Nowościami zaproponowanymi w projekcie są definicje urzędu konsularnego, urzędnika i pracownika konsularnego, uregulowanie zakresu pomocy konsularnej oraz warunków, jakie musi spełniać kandydat na urzędnika konsularnego. Projekt przewiduje także możliwość upoważnienia niektórych konsulów honorowych do wykonywania nieskomplikowanych czynności notarialnych. Według wiceministra spraw zagranicznych projektowana ustawa uwypukla rolę interwencyjną konsula w sytuacjach stosunkowo nowych - zagrożeń dla turystów oraz dyskryminacji polskich emigrantów.