Renta z tytułu niezdolności do pracy, Emerytura

1 marca 2025 r. wzrosły limity, do których emeryci i renciści mogą dorobić do świadczeń, jakie wypłaca im ZUS. Zarobki uzyskiwane z dodatkowych dochodów nie dotyczą emerytek, które ukończyły 60 lat oraz emerytów, którzy osiągnęli 65 lat.

W dniu 12 lutego 2025 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z interwencją w sprawie specustawy przeliczeniowej, która ma zagwarantować 200 tys. emerytów prawo do 64 tys. zł wyrównania za lata wypłaty zaniżonych emerytur i podwyżki bieżących świadczeń emerytalnych o 1 200 zł. Przyjęcie tej ustawy, ma fundamentalne znaczenie dla tysięcy osób, które – w związku z brakiem publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (sygn. akt SK 140/20), a co za tym idzie – jego niestosowaniem przez ZUS – są zmuszone dochodzić swoich praw przed sądami (które w jednakowych sprawach raz orzekają na korzyść, a raz na niekorzyść emerytów).

Od grudnia 2024 r. limity dorabiania do emerytury i renty zmieniły się na wyższe. Ile emeryt i rencista może dorobić do emerytury i renty od 1 grudnia 2024 roku do końca lutego 2025 r.? Kiedy za dorabianie na emeryturze ZUS pomniejszy, a kiedy zawiesi świadczenie? Ile wynosi kwota maksymalnego zmniejszenia?

Kiedy najlepiej złożyć w ZUS wniosek o emeryturę. Czy styczeń był gorszym na to miesiącem niż luty. Kończyć pracę i przechodzić na emeryturę natychmiast po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego, a może korzystniej jest łączyć emeryturę z dalszą pracą.

Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.

Od 1 marca 2025 r. zostaną zwaloryzowane świadczenia emerytalno-rentowe. Podwyżka dotyczy również progu dochodowego dla świadczenia uzupełniającego, a także limitu dla renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną. Co kwartał zmieniają się również limity dla dorabiających rencistów.

W odpowiedzi na interpelację poselską oraz na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje, że trwają prace analityczne o charakterze prawnym, ekonomicznym i organizacyjnym, mające określić sposób rozwiązania tej kwestii. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej współdziała w tym zakresie z Ministrem Finansów oraz ZUS-em. Ale zdaniem MRPiPS, zniesienie mechanizmu potrącania, wynikającego z art. 25 ust. 1b (którego niekonstytucyjność orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku 4 czerwca 2024 r.), wobec ubezpieczonych z roczników innych niż 1953, wywołałoby taki skutek, że wcześniejsi emeryci korzystaliby ze sztucznej kapitalizacji wartości emerytury powszechnej. W opinii MRPiPS powstałaby wtedy sytuacja, w której im dłużej pobierana byłaby emerytura wcześniejsza, tym wyższa byłaby wysokość emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Taki stan rzeczy kolidowałby – zdaniem MRPiPS - z fundamentalną, ubezpieczeniową zasadą powiązania wysokości świadczenia z wysokością odprowadzonych składek. 

11 lutego br. Prezes GUS ogłosił komunikat, z którego wynikają ostatnie brakujące dane potrzebne do wyliczenia rzeczywistego wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. (tj. komunikat w sprawie realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2024 r. w stosunku do 2023 r.). Wynika z niego, że w tym roku, świadczenia emerytalno-rentowe nie wzrosną nawet o szacowane dotychczas 5,82 proc. W swoim komunikacie – potwierdziło to również MRPiPS.

Wciąż czekamy na informację co do marcowej waloryzacji z w 2025. Wielu pyta: co z emeryturami na 2025 r.? Kiedy najkorzystniej przejść na emeryturę w 2025 r.? To zależy od kilku pochodnych - warto je znać, bo można sporo stracić za wcześnie przechodząc na emeryturę.

Jakie są aktualnie możliwości wsparcia finansowego dla osób w ciężkiej sytuacji zdrowotnej po odmowie przyznania renty chorobowej? Takie zapytanie wpłynęło do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Policjanci od 1 stycznia 2025 r. mają dwa warianty emerytury do wyboru. W zależności od stażu służby mogą obliczać wysokość emerytury jako 60% albo 40% podstawy. Do tego doliczamy procenty za dodatkowe lata służby. W artykule dwa pliki PDF do ściągnięcia i info o policyjnych emeryturach.

Obowiązek płacenia obowiązkowych składek do ZUS, w szczególności emerytalnej ma być uzasadniony zadbaniem o wyższe emerytury w przyszłości. Tymczasem nie ma ani jednego konkretnego dowodu, na taki skutek. Wręcz przeciwnie – prawdziwe intencje w tym zakresie ze strony ZUS i ministra finansów pokazuje ich stosunek do idei emerytur stażowych.

W odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich – minister Maciej Berek poinformował, że Rada Ministrów dostrzega problem poruszony przez Rzecznika (tj. braku możliwości ubiegania się przez 200 tys. emerytów, objętych zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., o ponowne przeliczenie emerytur, spowodowany nieopublikowaniem ww. wyroku TK w Dzienniku Ustaw). W związku z powyższym – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma przygotować projekt ustawy gwarantującej seniorom prawo do świadczeń emerytalnych, zgodnych ze standardem konstytucyjnym. Na jej podstawie – emerytom będzie przysługiwało nawet 64 tys. zł jednorazowego wyrównania i podwyżka emerytury o niemal 1200 zł.

Czy można dostać rentę bez lat pracy? Ile trzeba mieć lat pracy, żeby dostać rentę? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać z ZUS to świadczenie w 2025 r.?

Kto może ubiegać się o emeryturę rolniczą? Sprawdzamy warunki wiekowe, wymagany staż ubezpieczeniowy i sytuacje, w których możliwe jest uzyskanie świadczenia zarówno z KRUS, jak i ZUS. Dowiedz się więcej o emeryturach dla rolników!

Temat likwidacji progów dorabiania do rent dla osób z niepełnosprawnościami powraca od wielu lat. Na czym polega tzw. pułapka rentowa? Czy jest szansa na zmianę przepisów?

Politycy i rząd nie mają wyboru – muszą podwyższyć wiek emerytalny. Politycznie może się to wydawać samobójstwem, ale realnie brak podwyższenia wieku emerytalnego to samobójstwo ekonomiczne. Dlatego cała sztuka polega na tym, by przekonać społeczeństwo, że podniesienie wieku emerytalnego jest w interesie wszystkich.

Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2025 r.? ZUS odpowiada: "To pomoże wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie". Czy w 2025 r. jest konkretny miesiąc, w którym warto przejść na emeryturę? Na co zwracać uwagę przy podejmowaniu decyzji o zakończeniu aktywności zawodowej?

Renta wdowia: dla kogo, limity, gdzie złożyć wniosek. Według danych Zakładu, do ZUS wpłynęło ponad 33,7 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią. Z informacji przesłanych przez ZUS wynika, że najwięcej wniosków złożono w placówkach ZUS.

Tylko niektóre grupy zawodowe mogą korzystać z przywileju, jakim jest wcześniejsza emerytura. Wszystko wskazuje na to, że ich grono w najbliższy czasie się nie powiększy, a uprawnienia nie zostaną przyznane pracownikom, którzy starali się o nie już od jakiegoś czasu.

Aktualnie premię za wiek, czyli świadczenie honorowe otrzymuje 3300 osób, które ukończyły 100 lat - tak wynika zdanych ZUS. Świadczenie honorowe dla tych osób wynosi 6246,13 zł brutto. Od 1 marca 2025 r. świadczenie to będzie teraz corocznie waloryzowane, podobnie jak emerytura i renta.

Dyskusja o wyrównaniu wieku emerytalnego kobiet do mężczyzn była tylko wstępem do poważnych projektów zmian w emeryturach w Polsce. Jest ich tak wiele, że być może warto rozważyć kolejną kompleksową reformę, bo samo podwyższenie wieku emerytalnego czy przywrócenie stażu emerytalnego nie rozwiąże problemu głodowych emerytur.

Renta wdowia to połączenie wypłaty renty rodzinnej z innym świadczeniem (np. emeryturą). Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od początku przyszłego roku. ZUS przygotował ankietę, która umożliwia seniorom sprawdzenie, czy będą mogli pobierać połączone świadczenia.

Dzietność spada, a przyszłe emerytury są zagrożone. Rządzący szukają więc nowych sposobów na zachęcenie Polaków do posiadania potomstwa. W ostatnim czasie w przestrzeni publicznej wspomniano o pomyśle uzależnienia wysokości emerytury od liczby posiadanych dzieci.

W artykule analiza wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2024 r. sygn. akt VI U 528/24 oraz wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 15 października 2024 r. sygn. akt VI U 1016/24 w zakresie przyznanego emerytowi wyrównania. Autor dr Andrzej Hańderek radca prawny.