Tematy - Prawo - Samorząd, Gmina - INFOR.PL

W styczniu 2020 r. pojawią się cztery nowe miasta w Polsce. Będą to: Czerwińsk nad Wisłą, Klimontów oraz Lututów i Piątek. Po nowym roku w Polsce liczba miast w kraju wyniesie 944.

Samorządy jeszcze nigdy nie były tak zadłużone. Jak donosi "DGP" Ministerstwo Finansów (MF), bazując na wieloletnich prognozach finansowych jednostek samorządu terytorialnego (JST), wskazuje, że na koniec tego roku samorządowe długi mogą wynieść 86,6 mld zł.

E-administracja cieszy się coraz większą popularnością wśród Polaków. Korzystamy m.in. z takich usług jak Twój e-PIT oraz możliwość wnioskowania online o dowód osobisty i środki z programu Rodzina 500 plus.

Pobierane przez organy samorządowe opłaty za pobyt dzieci w przedszkolach i żłobkach są bez VAT. Dokonujące poboru tych opłat np. miasto działa bowiem jako organ władzy publicznej - uznał Naczelny Sąd Administracyjny.

Sąd nie wstrzyma wykonania decyzji o zwrocie nienależnie uzyskanej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej tylko dlatego, że gmina wykaże znaczne wykorzystanie rezerwy ogólnej w budżecie gminy. Trzeba tu dodatkowo wykazać, że zwrot dotacji doprowadzi do wyrządzenia gminie znacznej szkody lub spowoduje trudne do odwrócenia skutki na poziomie zachwiania płynności finansowej.

Dyrektor szkoły podstawowej zatrudniony na podstawie Karty Nauczyciela pobiera dodatek stażowy w wysokości 20%. Od października sprawuje jednocześnie funkcję dyrektora żłobka, gdzie został zatrudniony na mocy przepisów o pracownikach samorządowych. Czy w żłobku również powinien otrzymywać dodatek 20-proc. stażowy, jeśli obie placówki należą do tej samej gminy?

W dniu 17 grudnia 2019 r. rząd ma się zająć projektem nowelizacji ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Projekt zakłada pomoc dla samorządów w prowadzeniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnia na czym polega program „Senior+”, do kogo jest adresowany i o jakie kwoty mogą starać się samorządy w nowej edycji programu?

Samorządy mogą ubiegać się o dotacje na utworzenie lub wsparcie Dziennych Domów i Klubów dla seniorów. Ruszyła edycja 2020 programu Senior+.

W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej podjęta po 6 września 2019 roku uchwała ustalająca stawki opłaty za pojemniki dla wprowadzonej nowej frakcji odpadów, nie jest objęta 12-miesięcznym okresem na dostosowanie jej do nowych przepisów.

Instytucja gospodarki budżetowej - Centralny Ośrodek Sportu płaci podatek od posiadanych nieruchomości według najwyższych stawek. Są to bowiem nieruchomości zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej.

Spółka prawa handlowego jest jedną z prawnie przewidzianych form prowadzenia gospodarki komunalnej. W konsekwencji dbałość gminy o interes spółki komunalnej, jest jednym z przejawów troski o interes własny. Powyższe musi następować jednak z uwzględnieniem swoistości relacji łączących gminę jako właściciela ze spółką prawa handlowego, której przysługuje odrębna osobowość prawna. Podkreślił to m.in. NSA w wydanym dnia 28 sierpnia 2019 r., postanowieniu w sprawie o sygn. I GZ 293/19.

Czy projekt uchwały rady gminy podejmowanej na podstawie art. 443 ust. 4 ustawy z 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, określającej zasady udzielania dotacji spółkom wodnym, powinien zostać przedłożony prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w trybie art. 7 ust. 3 i ust. 3a ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej?

Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej wymaga szczegółowego uzasadnienia i jednostka nie może bez niego odstąpić od metody obrotowej z rozporządzenia o tzw. prewspółczynniku.

Według organów skarbowych nie jest możliwe zastosowanie różnych sposobów określenia prewspółczynnika VAT w odniesieniu do różnych sektorów działalności jednego podatnika. Z takim podejściem nie zgodził się jednak WSA w Krakowie, który orzekł, że każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobie rezygnującej z pracy w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Dla kogo konkretnie przewidziano to świadczenie? Jaka będzie jego wysokość w 2020 r.? Gdzie złożyć wniosek o zasiłek i jakie dokumenty załączyć?

Zarząd powiatu uchwałą odwołał dyrektora centrum usług wspólnych (CUW) bez zachowania okresu wypowiedzenia, na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Następnie wojewoda stwierdził nieważność uchwały, uzasadniając, że dyrektor był jednocześnie radnym gminy, która nie wyraziła zgody na rozwiązanie z nim stosunku pracy. Pomimo tego zarząd powiatu powierzył stanowisko dyrektora CUW innej osobie. Następnie podjął on uchwałę o upoważnieniu nowego pracownika do wydawania w imieniu zarządu decyzji administracyjnych oraz załatwiania w jego imieniu spraw z zakresu zarządzania drogami powiatowymi szczegółowo opisanym w uchwale. Wojewoda stwierdził nieważność tej uchwały. Ponadto zarzucił zarządowi, że ten, nie czekając na rozstrzygnięcie prawidłowości odwołania dyrektora, nie wstrzymał się od dokonywania jakichkolwiek czynności związanych z powołaniem nowego dyrektora oraz udzielił mu upoważnienia do działania w imieniu zarządu powiatu.

Już niedługo wojewoda na swoim terenie powoła koronera. Odpowiedzialny on będzie za stwierdzenie zgonu. Na dojazd będzie miał maksymalnie 4 godziny.

Urzędy skarbowe umarzały postępowania egzekucyjne ws. opłat dodatkowych za brak opłaty za postój w strefach płatnego parkowania po upływie 5-letniego terminu przedawnienia tych roszczeń, wskazanego w ustawie o drogach publicznych. Jedno z takich postanowień o umorzeniu zaskarżył Prezydent m.st. Warszawy, wskazując, że termin przedawnienia nie upłynął, bo zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej przerwały go czynności egzekucyjne zastosowane wobec dłużnika. W wyroku z 25 września 2019 r. zgodził się z nim Naczelny Sąd Administracyjny.

Dodatek pielęgnacyjny i zasiłek pielęgnacyjny to dwa odrębne świadczenia. Dodatek wypłaca ZUS a zasiłek gmina. Jakie jeszcze różnice zachodzą między tymi świadczeniami?

Czy zgodnie z polskim prawem można pochować kogoś na własnej działce? Czy prawo przewiduje pochówek poza cmentarzem np. w ogrodzie osoby zmarłej?

Czy rada gminy może w uchwale określić zasady, na których gmina będzie przejmować własność wybudowanych przez mieszkańców urządzeń wodociągowych? Taka uchwała miałaby regulować m.in. zasady ustalania nakładów (wycena) poniesionych na ich wybudowanie przez inwestora?

Regulacje prawne dotyczące rejestru podmiotów gospodarujących odpadami, stanowiącego integralną część Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami [dalej: BDO], są dość obszerne i skomplikowane. Mało tego, ich częste nowelizacje powodują, że w praktyce stosowania tych przepisów co rusz pojawiają się nowe wątpliwości i pytania. Często zasadniczą kwestią okazuje się konieczność ustalania, kto ma obowiązek złożyć wniosek i wpisać się do BDO. Jest to istotne nie tylko z punktu widzenia realizacji celów prowadzenia tej bazy, ale także jeśli brać pod uwagę potencjalne sankcje dla podmiotu za brak wymaganego wpisu.

Z powodu rosnącej liczby gwałtownych zdarzeń pogodowych samorządy powinny się przygotować na co najmniej kilkuprocentowy wzrost cen za ubezpieczenia mienia. Zwyżek można się też spodziewać w wysokości składki za ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Na szczęście, konsolidując ubezpieczenia jednostek podległych, można zniwelować ich negatywny wpływ na budżet.

Formuła partnerstwa publiczno-prywatnego jest w Polsce znana od ponad 10 lat - tj. od chwili wejścia w życie ustawy z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Analiza inwestycji podejmowanych przez samorządy z partnerami prywatnymi wskazuje jednak, że taki model współpracy wciąż plasuje się na marginesie wszystkich realizowanych inwestycji finansowanych ze środków publicznych.

Obowiązek tonażowego rozliczania się gmin z operatorem świadczącym, na podstawie umowy w sprawie zamówienia publicznego, usługę odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub zagospodarowania odpadów komunalnych, stanowi jedną ze zmian jakie wprowadziła ustawa nowelizująca u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r. (art. 6f ust. 3 i 4 u.c.p.g.). Względem tonażowej formuły rozliczania realizacji wskazanej kategorii usług i problemów jakie mogą powstać w przypadku jej stosowania, wypowiedział się Sąd Okręgowy w Płocku w wyroku z dnia 15 kwietnia 2019 r., I C 2715/17.

Charakterystyczne dla okresu przedświątecznego inicjatywy wprowadzania w gminach zakazów lub ograniczeń w zakresie używania, sprzedaży lub organizowania pokazów z wykorzystaniem wyrobów pirotechnicznych jedynie pozornie znajdują podstawę prawną, wykraczając w rzeczywistości poza kompetencje prawodawcze organów gminy.

Ministerstwo Finansów, jak co roku, przygotowało prognozę na 2020 rok dochodów gmin i miast w Polsce z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Najmniejsza prognoza (bo 490 tys. zł) dotyczy podlaskich Przytuł, a najwięcej dostanie oczywiście Warszawa - ponad 6 mld zł. Do miast i gmin wpłynie więc w 2020 roku blisko 55 mld zł z tytułu udziału w PIT. Gminy (miejskie i wiejskie) otrzymają 38,16 proc. podatku PIT zapłaconego przez swoich mieszkańców, natomiast do powiatów trafi 10,25 proc. Dochody miast na prawach powiatu obejmują zarówno część "gminną", jak i "powiatową".

Wniosek o przyznanie dotacji celowej na wymianę ogrzewania na ekologiczne, może być rozpatrzony pozytywnie, jedynie w przypadku, gdy zamierzenie inwestycyjne, którego dotyczy, zostało ukończone w momencie jego złożenia, a przedmiotowa nieruchomość posiada czynny system ogrzewania oparty o paliwa stałe.

Czy uchwalając akt prawa miejscowego rada gminy może postanowić, że będzie on miał wsteczną moc obowiązującą? Zawarte w projekcie takiej uchwały przepisy wprowadzające przewidują, że „uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) z mocą obowiązująca od dnia 1 stycznia 2019 r.”?

Radni nadal mają problemy z prawidłowym formułowaniem treści uchwał w sprawie zasad usytuowania miejsc sprzedaży alkoholu na terenie gminy. Błędy polegają zarówno na powtarzaniu w ich treści zakazów już sformułowanych w ustawie czy regulowaniu spraw (np. powierzchnia sklepu), do których gminny organ stanowiący nie został upoważniony.

Samorządy często traktują ubezpieczenia jako źródło finansowania bieżących napraw, co może prowadzić do niedoubezpieczenia. O skuteczności ochrony decyduje m.in. metodologia wskazania sumy ubezpieczenia oraz zakres ryzyk objętych polisą.

Za szkody spowodowane przez funkcjonariuszy organów gminy przy wykonywaniu zadań z zakresu administracji rządowej ustawowo zleconych gminom odpowiada Skarb Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c. Takie uzasadnienie sprawy przedstawił Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie z powództwa A.J. przeciwko miastu W. o zapłatę, na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie. Wyrok zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego.

Zdaniem Ministerstwa Środowiska brak jest przepisów zakazujących gminom dopłacania do systemu gospodarowania odpadami. Jednocześnie w ocenie Ministerstwa przepisy regulujące gospodarkę odpadami są jednoznaczne i w sposób precyzyjny określają role, obowiązki ale i prerogatywy poszczególnych uczestników systemu.

Spółka komunalna świadczy usługi publicznego transportu zbiorowego. Ceny biletów oraz zasady korzystania z przejazdów ulgowych i darmowych ustala prezydent miasta. Spółka otrzymuje od miasta na pokrycie strat rekompensatę, która jest ustalana na podstawie wozokilometrów, czyli liczby kilometrów. Spółka nie ma możliwości zidentyfikowania osób korzystających z ulgowych i darmowych przejazdów. Czy rekompensata, którą otrzymuje od miasta, podlega opodatkowaniu VAT?

Prawotwórczy charakter porozumień nie powinien budzić wątpliwości. Przekazanie przez podmiot publiczny swoich zadań, w przypadku, gdy ich realizacji służyć mają np. kompetencje prawodawcze, bez wątpienia skutkuje zmianą właściwości organów na danym obszarze.

Uprawnieni do świadczenia 500 plus mieszkańcy Warszawy nie otrzymali pieniędzy. Czy mieszkańcy Warszawy otrzymają świadczenie? Przypomnijmy, że program „Rodzina 500+” jest realizowany przez samorządy jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Gminy nadal nie radzą sobie z bioodpadami. Tylko w niektórych i to małych gminach można zaleźć kompostowniki.

Podwyższenie opłaty za wyżywienie oraz za pobyt dziecka w gminnym żłobku nie z mocą wsteczną. Radni mogą nadać moc wsteczną uchwale, wyłącznie gdy ma korzystne skutki dla jej adresatów.

Sejm przedstawił w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym stanowisko, wedle którego opodatkowanie stanowiących odrębną nieruchomość garaży wielostanowiskowych w budynkach mieszkalnych wyższą stawką podatku od nieruchomości jest niezgodne z Konstytucją.

Czym jest System Zarządzania Zgodnością (Compliance)? Czy samorządy również powinny się do tego przygotować? Na te i inne pytania odpowiada radca prawny Paweł Ludwiczak.

Odpłatność za wszystkie plastikowe torby, zakaz ryczałtowego rozliczania się z firmami odbierającymi śmieci to tylko niektóre zmiany w ustawie śmieciowej. Co jeszcze się zmieni?

Opodatkowanie VAT transakcji na nieruchomościach dokonywanych przez gminy w praktyce stwarza wiele problemów. Nie zawsze łatwo jest ustalić, czy dana czynność w ogóle podlega opodatkowaniu, a jeżeli tak, to w jaki sposób powinna być opodatkowana.

Przepisy ustawy o samorządzie gminnym upoważniają radę gminy do wydania aktu prawa miejscowego w sprawie określenia zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Delegacja ta jest sformułowana bardzo ogólnie. W praktyce rodzi wiele problemów.

Na gminach ciąży obowiązek stworzenia przyjaznych dla mieszkańców punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. W punktach tych ma być możliwość oddania wszystkiego tego, czego nie można wyrzucić do zwykłych pojemników na odpady.

Awaria oczyszczalni ścieków w Warszawie powinna przypomnieć samorządom oraz przedsiębiorcom o konieczności ubezpieczania się od skutków skażenia środowiska. Zwłaszcza że do podobnego zdarzenia doszło w zeszłym roku w Gdańsku. Mimo że polisy środowiskowe dostępne są od wielu lat, to nie cieszą się popularnością.

Zawodnikowi, który doznał kontuzji w trakcie meczu piłkarskiego zorganizowanego przez Stowarzyszenie oraz Radę Sołecką nie przysługuje roszczenie odszkodowawcze oraz zadośćuczynienie przeciwko Gminie K. Takie stanowisko wyraził w orzeczeniu Sąd Okręgowy w Kielcach w sprawie o sygn. akt II Ca 1752/18. Podstawą wyroku były następujące ustalenia faktyczne.

W dwóch postępowaniach (wartość zamówienia - 50 tys. i 62 tys. euro) w gminie zastosowano krótsze niż 5 dni terminy do złożenia dokumentów i wyjaśnień dotyczących oferty najwyżej ocenionej. Czy działaniem takim naruszono przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych? Dla gminy najistotniejszy był czas i szybkość działania.

Gminy zrealizowała inwestycję, tj. budowę hali sportowej a następnie oddała ją szkole w trwały zarząd. Zdaniem fiskusa, okoliczność ta wystarczyła, aby pozbawić gminę zupełnie prawa do odliczenia podatku VAT.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyniku rozpoznania skargi uznał, iż protokół obrad komisji konkursowej przeprowadzającej konkurs na stanowisko dyrektora jednostki (w tym przypadku – publicznego zakładu opieki) stanowi informację publiczną i jako informacja publiczna podlega ujawnieniu na odpowiedni wniosek.

Samorząd, Gmina

Cztery nowe miasta w Polsce już od 1 stycznia 2020 r.

Podsumowanie 2019 r.: Zadłużenie w samorządach najwyższe w historii

Usługi e-administracji - podsumowanie roku 2019

Nie trzeba naliczać VAT od opłat za miejskie przedszkola i żłobki

Gmina nie zablokuje zwrotu dotacji, wykazując naruszenie rezerwy ogólnej

Czy dodatek stażowy należy się osobie będącej jednocześnie dyrektorem gminnego żłobka i gminnej szkoły

Pomoc dla samorządów w prowadzeniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych już w 2020 r.

„Senior+” 2020 r. w pytaniach i odpowiedziach

Samorządy mogą ubiegać się o dotacje na utworzenie lub wsparcie Dziennych Domów i Klubów dla seniorów do 7 stycznia 2020 r.

Stosowanie przepisów przejściowych do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach według RIO

Opodatkowanie Centralnych Ośrodków Sportu

Interesu prawnego gminy nie tworzy sam fakt bycia jedynym wspólnikiem spółki komunalnej

Zasady dotowania spółek wodnych przez gminy

Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej

Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT

Specjalny zasiłek opiekuńczy 2020 - dla kogo, wysokość, wniosek, dokumenty

Odwołanie dyrektora CUW będącego radnym bez zgody rady gminy i powierzenie jego funkcji nowemu pracownikowi

Koroner w każdej gminie już od 1 stycznia 2021 r.

Niektóre gminy będą mogły dochodzić opłat dodatkowych za parkowanie nawet po upływie 5 lat

Dodatek pielęgnacyjny a zasiłek pielęgnacyjny - różnice

Czy można pochować zmarłego na własnej działce?

Przekazywanie gminie urządzeń wodociągowych na własność

BDO dla Urzędu Gminy?

W 2020 r. mogą wzrosnąć ceny ubezpieczeń mienia dla samorządów

Partnerstwo publiczno-prywatne - realne wykorzystanie formuły współpracy samorządów z przedsiębiorcami

Specyfika rozliczenia tonażowego

Zakazy używania i sprzedaży fajerwerków w gminie

Dochody gmin i miast z PIT w 2020 roku - sprawdź prognozę dla Twojej gminy

Przyznanie dotacji związanej z wymianą ogrzewania na ekologiczne tylko dla inwestycji zakończonej

Wsteczna moc obowiązująca aktu prawa miejscowego

Alkoholowe problemy gminy

Jak samorządy korzystają z ubezpieczeń?

Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za zadania zlecone

Czy gmina może dopłacać do systemu gospodarowania odpadami?

Dotacja gminy do działalności spółki przewozowej jest wolna od VAT

Charakter prawny porozumień międzygminnych

Wypłata 500+ w Warszawie

Problemy gmin z bioodpadami

Podwyższenie opłaty za wyżywienie oraz za pobyt dziecka w gminnym żłobku

Gminy będą zwracać podatek od garaży?

Kto musi wdrażać systemy zarządzania zgodnością?

Nowa ustawa śmieciowa już obowiązuje

Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT

Usługi użyteczności publicznej w uchwale rady gminy

Jak w gminie zorganizować punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych

Ubezpieczenia środowiskowe nie cieszą się popularnością

Gmina nie zapłaci za szkody, których doznał zawodnik w trakcie gminnych zawodów sportowych

Naruszenie minimalnego terminu na żądanie dokumentów i wyjaśnień od najlepszego wykonawcy

Odliczenie VAT od inwestycji w obiekty sportowe

Protokół z obrad komisji konkursowej informacją publiczną