Tematy - Prawo - Orzecznictwo SN - INFOR.PL

Uczestnictwo w otwartych funduszach emerytalnych jest obowiązkowe, a obowiązek ten jest zgodny z konstytucją - tak orzekł Sąd Najwyższy.

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy stanowi podstawowy sposób zmiany treści stosunku pracy przez jednostronne oświadczenie pracodawcy.

Często przedsiębiorstwa i instytucje oprócz głównego zakładu pracy posiadają także wiele jednostek organizacyjnych - oddziałów, filii. Pracodawca może przenieść pracownika z jednego oddziału do drugiego.

Jeden z naszych pracowników zwrócił się do nas o wypłatę wynagrodzenia z tytułu pracy w nadgodzinach, przedstawiając nam wykaz tych nadgodzin i uzasadniając to faktem, że jego bezpośredni przełożony wiedział, że pracuje on w godzinach nadliczbowych. Przełożony pracownika twierdzi, że wiedział o fakcie pracy po godzinach, ale pracy tej nie zlecał pracownikowi. Czy w tej sytuacji powinniśmy wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za nadgodziny?

Zachowanie w tajemnicy wysokości zarobków poszczególnych pracowników to przede wszystkim obowiązek pracodawcy, w pewnych sytuacjach obowiązek ten można rozszerzyć także na pracowników.

Obowiązkiem pracodawcy jest ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Nie oznacza to jednak, że pracownik może domagać się organizacji i finansowania kształcenia.

Zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy i po jego ustaniu ma za zadanie chronić pracodawcę przed działaniami pracownika, które mogłyby narazić go na szkodę.

Stwierdzenie stanu nietrzeźwości pracownika w czasie pracy stanowi uzasadnioną przyczynę rozwiązania z nim umowy o pracę i to nie tylko za wypowiedzeniem, ale i w trybie natychmiastowym z winy tego pracownika.

Jedną z wad postępowań sądowych jest ich długotrwałość i przewlekłość. Ustawodawca, chcąc wyeliminować ten stan, stworzył pewne mechanizmy, które mają na celu przyspieszenie postępowania.

• pakiet socjalny - umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej• pakiet socjalny - źródło prawa pracy• korzyści z zawarcia pakietu socjalnegoPrzepisami prawa pracy są określające prawa i obowiązki stron stosunku pracy przepisy powszechnie obowiązującego prawa, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych porozumień zbiorowych opartych na ustawie (art. 9 k.p.).

Osoba, której pracownik wyrządził szkodę, może żądać jej naprawienia wyłącznie od jego pracodawcy. Pracownik będzie zobowiązany do zapłaty odszkodowania poszkodowanemu tylko wówczas, gdy spowodował szkodę z winy umyślnej, gdy nie ma ona związku z wykonywaniem przez niego pracy oraz gdy pracodawca jest niewypłacalny.

Zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę jest każde porozumienie, które ma cechy charakterystyczne dla umowy o pracę - niezależnie od tego, jak taką umowę strony nazwały i jaka była ich wola przy jej zawieraniu.

Składnik wynagrodzenia za pracę nie może być uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, chociażby pracodawca składnika tego nie wypłacił, jeśli przepisy jednoznacznie wskazują, że w okresie pobierania zasiłku chorobowego pracownik zachowuje do niego prawo.

Niejednolite orzecznictwo Sądu Najwyższego w zakresie możliwości wypowiedzenia nauczycielom mianowanym stosunku pracy w czasie urlopu dla poratowania zdrowia wzbudza wątpliwości dotyczące zwalniania tych nauczycieli w czasie takiego urlopu. Brak możliwości wypowiedzenia nauczycielom mianowanym przebywającym na urlopie zdrowotnym stosunku pracy może, szczególnie w przypadku likwidacji części szkoły, stwarzać duże problemy dyrektorom szkół, którzy muszą w takim przypadku dokonać zwolnień pracowników.

Nasz pracownik przechodzi na emeryturę. Niebawem zatrudnimy go ponownie, ale tylko na 1/2 etatu. Pracownik poinformował nas, że w związku z tym, że będzie dalej u nas pracował, chce się zrzec odprawy emerytalnej. Czy jeżeli odbierzemy od pracownika takie oświadczenie na piśmie, to możemy niewypłacać mu odprawy?

Wniosek o udzielenie urlopu na żądanie powinien być zgłoszony najpóźniej do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy.

Pracownikowi zwalnianemu z pracy za wypowiedzeniem należy udowodnić zawinione naruszenie obowiązków. Utrata zaufania może być przyczyną wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.

Ekwiwalent pieniężny jest świadczeniem przysługującym pracownikowi w razie rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę i niewykorzystania w naturze należnego urlopu wypoczynkowego. Prawo do ekwiwalentu powstaje w dniu rozwiązania umowy.

Niezdolność do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia nie jest wystarczającą przesłanką nabycia prawa do renty, jeżeli wiek, poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowania, że mimo upośledzenia sprawności organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym samym zawodzie albo po przekwalifikowaniu.

Opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku. Sąd nie może - wbrew opinii biegłych - oprzeć ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu.

Pojęcie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę stanowiącej przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 18 ust. 4 pkt 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn.zm.) nie jest - w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy - równoznaczne z „wysokością minimalnego wynagrodzenia” określoną w art. 8 ust. 1 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 z późn.zm.), wobec czego pracownik zarabiający poniżej „kwoty minimalnego wynagrodzenia” i jednocześnie prowadzący działalność pozarolniczą podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu prowadzenia tej działalności.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega ubezpieczeniu chorobowemu na zasadzie dobrowolności, a objęcie tym ubezpieczeniem realizuje się poprzez zgłoszenie stosownego wniosku (art. 11 ust. 2 i art. 36 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Nie oznacza to jednak, że przedmiotowy wniosek, a konkretnie zawarte w nim oświadczenie o zgłoszeniu do ubezpieczenia chorobowego, stanowi czynność prawną (zdarzenie prawne) rodzącą i kreującą stosunek cywilnoprawny.

Dążenie do uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego jako cel podjęcia zatrudnienia nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, jeżeli umowa o pracę jest faktycznie realizowana.

Żeby stwierdzić, że porozumienie między związkami a pracodawcą jest niezgodne z kodeksem pracy i niekorzystne dla pracowników, trzeba wskazać konkretne przepisy, które zostały naruszone.

Firma może wypowiedzieć umowę o pracę z powodu utraty zaufania do pracownika, jeśli wszczęto wobec niego postępowanie karne. Jest to uzasadnione, nawet jeśli później pracownika uniewinniono.

Pracodawca jest zobowiązany konsultować zamiar rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z organizacjami związkowymi. Pod warunkiem jednak, że pracownik zatrudniony na podstawie tej umowy korzysta z ich ochrony.

ZUS nie może potrącić z renty przyznanej wyrokiem sądowym i wypłaconej wstecz kwot, które świadczeniobiorca zarobił, pracując w czasie trwania procesu.

Pracowników, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, obejmuje zakaz wypowiedzenia umowy o pracę. Powstaje pytanie, jak pracodawca może zmienić warunki pracy i płacy takich pracowników.

Zła sytuacja finansowa firmy często prowadzi do likwidacji stanowiska pracy. Pracodawca może wówczas wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę albo dokonać zmiany warunków pracy lub płacy za jego zgodą.

Gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa bądź taka organizacja funkcjonuje, ale nie reprezentuje interesów pracownicy, dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w okresie ciąży pracownicy - art. 177 § 1 k.p. (uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 2008 r., II PZP 2/08).

Związek zawodowy ma prawo chronić pracownika przed zwolnieniem. Nie wolno mu jednak, stosując tę ochronę, nadużywać wolności związkowej.

Z faktu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i możliwości korzystania z określonych świadczeń nie można wyciągać wniosku, że taki stosunek prawny może być uznany za równoważny do stosunku pracy, służby czy innego zaliczanego do wysługi lat.

Pracownicy odchodzący na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy mają prawo do otrzymania odprawy pieniężnej od swoich pracodawców. Odprawa ta korzysta z ochrony takiej jak wynagrodzenie.

14 marca 2008 r. pracodawca wypłacił pracownikom premie regulaminowe za IV kwartał 2007 r. w wysokości 1,5 tys. zł. Jestem jednym z najlepszych sprzedawców w naszej firmie. Jednak ku mojemu zaskoczeniu nie otrzymałem należnej mi gratyfikacji. Po moim proteście pracodawca poinformował mnie, że wyniki mojej pracy są zbyt słabe i premia mi się nie należy. Tymczasem inny pracownik, który osiągnął o wiele niższe ode mnie wyniki sprzedaży, dostał pieniądze. Czy postępowanie pracodawcy jest zgodnie z prawem?

Odmowa wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenia lub zaświadczenia o treści żądanej przez osobę ubiegającą się o nie w przedmiocie zalegania z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie do sądu właściwego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (art. 4778 § 1 k.p.c.) (uchwała Sądu Najwyższego z 19 lutego 2008 r., II UZP 8/07).

Dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy nie ma znaczenia wina lub bezprawne działanie pracodawcy. Ważne jest natomiast to, by zdarzenie, które spowodowało wypadek, było nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną i miało związek z pracą.

Pracownik obsługi był zatrudniony na czas nieokreślony i rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron 10 października 2007 r. W okresach od 11 do 30 czerwca 2007 r. i od 18 lipca do 10 października 2007 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Czy należy mu się dodatkowe wynagrodzenie roczne?

Wskazanie innej niż pierwotna przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę, w sytuacji gdy pierwotna przyczyna jest niekonkretna lub nierzeczywista, nie powoduje konwalidowania (poprawy) wadliwego oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 2007 r., I PK 116/07).

Osoba prowadząca działalność na własny rachunek na terytorium Polski i będąca równocześnie pracownikiem najemnym na terytorium innego państwa UE podlega, co do zasady, tylko ustawodawstwu innego państwa UE - czyli nie podlega polskim przepisom (wyrok Sądu Najwyższego z 23 sierpnia 2007 r., I UK 68/07).

Często pojawiają się wątpliwości dotyczące praktycznych możliwości rozwiązania umowy o pracę z członkiem zarządu spółki z o.o. lub spółki akcyjnej. W razie jego odwołania z władz spółki uprawniony do rozwiązania z nim umowy jest zarząd. W wyjątkowej sytuacji może tego dokonać również rada nadzorcza.

Odpowiednia renta wyrównawcza to taka, która rekompensuje faktyczną utratę możliwości zarobkowych poszkodowanego.

Pracownik jest zatrudniony u dwóch pracodawców. Właśnie osiągnął wiek emerytalny i postanowił przejść na emeryturę. Czy może liczyć na należną mu odprawę emerytalną od każdego z pracodawców?

31 marca 2008 r. mija termin wypłat dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników sfery budżetowej. W praktyce wielu pracodawców ma problemy z wypłatą tych świadczeń. Komplikacje pojawiają się przy ustalaniu uprawnień do trzynastek, ale także liczeniu podstawy ich wymiaru.

Droga sądowa jest dopuszczalna w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych o przekazanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych części składki na ubezpieczenie emerytalne do otwartego funduszu emerytalnego.

Pracownik musi powiadomić pracodawcę o zamiarze kontynuacji stosunku pracy. Gotowość do pracy może zgłosić pisemnie, ustnie lub telefonicznie.

Osoba, która wygrała konkurs na stanowisko kierownicze w Służbie Cywilnej, nie może być zatrudniona na okres krótszy niż trzy miesiące.

Mamy wątpliwości co do zgodności z prawem klauzuli poręczenia składanej przez pracowników poręczających pożyczki mieszkaniowe zaciągane z funduszu socjalnego. Czy ma moc prawną składane przez nich oświadczenie o zgodzie na potrącanie z ich pensji rat pożyczki w razie zaprzestania spłaty przez pożyczkobiorcę? Nasze wątpliwości wynikły z obowiązującego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który za nieważne uznaje wyrażenie przez pracownika zgody na potrącenie ewentualnego długu przyszłego o niewiadomej wysokości.

Przepisy kodeksu pracy ograniczają wysokość odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jednakże pracownicy mogą dochodzić wyższego odszkodowania przed sądem pracy na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Ocena tego, czy nastąpiła pozorna likwidacja stanowiska pracy, wymaga porównania warunków zatrudnienia na nowym stanowisku z warunkami na stanowisku zlikwidowanym.

Wypowiedzenie umowy o pracę uważa się za dokonane, gdy zostało doręczone pracownikowi w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią. Odmowa jego przyjęcia nie ma wpływu na jego skuteczność. Po upływie okresu wypowiedzenia umowa i tak ulegnie rozwiązaniu.

Orzecznictwo SN

II filar-obowiązkowy

Kiedy konieczne jest wypowiedzenie zmieniające

Przeniesienie pracownika do innego oddziału

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Wysokość wynagrodzenia tajemnicą służbową

Kwalifikacje pracowników

Wynagrodzenie za zakaz konkurencji

Alkohol w miejscu pracy

Postępowanie wyjaśniające w sporach pracowniczych

Charakter prawny pakietu socjalnego

Za szkodę wyrządzoną innej osobie przez pracownika odpowiada pracodawca

Nazwa zawartej umowy ma drugorzędne znaczenie

Nie wszystkie składniki pensji mają wpływ na wysokość zasiłku

Urlopi dla poratowania zdrowia

Zrzeczenie się odprawy emerytalnej

Pracodawca nie zawsze musi udzielić urlopu na żądanie

Utrata zaufania przyczyną wypowiedzenia

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Wnioskodawca nie otrzyma renty, jeśli możliwe jest przekwalifikowanie

Sąd nie może przyznać prawa do renty wbrew opinii biegłych

Składki pracownika prowadzącego jednocześnie działalność pozarolniczą

ZUS musi respektować zgodną z prawem podstawę wymiaru składek

Osoba, która zawarła fikcyjną umowę, nie podlega ubezpieczeniom

Firma nie zawsze płaci za nadgodziny

Firma może zwolnić pracownika, wobec którego toczy się postępowanie karne

Konsultacja wypowiedzenia umowy o pracę ze związkiem zawodowym nie zawsze jest konieczna

Można obniżyć rentę dopiero po ustaleniu do niej prawa

Kiedy można wypowiedzieć warunki pracy i płacy osobie w wieku przedemerytalnym

Likwidacja stanowiska pracy musi być prawdziwa

Zwolnienie dyscyplinarne kobiety w ciąży

Firma ma prawo zwolnić społecznego inspektora pracy

Opłacanie składek na ubezpieczenie to za mało

Zakaz zrzeczenia się odprawy emerytanej

Czy pracodawca może odmówić wypłaty premii regulaminowej

Odmowa wystawienia zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami ZUS

Uznanie zdarzenia za wypadek

Jak liczyć okres uprawniający do trzynastki

Czy można poprawić wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę przez wskazanie innej przyczyny tego wypowiedzenia

Czy osoba zatrudniona w innym państwie Unii może podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym

Rada nadzorcza może skutecznie rozwiązać umowę z członkiem zarządu spółki

Nie można dowolnie obliczać renty wyrównawczej

Czy pracownik może otrzymać dwie odprawy emerytalne

Nie każdy ma prawo do otrzymania trzynastki

Ubezpieczony może dochodzić od ZUS przekazania składek do OFE

O powrocie do pracy trzeba powiadomić pracodawcę

Dyrektor na dłużej niż trzy miesiące

Zgoda żyranta na potrącenie długu z jego wynagrodzenia za pracę

Odszkodowanie za bezpodstawne rozwiązanie umowy o pracę

Likwidacja stanowiska pracy nie może być fikcyjna

Przesłane faksem wypowiedzenie umowy jest skuteczne