REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA

Strona główna » Prawo » Tematy » Tematy » Prawa pracownika » Stosunek pracy

Prawa pracownika, Stosunek pracy

Zapisz się na newsletter

Zobacz przykładowy newsletter

Wpisz poprawny e-mail

W upalne dni pracodawca m.in. jest zobowiązany dostarczyć pracownikom zimne napoje, jeśli temperatura na otwartej przestrzeni przekracza 25o C albo 28o C na stanowisku pracy w pomieszczeniu.

W pomieszczeniach pracy powinna być zapewniona wymiana powietrza wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła i wilgotności oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych.

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest dbanie o zdrowie swoich pracowników. Tak sformułowany obowiązek daje pracownikom pewne uprawnienia.

Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Art. 15 kodeksu pracy, wyrażający jedną z podstawowych zasad prawa pracy, nakłada na pracodawcę bezwzględny obowiązek zapewniania pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

REKLAMA

Pracującym w nocy jest pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej ustalonej w układzie zbiorowym, regulaminie pracy czy w obwieszczeniu lub który w okresie rozliczeniowym pracuje w nocy co najmniej przez 1/4 obowiązującego go czasu pracy.

W czasie urlopu bezpłatnego trwa nadal stosunek pracy, zaś pracownik korzysta ze szczególnej ochrony - pracodawca nie może dokonać wypowiedzenia umowy o pracę ani też wypowiedzenia zmieniającego.

Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym może z niego zrezygnować w dwojaki sposób. Po pierwsze na podstawie porozumienia pomiędzy pracodawcą a pracownikiem - jeśli zgodę na taką rezygnację wyrazi pracodawca. Wówczas pracownik może zrezygnować z urlopu w dowolnym czasie.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy urlop wypoczynkowy ma być udzielany w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu.

REKLAMA

Zasadą jest wykorzystanie urlopu w naturze. Przepisy prawa ściśle określają sytuacje, w których pracodawca może wypłacić pracownikowi ekwiwalent za urlop. W momencie ustania stosunku pracy prawo do urlopu w naturze przekształca się w roszczenie o zapłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest zagwarantowanym przez Kodeks pracy podstawowym prawem pracowniczym, którego pracodawca musi przestrzegać. Są jednak dwie sytuacje, kiedy pracownik może takie prawo utracić.

W przypadku udzielania przez pracodawcę urlopu bezpłatnego na okres dłuższy niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć możliwość odwołania pracownika z tego urlopu z ważnych przyczyn.

Urlopy wypoczynkowe udzielane są zgodnie z planem urlopów, ustalanym przez pracodawcę.

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikowi podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy w tym zakresie jest udzielenie pracownikowi czasu wolnego na naukę.

Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

Kwestię ochrony informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika należy rozważać w dwóch płaszczyznach. Informacje te stanowią bowiem dobro osobiste pracownika w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a także dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

W sytuacji, gdy pracownik musi sprawować opiekę nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego zastępujących wynagrodzenie za pracę.

Procesy globalizacyjne doprowadziły do odejścia od umowy o pracę na rzecz niestandardowych form zatrudnienia. Pracodawcy, chcąc ograniczyć koszty osobowe, coraz częściej zatrudniają pracowników na podstawie umowy zlecenia bądź umowy o dzieło. Przyjrzyjmy się bliżej wadom i zaletom tego rodzaju umów.

Pracownik w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę może żądać według swego wyboru odszkodowania bądź przywrócenia do pracy. Podobne roszczenia przysługują mu w razie niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę bez wypowiedzenia.

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest przyznawana ubezpieczonemu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Renta szkoleniowa została uregulowana w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest ona orzekana przez lekarza orzecznika ZUS w sytuacji, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że osoba niezdolna do pracy, po przekwalifikowaniu zawodowym, będzie mogła nadal wykonywać pracę zarobkową.

Przez wypowiedzenie pracodawca może rozwiązać przede wszystkim każdą umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony i na okres próbny. Umowy zwarte na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy podlegają wypowiedzeniu tylko w przypadkach wskazanych w ustawie.

Polecenie wykonania pracy może mieć wpływ na zawarcie kolejnych umów tak na czas określony jak i na nieokreślony.

Pracę w godzinach nadliczbowych stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące normy czasu pracy, oraz ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.

Dyżur to pozostawanie pracownika w dyspozycji pracodawcy poza normalnymi godzinami pracy, w wyznaczonym miejscu i czasie, w stałej gotowości do świadczenia pracy. Wynagrodzenie za dyżur zależy od tego, czy w tym czasie pracownik rzeczywiście wykonywał pracę.

W niektórych sytuacjach strony stosunku pracy mogą być zainteresowane zmianą długości okresu wypowiedzenia. Pracodawca może być zainteresowany skróceniem okresu wypowiedzenia np., jeśli znajduje się w złej sytuacji ekonomicznej lub jeśli chce szybko odsunąć pracownika od ważnych z punktu widzenia pracodawcy informacji.

Jednym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie. Ustawodawca wymienia go w art. 30 kodeksu pracy na pierwszym miejscu, co oznacza, że traktuje ten sposób rozwiązania umowy za najlepszy. Jest on bowiem odzwierciedleniem zgodnej woli stron.

Zgodnie z art. 30 kodeksu pracy jednym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie. Należy zauważyć, że ustawodawca wymienia go w podanym przepisie na pierwszym miejscu, co oznacza, że traktuje ten sposób rozwiązania umowy za najlepszy. Jest on bowiem odzwierciedleniem zgodnej woli stron.

Pracodawca notorycznie łamie przepisy prawa pracy odnośnie warunków pracy, chce złożyć w tej sprawie skargę do Państwowej Inspekcji Pracy, ale obawiam się że pracodawca dowie się że to ja ją złożyłem i zwolni mnie z pracy. Czy mogę zachować anonimowość, czy muszę podać swoje dane osobowe?

Prawo do odprawy gwarantują pracownikowi przepisy Kodeksu pracy oraz Ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Kontrola ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przez podmiot kontrolowany prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz udokumentowanie dokonanych ustaleń.

Często pracownik w obawie przed utratą pracy boi się zgłosić skargę na pracodawcę, który nie przestrzega przepisów prawa do Państwowej Inspekcji Pracy.

Podczas czynności kontrolnych inspektor pracy oraz osoby, obowiązani są do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz przepisów o ochronie informacji niejawnych.

Podstawowe zasady Państwowej Inspekcji Pracy zostały uregulowane w rozdziale 2 Ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Do głównych zadań PIP należy nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, zatrudniania młodocianych i osób niepełnosprawnych.

Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, a w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Kontrolę przeprowadza się w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych. Niekiedy poszczególne czynności kontrolne mogą być wykonywane także w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.

Obowiązkiem pracownika jest świadczenie pracy, zaś pracodawcy wypłata wynagrodzenia. Należy podkreślić, że do wynagrodzenia oprócz płacy zasadniczej za pracę wchodzą określone dodatki.

Dodatki wyrównawcze przy zwolnieniach grupowych przysługują , gdy wypowiedzenie pracownikom dotychczasowych warunków pracy i płacy spowoduje obniżenie ich wynagrodzenia.

Pracodawca może zrekompensować pracownikowi uciążliwość pracy w różnych porach dnia i nocy poprzez wypłacanie dodatku zmianowego.

Urlop bezpłatny jest okresem, w którym pracownik pozostaje w stosunku pracy, ale nie jest zobowiązany do jej świadczenia. Co ważne urlop bezpłatny może być udzielony tylko na wniosek pracownika, w związku z czym pracodawca nie może zmusić pracownika do skorzystania z takiego urlopu.

Umowa na czas określony jest umową terminową co oznacza, że wygasa z upływem terminu, na jaki została zawarta. Kodeksu pracy wprowadza jednak możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy zawartej na czas określony.

Polskie organy, które są uprawnione do wydawania zezwoleń na pracę bądź ich przedłużania, mają prawo do gromadzenia licznych danych na temat cudzoziemców, nawet bardziej szczegółowych niż w jakimkolwiek rejestrze dotyczącym obywateli polskich.

Pracownik, który naruszy swój obowiązek wynikający ze stosunku pracy, może ponieść za to odpowiedzialność przed pracodawcą (porządkową, dyscyplinarną lub materialną). Katalog kar i tryb ich nakładania został ściśle określony w kodeksie pracy. Pracownik, który naruszy swój obowiązek wynikający ze stosunku pracy, może ponieść za to odpowiedzialność przed pracodawcą (porządkową, dyscyplinarną lub materialną). Katalog kar i tryb ich nakładania został ściśle określony w kodeksie pracy.

Wojewoda może odmówić wydania zezwolenia na pracę, jeżeli stwierdzi określone prawem braki formalne, których zaistnienie czyni wydanie zezwolenia niemożliwym lub sprzecznym z prawem.

Państwo powinno prowadzić efektywną politykę mającą na celu zmniejszenie bezrobocia. Przede wszystkim należy zadbać o aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia i dlatego ustawodawca wspiera finansowo tych, którzy zamierzają założyć własną firmę.

Praca na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy obciąża narząd wzroku pracownika oraz ma niekorzystny wpływ na pozycję ciała pracownika, a w szczególności na jego układ mięśniowo-szkieletowy.

Tylko pracownik, który został powołany na stanowisko w wyniku konkursu, ma prawo rozwiązać stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą przy zachowaniu skróconego okresu wypowiedzenia.

Od momentu gdy Polska stała się członkiem Unii Europejskiej tj. od 1 maja 2004 r. podjęcie pracy za granicą nie jest już takie skomplikowane i nie wymaga posiadania specjalnego zezwolenia ponieważ wiele państw otworzyło swoje rynki pracy na polskich obywateli.

Stosunek pracy najczęściej nawiązuje się poprzez podpisanie umowy o pracę między pracodawcą a pracownikiem. Możliwe są jednak także inne podstawy jego powstania.

Stosunek pracy na podstawie powołania podlega w zasadzie przepisom, które regulują umowny stosunek pracy, czyli taki który powstał na podstawie umowy o pracę. Z pewnymi jednak wyjątkami.

Zgodnie z konstrukcją prawną odwołania równoznacznego z wypowiedzeniem umownego stosunku pracy pracownik może zostać pozbawiony stanowiska wcześniej niż upłynie okres wypowiedzenia.

851 - 900 z 1 044 artykułów

1

...

16 17 18 19 20 21

REKLAMA