Tematy - Prawo - Spadek - INFOR.PL

Zgodnie z postanowieniami przyjętymi blisko 30 lat temu, nowy brytyjski monarcha Karol III nie będzie musiał zapłacić podatku spadkowego po śmierci swej matki królowej Elżbiety II. Kwestią zainteresowały się niektóre brytyjskie media.

Rząd prowadzi aktualnie prace nad ustawą, której przedmiotem będzie nowelizacja Kodeksu cywilnego. W tej chwili projekt jest na etapie opiniowania, a Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wdrożyć zmiany w życie jeszcze w 2022 roku. Tematem prac są przepisy dotyczące części IV Kodeksu, czyli normujące postępowanie spadkowe. Wyjaśniamy, co ulegnie zmianie w tym zakresie i czy w realny sposób przyczyni się to do usprawnienia postępowań spadkowych.

Zdaniem organów podatkowych podatnik może odliczyć zachowek od podstawy opodatkowania, jeśli był wypłacony przed wydaniem decyzji podatkowej. Ale kiedy zachowek zostaje wypłacony po tej decyzji, podatnik takiej możliwości nie ma. Narusza to zasadę równości podatkowej – uznał Rzecznik Praw Obywatelskich, który przyłączył się do takiej sprawy obywatelki. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 1 czerwca 2022 r. (sygn. akt III FSK 4958/21) podzielił to stanowisko, bo podatnik nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braków czy luk procedury. NSA w tym wyroku uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach oraz poprzedzającą go decyzję organu podatkowego.

Przepis o ponownym powstaniu (odnowieniu) obowiązku podatkowego nie może być furtką dla urzędu skarbowego do wydania w każdym czasie decyzji nakazującej zapłatę podatku od spadków i darowizn. Gdyby tak było, to zobowiązanie nigdy by się nie przedawniło – tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 czerwca 2022 r., sygn. akt III FSK 5058/21.

Spadkobiercy często zapominają (albo po prostu nie wiedzą) o ustawowym obowiązku i nie wnioskują o wpisanie swojego prawa własności do księgi wieczystej. Powoduje, to, że część potencjalnych nabywców obawia się kupić nieruchomość jeżeli w księdze wieczystej jako właściciel nadal widnieje osoba zmarła. Jednak z przepisów wynika, że osoba zmarła widniejąca w księdze wieczystej nie jest przeszkodą dla transakcji. Ale brak aktualnego wpisu właściciela w księdze wieczystej powoduje konieczność przedstawienia notariuszowi odpowiednich dokumentów potwierdzających dziedziczenie danej nieruchomości. Dlatego spadkobiercy powinni na bieżąco aktualizować treść księgi wieczystej - zgodnie z obowiązującymi przepisami. Tym bardziej, że brak aktualizacji księgi wieczystej grozi karą grzywny od 500 zł do nawet 10 tys. zł.

Projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego przewiduje ważne zmiany w prawie spadkowym. Mają one przeciwdziałać niektórym przeszkodom, które występują w postępowaniach spadkowych.

Ministerstwo sprawiedliwości proponuje uchylenie jednego z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Czy u notariusza będzie można złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku po osobie żyjącej?

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad nowelizacją Kodeksu cywilnego w zakresie przepisów prawa spadkowego. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) jest obecnie na etapie opiniowania. Zakładane zmiany będą dotyczyć m.in. ograniczenia kręgu dalszych spadkobierców ustawowych, ale też rozszerzenia zakresu przyczyn mogących prowadzić do niegodności dziedziczenia. Zmiany prawdopodobnie wejdą w życie w 2022 roku.

Obowiązujące procedury nie przewidują automatycznej aktualizacji ksiąg wieczystych obejmującej zmianę właściciela odziedziczonej nieruchomości. Dlatego w dziale II ksiąg wieczystych dość często figurują zmarłe osoby. Jeżeli sąd wieczystoksięgowy stwierdzi, że spadkobierca nie zadbał o wpis swojego prawa własności, to może ukarać opieszałą osobę. Taki spadkobierca ponosi też odpowiedzialność wobec osób trzecich za skutki swojego zaniedbania. Praktyka pokazuje, że spadkobierca powinien już na wstępie załatwić sprawę wymaganego wpisu. To zapobiegnie późniejszym kłopotom.

Wydziedziczenie spadkobiercy ustawowego jest dopuszczalne w polskim prawie w ściśle określonych przypadkach. Minister Sprawiedliwości zaproponował dodanie nowych przesłanek.

PCC-2 i SD-2 w e-Urzędzie Skarbowym. Ministerstwo Finansów poinformowało 1 października 2021 r., że w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) udostępniona została nowa usługa przeznaczona dla notariuszy – możliwość złożenia deklaracji PCC-2 i SD-2. W okresie przejściowym PCC-2 i SD-2 będą mogły być składane zarówno przez e-Urząd Skarbowy, jak i przez dotychczasowe formularze dostępne na Portalu Podatkowym.

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości. Jakich formalności trzeba dopełnić, gdy osoba mieszkająca za granicą odziedziczyła nieruchomość położoną w Polsce i chce ją sprzedać? Jakie dokumenty będą potrzebne do sprzedaży tej nieruchomości? Wyjaśnia Agata Stradomska, menedżer agencji nieruchomości.

Odpowiedzialność podatkowa spadkobiercy. Spadkobierca przejmuje zobowiązania podatkowe spadkodawcy. Jednak aby taka sytuacja mogła mieć miejsce musi zostać ustalone zobowiązanie podatkowe dla spadkodawcy.

Jak uzyskać informację o rachunkach bankowych (także o rachunkach w SKOK-ach) osób zmarłych (np. spadkodawców), „zapomnianych” rachunkach osób fizycznych oraz rachunkach osób wskazanych przez sąd, komornika, policję lub inne uprawnione organy? Można w tym celu skorzystać z Centralnej informacji o rachunkach. Jak to zrobić?

Fundacja rodzinna nie może być traktowana jako wehikuł do unikania opodatkowania, do optymalizacji podatkowej. Zrozumiałe są natomiast dla nas postulaty zapewnienia neutralności podatkowej – powiedział wiceminister rozwoju, pracy i technologii Marek Niedużak.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?

Kto dziedziczy spadek po ojcu? Jak go uzyskać? Czy spadek po ojcu wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

„Odrzucenie spadku” jeszcze za życia spadkodawcy - nad taką możliwością zastanawia się wiele osób. Powodem tych pytań jest chęć ochrony rodzin, jeżeli wiadomo, że przyszły spadkodawca ma długi. Kto może zrzec się dziedziczenia? Jakie są skutki zawarcia takiej umowy?

Środki OFE po śmierci posiadacza rachunku podlegają podziałowi. Kto i w jakich częściach jest uprawniony do tych pieniędzy? Co w przypadku braku osoby uposażonej? Jak i kiedy wypłaca się należną sumę?

Kto musi płacić podatek od spadku lub darowizny? Jaka jest wysokość kwot wolnych od podatku? Jakie są grupy podatkowe w podatku od spadków i darowizn? Jak wygląda kwestia zwolnienia z podatku dla najbliższej rodziny?

Cioteczny wnuczek otrzymujący spadek po ciotecznej babce powinien zostać zaliczony do II grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn jako zstępny rodzeństwa. A zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabywcą spadku (lub darowizny) jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, to opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 7276 zł.

Jak zgodnie z prawem rodzice mogą zapisać na wypadek śmierci nieruchomość (np. dom, czy mieszkanie) tylko jednemu dziecku? Czy można przekazać nieruchomość jeszcze za życia rodziców? Czy może korzystniejsza będzie umowa darowizny albo umowa renty dożywotniej zawarta między rodzicami, a dzieckiem? Kto odziedziczy dom jeżeli rodzice przed śmiercią nie podejmą żadnych działań (dziedziczenie ustawowe)? Co zrobić, by połowy spadku nie odziedziczył syn, który nie opiekuje się rodzicami?

O tym czy odziedziczyliśmy spadek w USA dowiemy się nie wyjeżdżając z Polski. Przykrą niespodzianką może okazać się, że dziedziczony majątek jest podwójnie opodatkowany. Ile wynosi podatek od spadku w USA? Jak przebiega postępowanie spadkowe w USA?

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Tekst ujednolicony. Wersja aktualna od 27 października 2020 r. Uwzględniająca zmiany wprowadzone ustawą z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1761).

Długi dziedziczymy coraz częściej. Jednym z powodów są pożyczki „chwilówki”. Notariusze podpowiadają jak ustrzec się przed niechcianym spadkiem po dalekim wujku lub cioci.

Projekt ustawy o fundacjach rodzinnych wkrótce zostanie przekazany do konsultacji społecznych. Ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2022 r. Fundacje rodzinne mają być zwolnione z opodatkowania, z tym że do określonego poziomu. Dzięki nim będzie można zapewnić funkcjonowanie firmy po śmierci jej założyciela i zapewnić wypłaty np. dzieciom.

Ustawa rozszerzająca zakres osób zwolnionych z objęcia podatkiem od spadków i darowizn wejdzie w życie 27 października 2020 r. W efekcie zmian do grona osób zaliczanych w I grupie podatkowej będą zaliczane osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo – wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, a także osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

Osoby tworzące rodzinę zastępczą i objęte pieczą zastępczą będą korzystały ze zwolnienia od spadków i darowizn na takich samych zasadach, jak osoby z kręgu najbliższej rodziny. Tak wynika z projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, nad którą pracuje obecnie Senat.

Jedną z możliwości odrzucenia spadku po osobie bliskiej w Polsce, gdy samemu mieszka się za granicą jest udanie się do konsula Rzeczypospolitej Polskiej we właściwym terytorialnie urzędzie i złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Jak wygląda odrzucenie spadku przed konsulem?

Sejmowa komisja finansów publicznych poparła 5 sierpnia 2020 r. poselski projekt ustawy, poszerzający krąg uprawnionych do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Prawo do zwolnienia z tego podatku mają zyskać wychowankowie rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, opiekunowie i wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Czy można zapisać swój majątek psu lub kotu? Notariusze coraz częściej są pytani są o zabezpieczenie dobrej przyszłości pupila w przypadku choroby albo śmierci właściciela.

Dla wielu ludzi sporządzenie ważnego testamentu wydaje się prostą czynnością. Jednak często spisanie ostatniej woli bez konsultacji z adwokatem powoduje, że już na pierwszy rzut oka okazuje się, że testament nie będzie ważny w świetle prawa, gdyż nie zachowuje wymagań w kwestii formy lub treści. Wtedy rozporządzenie majątkiem spadkodawcy może nie być przeprowadzone w zgodzie z jego ostatnią wolą. Wbrew pozorom, testament jest pismem ściśle sformalizowanym i wymaga zachowania odpowiednich warunków.

Jak w czasie pandemii koronawirusa sporządzić testament? Jaka forma testamentu jest najbezpieczniejsza w obecnych okolicznościach?

Stan prawny nieruchomości znajdującej się w spadku zawsze wymaga uregulowania. Jednak uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie oznacza końca obowiązków spadkobiercy. Należy pamiętać o podatku od spadków i darowizn, a niekiedy również od sprzedaży odziedziczonej nieruchomości.

Polak, który nabył spadek po zmarłym obywatelu Austrii nie musi płacić podatku spadkowego ani w Austrii (bo tam podatek spadkowy został zniesiony w 2008 roku), ani w Polsce. Zgodnie bowiem z Konwencją zawartą między Polską i Austrią o zapobieżeniu dwukrotnemu pobieraniu podatku spadkowego, odziedziczony majątek podlega podatkowi spadkowemu w tym państwie, którego obywatelem był w chwili śmierci spadkodawca. Dlatego obywatel Polski, który nabył spadek po obywatelu Austrii nie musi składać deklaracji SD-3 oraz płacić podatku w Polsce. Bez znaczenia jest tu fakt, że w Austrii nie ma podatku od spadku.

Spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy i podatnika VAT nie mają obowiązku sporządzenia remanentu i zapłaty VAT od towarów i majątku firmowego pozostawionego przez zmarłego - jeżeli kontynuują jego biznes. Taki precedensowy wyrok wydał 2 stycznia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uchylając niekorzystne dla spadkobierców stanowisko fiskusa.

Przepisy Konwencji zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania nie dotyczą podatku od spadków i darowizn. Zatem zapłacenie w Wielkiej Brytanii określonej kwoty podatku od spadku zgodnie z prawem tam obowiązującym, nie zwalnia od uiszczenia należnego podatku według prawa polskiego. W ten sposób Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 31 grudnia 2019 r. potwierdził faktyczne podwójne opodatkowanie zagranicznych spadków, które otrzymują polscy obywatele (niezaliczający się do najbliższej rodziny spadkodawców).

Wielu rodziców zmaga się z problemem dotyczącym odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka. Problem ten jest jeszcze bardziej uciążliwy zwłaszcza dla tych, którzy odetchnęli z ulgą przy odrzuceniu spadku we własnym imieniu wychodząc przy tym z założenia, że to rozwiązuje wszelkie ich problemy z dziedziczeniem niepożądanych długów spadkowych – nic bardziej mylnego bowiem w wyniku odrzucenia spadku przez spadkobiercę, spadek przypadający temu spadkobiercy przechodzi na jego zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki) lub w przypadku braku zstępnych na dalszych spadkobierców powołanych do spadku w następnej kolejności.

Zachowek jest bardzo złożoną instytucją prawa spadkowego. Przepisy go regulujące zawarte są w w kodeksie cywilnym w księdze czwartej dotyczącej spadków, są one dość jasne i klarowne, jednak tylko z pozoru. Prowadząc sprawę o zachowek adwokat musi być bardzo ostrożny i przewidzieć, a przede wszystkim sprawdzić wszystkie możliwe sytuacje prawne związane ze spadkiem m.in. możliwość wydziedziczenia jednego z uprawnionych do zachowku, odrzucenie spadku, niegodność dziedziczenia, rozwód, wcześniejsza darowizna itp. Każda taka sprawa wymaga indywidualnego podejścia i dogłębnej analizy.

Śmierć bliskiej osoby może przysporzyć wiele problemów w rodzinie zwłaszcza jeśli w skład masy spadkowej wchodzi jakaś nieruchomość. Natomiast można tego uniknąć poprzez sporządzenie testamentu, który jest jedynym i wyłącznym wyrażeniem woli, kształtującym sytuację majątkową spadkobierców względem szeroko rozumianego majątku spadkodawcy.

Sporządzając wniosek o stwierdzenie spadku, warto pamiętać o wyższej opłacie, która obowiązuje od 21 sierpnia 2019 r. Podpowiadamy jak napisać pismo i prezentujemy pomocny przykład (wzór).

Nie ma przeszkód, żeby dziadek jako spadkobiercę wskazał w testamencie wnuka czy wnuczkę. Gdyby jednak testamentu nie było, wówczas dochodzi do dziedziczenia ustawowego.

Sprawy spadkowe w związku ze swoją specyfiką są często bardzo trudne dla członków rodziny zmarłego, nie tylko dlatego, że dotyczą zmarłej ukochanej osoby, a także dlatego, że często powodują konflikt wśród członków rodziny, którzy mają prawo do dziedziczenia, czy to na podstawie ustawy czy zgodnie z testamentem. Uregulowaniu tego prawa można dokonać przez notarialne poświadczenie dziedziczenia lub przez stwierdzenie nabycia spadku.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) związane jest z całkowitym zwolnieniem od podatku przewidzianym w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Czy możliwe jest skorygowanie tego zgłoszenia, np. w sytuacji gdy spadkobierca dowiedział się o składniku majątkowym, który wchodzi w skład spadku już po terminie złożenia druku SD-Z2?

Czy nabycie spadku na Ukrainie przez obywatela Polski wiąże się ze skomplikowaną procedurą? O jakich terminach warto pamiętać?

Odrzucenie spadku po upływie 6 miesięcy będzie możliwe tylko wyjątkowo. W jakich sytuacjach? Jak złożyć przed sądem odpowiednie oświadczenie?

Sąd Najwyższy uwzględnił kolejną skargę nadzwyczajną złożoną przez Rzecznika Praw Obywatelskich. SN uchylił decyzję sądu rejonowego, zgodnie z którą rodzice adopcyjni nie mogli w imieniu dziecka odrzucić spadku.

Ustawa o PPK reguluje sytuację śmierci pracownika. Co stanie się ze środkami zgromadzonymi w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych po śmierci uczestnika?

Jeśli darowizna lub spadek nie podlega wyłączeniu ani zwolnieniu od podatku należy oszacować wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, żeby móc ustalić wysokość podatku. Istotna jest ustalenie, do jakiej grupy podatkowej należy nabywca.

Wymagalność roszczenia o zachowek nie została określona jednym, sztywnym terminem. Zatem ocena od kiedy należą się odsetki od zachowku powinna być dokonana indywidualnie z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy.

Spadek

Czy król Karol III zapłaci podatek spadkowy po śmierci królowej Elżbiety II?

Postępowanie spadkowe – zmiany Kodeksu cywilnego w 2022 roku

Odliczenie zachowku od podstawy opodatkowania w podatku od spadków także po decyzji podatkowej

Przedawnienie w podatku od spadków i darowizn - termin, zasady, odnowienie obowiązku podatkowego

Zmarły właściciel w księdze wieczystej a sprzedaż nieruchomości przez spadkobierców

Prawo spadkowe do zmiany, czyli zapowiadana nowelizacja KC

Spadek po osobie żyjącej - czy to możliwe?

Zmiany w spadkach w 2022 roku - dalecy krewni wyłączeni z kręgu spadkobierców

Aktualizacja księgi wieczystej odziedziczonej nieruchomości - ujawnienie prawa własności

Wydziedziczenie za uchylanie się od alimentów i brak opieki – nowy projekt zmian Kodeksu Cywilnego

Deklaracje PCC-2 i SD-2 w e-Urzędzie Skarbowym - usługi dla notariuszy

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości w Polsce przez osobę mieszkającą za granicą

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spadkodawcy

Jak znaleźć rachunek bankowy? Centralna informacja o rachunkach

Fundacja rodzinna nie będzie wehikułem do unikania opodatkowania

Spadkobiercy udziałów w spółce z o.o.

Kto dziedziczy spadek po ojcu?

Czy można „odrzucić spadek” za życia spadkodawcy?

Środki OFE po śmierci

Podatek od spadków i darowizn - kto musi płacić?

Podatek od spadku po ciotecznej babce

Dom w spadku tylko dla jednego dziecka

Jak opodatkowany jest spadek w USA?

Ustawa o podatku od spadków i darowizn - tekst jednolity

Jak uniknąć dziedziczenia długów m.in. z powodu „chwilówek”?

Podatki 2022. Jak będą opodatkowane fundacje rodzinne?

Korzystna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Szerszy krąg uprawnionych do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn

Odrzucenie spadku przed konsulem - jak i kiedy?

Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn także dla wychowanków rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka?

Czy pies i kot mogą być spadkobiercami?

Jak napisać skuteczny testament?

Testament w czasie pandemii koronawirusa

Nieruchomość w spadku - dziedziczenie, podatek sprzedaż

Spadek po obywatelu Austrii bez podatku w Polsce

VAT od towarów i majątku odziedziczonej firmy

Podwójne opodatkowanie spadku z zagranicy

Jak skutecznie odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka?

Zachowek - czym jest, kiedy i komu przysługuje i jak go obliczyć?

Rodzina toczy spór o spadek. Czy da się tego uniknąć?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku 2019/2020 – jak napisać, opłata (przykładowy wzór)

Spadek po dziadkach dla wnuka

Stwierdzenie nabycia spadku a dział spadku

Czy można dokonać korekty zgłoszenia SD-Z2

Spadek na Ukrainie odziedziczony przez obywatela Polski

Odrzucenie spadku po upływie 6 miesięcy

Druga ze skarg nadzwyczajnych RPO uwzględniona przez Sąd Najwyższy

PPK a śmierć pracownika - co stanie się z pieniędzmi?

Jak obliczyć wysokość podatku od spadku lub darowizny?

Wymagalność roszczenia o zachowek