Sąd, Unia Europejska

Dura lex, sed lex - twarde prawo ale prawo. Tak można sparafrazować sytuację, która miała ostatnio miejsce w sądzie. Chodzi o to, że sąd ukarał karą grzywny w wysokości 1000 zł matkę chorych dzieci, która była wezwana na świadka do sądu, bo kobieta nie stawiła się w sądzie. Fakt, przesłała zwolnienie lekarskie, ale problem polegał na tym, że zwolnienie było nie od tego lekarza co trzeba. Z jednej strony sąd jest niezależny i niezawisły i mógł tak zrobić, ale z drugiej strony przepisy są nieprecyzyjne i nie wskazują (w takim przypadku jak ten) od kogo powinno być zwolnienie. W sprawę zaangażował się więc sam Rzecznik Praw Obywatelskich.

Będzie cyfrowe prawo jazdy. Nadchodzą rewolucyjne zmiany w przepisach dla kierowców UE. Utrata prawa jazdy w jednym państwie rozciąga się na całą Unię Europejską. 17-letni kierowcy będą jeździli z opiekunami. Początkujący kierowcy otrzymają wyższe kary za łamanie przepisów. Co jeszcze się zmieni? Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Unia Europejska zachęca do gromadzenia podstawowych zapasów (żywność, leki, woda) na co najmniej 72 godziny w razie sytuacji kryzysowej. Okazuje się bowiem, że według badań Eurobarometru obecnie 50 proc. obywateli UE po trzech dniach pozostałoby bez wody i jedzenia. Co zawiera nowa unijna strategia pod hasłem „Unia Gotowości”?

Miało być tak. Osoba niepełnosprawna otrzymuje świadczenie wspierające w wysokości np. 30 000 zł. Za okres np. 10 miesięcy. Po otrzymaniu tych pieniędzy opiekun osoby niepełnosprawnej oddaje (do MOPS) równoważne 30 000 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Chodziło o to, aby w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego, rodzina osoby niepełnosprawnej (najczęściej stopień znaczny) miała środki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej. Finansować to miało świadczenie pielęgnacyjne, które następnie (jako pewien kredyt społeczny) trzeba zwrócić do MOPS. Taki miał być model rozliczenia między świadczeniem wspierającym a pielęgnacyjnym. W praktyce nie mamy z obu stron po 30 000 zł. Dla 2024 r. za okres 10 miesięcy otrzymywało się 29 880 zł świadczenia pielęgnacyjnego (miesięcznie 2988 zł), a maksymalna wysokość świadczenia wspierającego to za 10 miesięcy 39 180 zł (miesięcznie 3918 zł). W zależności od tempa przyznawania świadczenia wspierającego można było tak rozliczać okresy 5 miesięcy jak i np. 14 miesięcy.

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Wiele osób z niepełnosprawnościami nie jest świadomych co do tego, że często organ postępuje wadliwie w ich sprawie. Organ zamiast wydać decyzję administracyjną o prawie lub braku prawa do świadczenia, wydaje informację o sposobie rozpatrzenia wniosku bez uzasadnienia. To nie jest to samo co decyzja administracyjna, która zawiera ściśle określone elementy. Jednostka powinna mieć gwarancję rozpoznania jej wniosku w formie decyzji, wydawanej w odpowiedniej procedurze, która następnie podlega kontroli. Odnosi się to zwłaszcza do rozstrzygnięć opartych na uznaniu, czy na ocenie nieostrych przesłanek - w stosunku do osób z niepełnosprawnościami.

Pakt o migracji i azylu to nowe przepisy unijne dotyczące migracji i ustanawiające wspólny system azylowy na szczeblu Unii Europejskiej. Przepisy te zostały uchwalone w maju 2024 r., będą stosowane od czerwca i lipca 2026 r. i znajdują się w poniżej wskazanych i omówionych unijnych aktach prawnych.

Ostatnio wiele pisze i czyta się o zasiłku pogrzebowym. Słusznie, bo to ważne, ale trzeba też sięgnąć do podstaw, czyli do opłat związanych z pochówkiem i dalszym utrzymaniem miejsca na cmentarzu. Wyroki, które zapadają w ostatnim czasie mogą wpłynąć na sytuację milionów Polaków. W marcu 2025 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał przełomowy wyrok w zakresie bezprawnych ustaleń cen grobów i płyt, cen usług pogrzebowych i stawek opłat cmentarnych, które to ustalenia były poczynione w gminie.

W artykule przedstawiamy przykład (na konkretnych datach i kwotach) jak sąd oblicza podwyżkę bieżącej emerytury jako korektę wadliwie obniżonej emerytury przez ZUS. Sąd dysponował hipotetycznym wyliczeniem ZUS dokonanym na zlecenie sądu. Kwotę 5.401,12 zł miał ZUS uwzględnić w wyliczeniu emerytur od października 2024 r.

Zazwyczaj w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności sądy z automatu przyjmują, że osoba niepełnosprawna może otrzymać wyższy zachowek. W praktyce osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym nie może trwale wykonywać żadnej pracy. Oznacza to prawo do 2/3 udziału spadkowego, a nie ½. Przy udziale w spadku wynoszącym 240 000 zł osoba niepełnosprawna otrzyma 160 000 zł z zachowku. Dla porównania osoba zdrowa może wygrać w sądzie 120 000 zł. Różnica wynosi 40 000 zł na korzyść osoby niepełnosprawnej.

Prezydent Donald Trump w zeszłym tygodniu zapowiedział wprowadzenie ceł na towary z UE w wysokości 25%. Czekamy aktualnie na wprowadzenie tej groźby w życie, co pozwala nam pochylić się nad ewentualnymi konsekwencjami ich wprowadzenia. Część rynków w UE jest zdefiniowana na eksporcie do USA i warto przyjrzeć się jakie konsekwencje będą miały nałożone taryfy.

Donald Trump, podejmując 24 lutego 2025 r. w Białym Domu Emmanuela Macrona, zasugerował, że USA udzieliły Ukrainie pomocy w wysokości 350 miliardów dolarów. Kwotę tę wymienił w ostatnich dniach kolejny już raz. Po raz pierwszy jednak usłyszał od rozmówcy, a zarazem głowy państwa, że w tych szacunkach rozmija się z prawdą.

Ponad 80% regulacji dotyczących polskich firm powstaje na poziomie unijnym. Brak zaangażowania oznacza, że decyzje zapadają bez udziału polskiego biznesu. Jak skutecznie wpływać na prawo w UE i dlaczego obecność w Brukseli jest kluczowa? Sprawdź, jak Konfederacja Lewiatan wspiera przedsiębiorców w kształtowaniu regulacji sprzyjających rozwojowi polskiej gospodarki.

Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej od kilku dni czeka na biurku prezydenta na podpis. Należy się spodziewać w każdej chwili informacji, że od momentu złożenia podpisu, ustawa wchodzi w życie w ciągu 14 dni.

Nieobecność oznacza brak działania. Brak działania z kolei oznacza brak kosztów i utraconych korzyści. Wszystko to razem oznacza natomiast, że za ten czas nie należą się diety i nie ma w tym zakresie swobody dokonywania ustaleń.

Sposobem na skrócenie czasu oczekiwania na wyrok sądu jest uniknięcie przeprowadzania rozprawy. Sąd wydaje wtedy wyrok w czasie posiedzenia niejawnego (na podstawie dostarczonych przez nas dokumentów). Nie zaszkodzi złożyć wniosek o wydanie wyroku na takim posiedzeniu. Ale prawdziwym warunkiem jest to, aby w pozwie nie było wniosku o wysłuchanie - ten wniosek z automatu zmusza sędziego do przeprowadzenia rozprawy. Brzmi skomplikowanie, ale nie jest takie.

Unijny system EU ETS, fundament europejskiej polityki klimatycznej, osiągnął imponującą redukcję emisji, ale eksperci biją na alarm: bez radykalnych zmian po 2030 roku system może stracić swoją skuteczność. Włączenie technologii pochłaniania CO2 i utworzenie Europejskiego Centralnego Banku Węglowego to rozwiązania, które mogą zrewolucjonizować walkę z kryzysem klimatycznym i pomóc Europie osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku. Jakie decyzje zapadną w najbliższych latach?

Mercosur to kraje Ameryki Południowej zrzeszone w jeden blok gospodarczy. Od ponad 20 lat Mercosur próbuje podpisać umowę z UE o strefie wolnego handlu. Spowoduje to obniżenie ceł i możliwość wejścia na rynek UE ze swoimi towarami. Umowa ta pomoże gospodarkom starej UE, z wyjątkiem Francji, kosztem tych gospodarek, które na tej umowie ucierpią w tym Polski. Na tą chwilę mamy 1,12 miliona osób zatrudnionych w Polskim rolnictwie. Są to kraje które polegają na własnym rolnictwie czy hodowli. Dlatego też Polski rząd nie zgadza się z negocjowaną umową z Mercosur w obszarze rolnictwa.

Sądy uzyskają dostęp do danych z Centralnego rejestru Pieczy Zastępczej. Przed umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej sąd będzie mógł dokonać rezerwacji miejsca za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

Europa (Unia Europejska) jest potężnie niedoinwestowana, a inwestycje są niezbędne, aby ożywić wzrost gospodarczy – powiedział 17 października 2024 r. minister finansów Andrzej Domański na Europejskim Forum Nowych Idei w Sopocie. Jego zdaniem brak wzrostu jest największą bolączką UE, tymczasem dla wielu decydentów UE jest on tylko "produkcją uboczną".

Rząd pracuje nad regulacjami, które umożliwią wnoszenia do sądu pism przez internet - za pośrednictwem kont posiadanych w portalu informacyjnym. Proponowana nowelizacja daje także możliwość sfinansowania przez Skarb Państwa deportacji osób ściganych przez polski wymiar sprawiedliwości.

To wciąż częsta sytuacja. Zapadł przeciwko Tobie wyrok nakazowy e-sądu z Lublina. Nie wiedziałeś, że pozwano Cię za jakąś przeoczoną płatność za telefon czy kablówkę. Komornik wszedł na konto. Co wtedy zrobić? Trzeba złożyć pismo w sądzie informujące, że nie otrzymałaś żadnej informacji o wyroku przeciwko Tobie. Jest krótki termin - 7 dni.

Od wielu lat toczą się spory odnośnie przepisów Unii Europejskiej dotyczących zakazów spędzania regularnego, 45-godzinnego odpoczynku kierowcy w pojeździe. Kiedy - w obecnym stanie prawnym - kierowca może dostać mandat za spędzenie noclegu w kabinie i czy jest zobowiązany przedstawić rachunki za pobyt w hotelu?

ZUS nie ma na podstawie dat prawa do odmowy wypłaty zasiłku pogrzebowego. Np. zdaniem ZUS wykonanie tabliczki w metalu (grawerowanej) już po dacie pogrzebu nie jest objęte zasiłkiem pogrzebowym 4000 zł (w 2025 r. podwyżka do być może nawet 7000 zł). Sąd się z tym nie zgodził i nakazał ZUS-owi dopłacić do zasiłku pogrzebowego.