie żyjącej. Jedynym wyjątkiem w tym zakresie jest zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą.

Co do zasady nie ma ograniczeń w dziedziczeniu. Oczywiście w zależności od tego, czy będzie to dziedziczenie ustawowe czy testamentowe, z reguły inny będzie krąg uprawnionych do dziedziczenia. Ustawodawca wymienił jednak dwa wyjątki od tej ogólnej zasady.

W dniu 28 czerwca 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny. Mimo tego, że nowelizacja zmienia jedynie 5 artykułów w zakresie prawa spadkowego (z kilkudziesięciu) wprowadza spore zamieszanie, zmienia bowiem (pierwszy raz od uchwalenia obecnego kodeksu cywilnego w 1964 roku) porządek dziedziczenia i znacząco rozszerza grono spadkobierców ustawowych- dopuszczając do spadku m.in. dziadków spadkodawcy i ich zstępnych (wujostwo spadkobiercy i jego kuzyni). W praktyce oznacza to, mniejszą szansę na objęcie spadku przez Skarb Państwa, ale także większe (niż do tej pory) rozbicie spadku (im więcej osób dziedziczy, tym mniejsze są ich udziały).

Dla prawa spadkowego nie ma znaczenia czy dziecko spadkodawcy pochodzi z jego obecnego czy wcześniejszego małżeństwa. Wszyscy zstępni (dzieci) dziedziczą na równi.

Muszę przeprowadzić postępowanie spadkowe po moim ojcu. Ojciec mieszkał w Lidzbarku Warmińskim ja natomiast mieszkam w Kamiennej Górze. Do jakiego sądu muszę wystąpić w tej sprawie.

Bardzo często spadek przypada więcej niż jednej osobie. Dlatego też po stwierdzeniu, komu przypada spadek należy go podzielić. Można to zrobić umownie lub przed sądem.  

 

Spadkobierca powinien wypłacić zachowek na pierwsze żądanie uprawnionego. Jeśli tego nie zrobi, wówczas uprawniony ma 3 lata od ogłoszenia testamentu na dochodzenia zachowku przed sądem.