Tematy - Prawo - Obowiązki pracodawcy, Prawa pracownika - INFOR.PL

Państwowa Inspekcja Pracy to organ powołany do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. Jakie zadania wykonuje PIP?

Pracodawca powinien zapewnić okulary korygujące wzrok pracownikom pracującym przy monitorach ekranowych (dotyczy to również laptopów). Obowiązek zapewnienia okularów korekcyjnych dotyczy tylko pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Pracodawca musi zapewnić każdemu pracownikowi minimalne nieprzerwane okresy odpoczynku. Dotyczy to odpoczynku dobowego (powinien być zachowany co najmniej 11-godzinny) i tygodniowego (łącznie z odpoczynkiem dobowym 35 godzin tygodniowo).

Senat poparł ograniczenie do 50 proc. ulg we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, co ma zapewnić stabilność funkcjonowania PFRON. Wymiar kar dla pracodawców, którzy źle wyliczą kwotę wpłaty na PFRON ma wynosić trzykrotność różnicy między tym, co należało się funduszowi, a co do niego nie wpłynęło, jednak nie więcej niż 30 proc. należnej ulgi.

Na umowach cywilnoprawnych, czyli zatrudnionych na umowy-zlecenia i umowy o dzieło, pracuje obecnie 2 mln osób. Szacuje się, że 15 proc. z tych osób powinno mieć etat.

Pracodawca może ponieść odpowiedzialność, jeżeli nie zapewnia pracownikom warunków bhp przy wykonywaniu pracy. Ponadto może ponieść odpowiedzialność za niezapewnienie warunków bhp osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pracodawca ma obowiązek zagwarantowania pracownikom nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz tygodniowego. Naruszenie przepisów o odpoczynkach dobowych oraz tygodniowych stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym i jest zagrożone karą grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł.

Młodocianych, którzy nie posiadają kwalifikacji zawodowych, można zatrudniać w celu przygotowania zawodowego. Stosunki pracy młodocianych zatrudnianych w celu przygotowania zawodowego podlegają szczególnej ochronie.

Ochrona pracy kobiet może przejawiać się w kilku aspektach: w ochronie kobiet w ciąży, pracownic korzystających z uprawnień związanych z rodzicielstwem czy zakazie zatrudniania na stanowiskach wzbronionych kobietom pracownicom w ciąży. Pracownicy w ciąży nie można wypowiedzieć ani rozwiązać z nią umowy o pracę. Dopuszczalne jest to tylko wówczas, gdy następuje z przyczyn przez nią zawinionych i zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę oraz jeżeli pracownica była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na okres próbny nieprzekraczający 1 miesiąca.

Pracodawca ma obowiązek informowania pracowników o istniejącym na danym stanowisku ryzyku zawodowym łączącym się z wykonywaną pracą oraz o ustalonych procedurach i zasadach ochrony przed zagrożeniami. W tym celu ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną przez pracownika pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko.

Podstawowe obowiązki pracodawcy wskazuje Kodeks pracy. Obowiązki pracodawcy mogą być związane z nawiązaniem stosunku pracy (zawarcie z pracownikiem umowy o pracę, skierowanie na szkolenie bhp), trwaniem stosunku pracy (organizowanie pracy i zapewnianie odpoczynków) bądź jego zakończeniem (wydanie świadectwa pracy).

Umowa o pracę jest nieważna wtedy kiedy nie ma określonych stron umowy oraz brak jest określenia rodzaju pełnionej pracy. Ponadto pamiętać należy, że umowa o pracę musi być pisemna. Za niepotwierdzenie na piśmie zawartej z pracownikiem umowy pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł.

Dopuszczalne jest zatrudnianie osób niepełnosprawnych na podstawie umów o pracę. Pracodawca, który zatrudnia pracowników niepełnosprawnych, powinien zapewnić im dodatkowe uprawnienia, które przysługują jedynie takim pracownikom.

Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na jego uporczywym i długotrwałym nękaniu bądź zastraszaniu, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu: poniżenie lub ośmieszenie, izolowanie lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników (art. 943 § 2 k.p.). Pracodawca powinien przeciwdziałać mobbingowi w pracy.

Harmonogram czasu pracy określa indywidualny rozkład czasu pracy konkretnego pracownika lub poszczególnych grup pracowników w ustalonym dla nich okresie rozliczeniowym. Kiedy pracodawca ma obowiązek sporządzać harmonogram czasu pracy oraz co musi się w nim znaleźć?

Z wynagrodzenia pracownika może być prowadzona zarówno egzekucja administracyjna, jak i komornicza. Organ egzekucyjny wysyła do pracodawcy osoby zadłużonej i do dłużnika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia. W związku z prowadzeniem egzekucji na pracodawcy spoczywa szereg obowiązków. Za ich niewypełnienie grozi kara grzywny do 2 tys. zł.

Zaległych urlopów wypoczynkowych za 2014 r. należy udzielać pracownikom najpóźniej do 30 września. Pracodawca może zobowiązać pracownika do wykorzystania zaległych dni wolnych, bowiem Kodeks pracy nie określa możliwości wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane dni wolne.

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zakaz wszelkiej dyskryminacji. Zabroniona jest dyskryminacja w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Podnoszenie kwalifikacji pracownik może odbywać za zgodą pracodawcy lub z jego inicjatywy. Pracownikom podnoszącym swoje kwalifikacje przysługuje płatny urlop szkoleniowy oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy na czas szkoleń.

Dni wolne od pracy to dni, w których pracownik nie świadczy pracy. Przepisy prawa pracy wyróżniają następujące rodzaje dni wolnych od pracy, m.in. niedziela, święto, dzień wolny za święto. Ponadto Kodeks pracy ściśle określa kiedy pracownik może pracować w niedziele i święta.

Pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę drogą mailową. Jednocześnie w treści wypowiedzenia, pracodawca zwolnił pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie 3 miesięcznego wypowiedzenia. Czy za czas nieświadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, pracownik otrzyma wynagrodzenie?

Zaległy urlop wypoczynkowy jest urlopem wypoczynkowym niewykorzystanym przez pracownika w poprzednim roku kalendarzowym. Niewykorzystanie przez pracownika przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo może być uzasadnione wieloma przyczynami. Kodeks pracy wyraźnie wskazuje sytuacje, których wystąpienie uzasadnia przesunięcie termin urlopu wypoczynkowego na inny termin. Czy zaległy urlop wypoczynkowy musi być udzielony do 30 września?

Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie swoich pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, pracodawca powinien przeprowadzić szkolenie bhp.

Zakład pracy, w którym występują czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia pracowników, powinien w szczególny sposób chronić swoich pracowników, m.in. poprzez dokonywanie pomiarów w środowisku pracy, eliminować zagrożenie a także kierować na okresowe badania lekarskie.

W przypadku stwierdzenia u pracownika objawów choroby zawodowej, pracodawca powinien go przenieść do innej pracy, w której nie występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych wywołujących te objawy. Jakie jeszcze inne obowiązki spoczywają na pracodawcy w przypadku rozpoznania u pracownika choroby zawodowej?

Minimalne wynagrodzenie pracownika, zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, od 1 stycznia 2016 r. nie może być niższe niż 1850 zł brutto - poinformowało Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Oznacza to wzrost płacy minimalnej o 100 zł wobec 2015 r.

Pracodawca ma obowiązek prowadzić akta osobowe każdego pracownika. Są one zbiorem dokumentów dotyczących nawiązania, przebiegu i zakończenia stosunku pracy. Jak prawidłowo prowadzić akta osobowe pracowników?

Zadaniowy system czasu pracy polega na wykonywaniu zadań ustalonych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Zadania powinny być wyznaczone tak, by nie przekraczały norm wynoszących 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy. Czy pracodawca ma obowiązek prowadzić ewidencję czasu pracy?

Objęcie szerszą ochroną prawną osób zatrudnionych - nie tylko pracowników, ale również wykonujących prace zarobkowe (np. na podstawie umowy zlecenia) nie jest konieczne. Obecne rozwiązania są wystarczające i pozwalają właściwym organom kontroli i nadzoru stosować wiele sankcji w przypadku nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy - uważa Konfederacja Lewiatan oceniając poselski projekt zmian w kodeksach: karnym i pracy.

Szersza ochrona praw pracowników, m.in. przez zapis w kodeksie karnym , że kto narusza prawa „osoby wykonującej pracę zarobkową" wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2, zdaniem ekspertów z Konfederacji Lewiatan jest niepotrzebna, gdyż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym interesy pracownika są dostatecznie chronione.

Większość pracodawców i pracowników nie zdaje sobie sprawy z tego, że ma do czynienia z nanomateriałami. Ze względu na ich mikroskopijne rozmiary nie ma możliwości natychmiastowej ich identyfikacji np. wzrokowej czy zapachowej. Tymczasem jednym z powszechnie występujących źródeł niezamierzonej emisji nanocząsteczek są biurowe urządzenia laserowe, kopiarki faksy drukarki itp. urządzenia.

Obecnie urlop wychowawczy może trwać nawet 36 miesięcy. Taki urlop przysługuje rodzicom dziecka do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Jeden z rodziców może maksymalnie wykorzystać 35 miesięcy urlopu wychowawczego, ponieważ jeden miesiąc jest zagwarantowany dla drugiego rodzica.

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego za poprzedni rok najpóźniej do 30 września. Nieudzielenie zaległego urlopu w tym terminie grozi pracodawcy grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł.

Kontrole przestrzegania przepisów prawa pracy w okresach przedświątecznych oraz respektowania zakazu pracy w święto przeprowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy w 2014 r. nie wykazały znaczących naruszeń prawa w sklepach wielkopowierzchniowych, w przeciwieństwie do mniejszych placówek handlowych.

Pracodawcy, którzy w 2015 r. obowiązkowo utworzyli zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, powinni przekazać do końca września na wyodrębniony rachunek funduszu pozostałą część równowartości odpisu podstawowego i odpisy fakultatywne, jeżeli do 31 maja br. przekazali co najmniej 75% odpisu podstawowego. Tego obowiązku nie mają pracodawcy, którzy w terminie wpłaty I raty przekazali 100% odpisu na fundusz.

Niejednokrotnie nie mamy możliwości pójścia na urlop wypoczynkowego wtedy, kiedy nam to odpowiada. Często także nawał obowiązków służbowych lub trudna sytuacja firmy nie pozwalają na wykorzystanie należnego urlop w terminie, jaki nakazuje Kodeks pracy. Warto mieć jednak świadomość, że niewykorzystany urlop wypoczynkowy nie przepada, i że możemy, a nawet powinniśmy, wykorzystać go jak najszybciej.

Niestety, od jakiegoś czasu obserwujemy duże luki w wiedzy osób zajmujących się kadrami. Problemem okazuje się nie tylko rozwiązanie skomplikowanych zagadnień kadrowych i płacowych. Jeden z potocznie znanych tematów – urlop wypoczynkowy – staje się dla takich osób wyzwaniem. Zatem żeby rozwiać wszelkie wątpliwości – poniżej najważniejsze informacje o urlopach wypoczynkowych.

Zgodnie z polskim prawem pracodawca nie może nakładać na pracownika obowiązku bycia w stałym kontakcie z firmą w czasie urlopu. W związku z tym pracownik nie ma obowiązku zabierania na wakacyjny wyjazd telefonu służbowego ani odpowiadania na SMS-y czy e-maile od pracodawcy.

Maksymalna temperatura w pracy nie została określona przepisami prawa pracy. Przyjmuje się, że dla pracy w biurze to 30°C, a dla ciężkiej pracy fizycznej 28°C. Przepisy bhp regulują jednak temperaturę minimalną oraz obowiązek zapewniania pracownikom przez pracodawców zimnych napojów w upalne dni.

Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo sprawdzić przestrzeganie przepisów BHP oraz legalność zatrudnienia nie tylko u pracodawców. A to oznacza, że uważać musi też przedsiębiorca, który nie ma zarejestrowanych pracowników, a który posiłkuje się dodatkowymi rękoma do pracy na czarno. Inspekcja może zweryfikować stan zatrudnienia bez zapowiedzi.

Pracodawcę przy wyborze pracowników do zwolnienia ograniczają pewne reguły. Przede wszystkim nie może naruszyć zasady niedyskryminacji w zatrudnieniu. Powinien stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników i wyników ich pracy oraz doboru ich do zwolnienia. Jeśli pracodawca planuje zwolnienia grupowe, musi określić kryteria, którymi będzie kierował się, dobierając pracowników do zwolnienia.

Do Sejmu trafił projekt nowelizacji trzech ustaw - Kodeksu karnego, Kodeku pracy oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Warunkiem rozpoczęcia pracy przez pracownika będzie uprzednie podpisanie przez niego umowy o pracę. Nowe przepisy mają na celu wyeliminować zjawisko zatrudniania pracowników „na czarno”, które jest w Polsce nagminne.

Jeśli pracodawca zatrudnia pracowników na podstawie umowy o prace, powinien zawrzeć w tym dokumencie elementy wymagane przepisami prawa pracy. Sprawdź, co musi znajdować się w umowie o pracę.

Zgodnie z polskim prawem pracy za święto ustawowo wolne od pracy wypadające w sobotę pracodawca musi oddać pracownikowi inny dzień wolny od pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik nie zdąży wykorzystać tego dnia wolnego przed rozwiązaniem umowy o pracę? W najbliższym czasie w sobotę wypada Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - 15 sierpnia.

Praca w trakcie upałów może być szczególnie wykańczająca. Podstawą są zimne napoje. Pracodawca w czasie upałów powinien zagwarantować swoim pracownikom bezpłatną dostawę zimnych napojów, jeżeli temperatura powietrza przekracza 28 stopni Celsjusza. Natomiast osobom pracującym na otwartej przestrzeni napoje przysługują przy temperaturze 25 stopni C.

Outsourcing pracowniczy staje się coraz bardziej popularny. To sposób na oszczędności dla pracodawcy, ale należy uważać na oszustów. Warto dokładnie przejrzeć umowę przed jej podpisaniem.

Sprawdź przez internet, czy pracodawca płaci składki ZUS. Może to robić regularnie poprzez Platformę Usług Elektronicznych. Osoby, które nie mają założonego konta na PUE, otrzymają informacje o stanie konta ubezpieczonego listownie.

Konsekwencją badania lekarskiego może być wydanie przez lekarza zaświadczenia o zdolności do pracy z przeciwwskazaniami zdrowotnymi np. do pracy w nocy. Co w sytuacji, gdy pracodawca nie ma możliwości zapewnić pracownikowi innej pracy? Czy może rozwiązać umowę o pracę?

Urlop wypoczynkowy w zależności od stażu pracy przysługuje w wymiarze 20 bądź 26 dni w roku kalendarzowym. Jedna cześć urlopu powinna trwać nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych. Czy pracodawcy przestrzegają przepisu dotyczącego 2-tygodniowego urlopu?

Wypłata wynagrodzenia to jeden z podstawowych obowiązków pracodawcy. W jakim terminie pracodawca powinien przekazać wynagrodzenie pracownikowi? Czy w przypadku zwłoki w wypłacie wynagrodzenia pracownikowi przysługują odsetki? Jakie sankcje mogą zostać nałożone na pracodawcę w związku z naruszeniem przepisów dotyczących wypłaty wynagrodzenia?

Obowiązki pracodawcy, Prawa pracownika

Państwowa Inspekcja Pracy - uprawnienia i zadania

Dofinansowanie okularów dla pracownika

Okres wypoczynku - uprawnienia pracownika

Senat za ograniczeniem ulg we wpłatach na PFRON

Blisko 2 mln osób pracuje na umowach cywilnoprawnych

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie przepisów BHP

Dobowy i tygodniowy odpoczynek - obowiązek pracodawcy

Ochrona pracy młodocianych w Kodeksie pracy

Ochrona kobiet w ciąży

Ocena ryzyka zawodowego - obowiązek pracodawcy

Podstawowe obowiązki pracodawcy

Kiedy umowa o pracę jest nieważna?

Uprawnienia pracownika niepełnosprawnego

Na czym polega mobbing w miejscu pracy?

Jak sporządzić harmonogram czasu pracy

Obowiązki pracodawcy w związku z prowadzeniem egzekucji z wynagrodzenia

Zaległy urlop za 2014 r. tylko do 30 września

Dyskryminacja w pracy - definicja

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika - obowiązek pracodawcy

Pojęcie dnia wolnego od pracy

Wypowiedzenie drogą mailową a zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Zaległy urlop wypoczynkowy - najważniejsze informacje

Zatrudnienie pracownika - szkolenie BHP

Ochrona pracowników przed czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi w pracy

Choroba zawodowa pracownika a obowiązki pracodawcy

Od 1 stycznia 2016 r. minimalne wynagrodzenie wzrośnie do 1850 zł

Jak prowadzić akta osobowe pracowników

Zadaniowy czas pracy a ewidencja czasu pracy

IFK poleca: Wyższe kary dla pracodawców

Wyższe kary dla pracodawców za nieprzestrzeganie przepisów - projekt

Groźne nanomateriały w pracy - mikrocząstki np. z kserokopiarki

Powrót z urlopu wychowawczego a zmiana czasu pracy

IFK poleca: Grzywna za nieudzielenie zaległego urlopu

Zakaz pracy w święta w handlu - duże sklepy respektują, mniejsze nie zawsze

IFK poleca: Druga rata odpisu na ZFŚS do 30 września

Zaległy urlop wypoczynkowy wykorzystaj do końca września

Szczegółowe zasady udzielania urlopu wypoczynkowego

Pracownik nie musi odbierać służbowych e-maili i telefonów podczas urlopu

Maksymalna temperatura w miejscu pracy

PIP kontroluje BHP oraz legalność zatrudnienia

Jak wybrać pracowników do zwolnienia?

IFK poleca: Umowa będzie podpisywana przed podjęciem pracy

Co powinno znajdować się w umowie o pracę?

Dzień wolny za święto wypadające w sobotę a rozwiązanie stosunku pracy

Obowiązki pracodawcy w czasie upałów

Outsourcing pracowniczy - uwaga na oszustów

Sprawdź przez internet czy pracodawca płaci składki ZUS

Przeciwwskazania zdrowotne do pracy a zapewnienie innej pracy przez pracodawcę

14 dni nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego

Wypłata wynagrodzenia - obowiązki, termin, odsetki, sankcje